Το μεγαλύτερο μέρος των 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων που σχεδιάζει να διαθέσει τα επόμενα είκοσι χρόνια το ίδρυμά του θα πάει στην Αφρική, δήλωσε ο Μπιλ Γκέιτς τη Δευτέρα, ρίχνοντας φως στους νέους στόχους ενός από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο. Υπενθυμίζεται ότι τον προηγούμενο μήνα είχε γνωστοποιήσει την πρόθεσή του να δωρίσει σχεδόν ολόκληρη την περιουσία του.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Ιδρύματος Γκέιτς, ο ιδρυτής της Microsoft ανέφερε σε ομιλία του στην έδρα της Αφρικανικής Ένωσης στην Αντίς Αμπέμπα ότι είχε δεσμευθεί να διαθέσει την περιουσία του εντός των επόμενων δύο δεκαετιών, και ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών των χρημάτων προορίζεται για την αντιμετώπιση προκλήσεων στην αφρικανική ήπειρο.
Τον Μάιο, ο Γκέιτς ανακοίνωσε ότι το ίδρυμά του θα τερματίσει τη λειτουργία του στις 31 Δεκεμβρίου 2045, με προγραμματισμένες δαπάνες έως και 200 δισ. δολάρια μέχρι τότε — ποσό που θα χρηματοδοτηθεί κυρίως μέσω της προσωπικής του δέσμευσης να δωρίσει σχεδόν ολόκληρη την περιουσία του. Η απόφαση αυτή σηματοδότησε μια σημαντική αλλαγή σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό, ο οποίος προέβλεπε ότι το ίδρυμα θα συνέχιζε να λειτουργεί για αρκετές δεκαετίες μετά τον θάνατο του ίδιου και της πρώην συζύγου του, Μελίντα Φρεντς Γκέιτς.
Όπως ανέφερε σε δήλωσή του στις 8 Μαΐου, ο Γκέιτς άρχισε τα τελευταία χρόνια να επανεξετάζει αυτή την προσέγγιση, και κατέληξε — σε συνεργασία με το διοικητικό συμβούλιο — ότι είναι εφικτή η επίτευξη των στόχων του ιδρύματος σε μικρότερο χρονικό διάστημα, εφόσον εντατικοποιηθούν κρίσιμες επενδύσεις και προσφερθεί μεγαλύτερη σιγουριά στους συνεργάτες του ιδρύματος.
Η Μελίντα Φρεντς Γκέιτς αποχώρησε από το ίδρυμα το 2024, μετά το διαζύγιό τους, με δέσμευση να προσφέρει περίπου 12,5 δισεκατομμύρια δολάρια στο πλαίσιο της συμφωνίας του διαζυγίου.
Σκοπός της επίσκεψης του Γκέιτς στην Αιθιοπία, σύμφωνα με ανακοίνωση της Αφρικανικής Ένωσης, ήταν η ενίσχυση των σχέσεων του ιδρύματος με τον οργανισμό. Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στη βελτίωση των συστημάτων υγείας, την ενίσχυση της διατροφικής ασφάλειας και την επέκταση της τοπικής παραγωγής φαρμάκων και εμβολίων στην Αφρική.
Ο Γκέιτς αναφέρθηκε επίσης στα πρώτα του φιλανθρωπικά βήματα τη δεκαετία του 1990, επισημαίνοντας ότι το έργο του ιδρύματος στο πεδίο των εμβολιασμών ξεκίνησε όταν διάβασε ένα άρθρο σχετικά με τη μείωση των θανάτων από διάρροια σε παιδιά στην Αφρική μέσω του εμβολιασμού κατά του ροταϊού.
Υπενθύμισε ότι το ίδρυμα συμμετείχε στη δημιουργία της Συμμαχίας για τα Εμβόλια και την Ανοσοποίηση (Global Alliance for Vaccines and Immunization – GAVI), με στόχο την αγορά εμβολίων, και ότι επένδυσε σημαντικά κεφάλαια ώστε η τιμή του εμβολίου για τον ροταϊό να μειωθεί από τα 30 δολάρια σε κάτω από 2 δολάρια ανά δόση.
Η δράση του στον τομέα των εμβολίων έχει προκαλέσει αντικρουόμενες αντιδράσεις, από επαίνους μέχρι επικρίσεις και θεωρίες συνωμοσίας. Μεταξύ άλλων, κυκλοφόρησαν ισχυρισμοί ότι παιδιά στην Αφρική χρησιμοποιήθηκαν ως «πειραματόζωα» σε δοκιμές ή ότι τα εμβόλια για την COVID-19 περιείχαν συσκευές εντοπισμού. Ο Γκέιτς έχει απορρίψει κατηγορηματικά τέτοιους ισχυρισμούς, τονίζοντας ότι το έργο του ιδρύματος έχει μοναδικό στόχο τη διάσωση ζωών και τη μείωση του ανθρώπινου πόνου.
Στην ομιλία του στην Αντίς Αμπέμπα, υποστήριξε ότι παιδιά που γεννιούνται σε πολλές περιοχές της Αφρικής έχουν 50 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν πριν από τα πέντε τους χρόνια σε σύγκριση με παιδιά σε άλλα μέρη του κόσμου. Όπως ανέφερε, από το 2000 και μετά, το ίδρυμα συνεργάζεται στενά με αφρικανικούς φορείς, μαθαίνοντας από την εμπειρία τους. Ορισμένες από τις καινοτομίες στις οποίες συνέβαλε, πρόσθεσε, είναι βασικές — όπως η καλύτερη οργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας — ενώ άλλες είναι ιδιαίτερα σύνθετες.
Αναφέρθηκε ενδεικτικά στην ανάπτυξη νέων εμβολίων κατά της ελονοσίας, του HIV και της φυματίωσης, υπογραμμίζοντας τη σημασία της επιστημονικής έρευνας στον αγώνα για την υγεία.
Από τότε που αποχώρησε από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Microsoft το 2000 και αργότερα από την προεδρία του ΔΣ το 2014, ο Γκέιτς έχει αφιερωθεί σχεδόν αποκλειστικά στο ίδρυμά του. Έχει αναφέρει συχνά ότι εμπνέεται από άλλους μεγιστάνες και δωρητές, όπως ο Γουόρεν Μπάφετ. Παράλληλα, δεν λείπουν οι επικριτές, οι οποίοι θεωρούν ότι χρησιμοποιεί το ίδρυμά του ως φορολογικό καταφύγιο και ότι ασκεί υπερβολική επιρροή στη διεθνή πολιτική υγείας. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, ο Γκέιτς απέκτησε σημαντική δημόσια παρουσία, με ορισμένες από τις δηλώσεις του για τα εμβόλια και τις στρατηγικές δημόσιας υγείας να προκαλούν έντονες αντιδράσεις.
Με τη συμβολή του Jack Phillips
