Σχολιασμός
Αυτό το σαββατοκύριακο κάθισα για τρεις ημέρες σε μια υπέροχη αίθουσα συνεδριάσεων ενός εξαιρετικού ξενοδοχείου στην Ατλάντα, σε μια εκδήλωση της Independent Medical Alliance – IMA (Ανεξάρτητης Ιατρικής Συμμαχίας), στην οποία ήμουν ομιλητής. Ήταν το Grand Hyatt Buckhead, ένα υπέροχο ξενοδοχείο με εξαιρετικό προσωπικό, σχολαστική εξυπηρέτηση, καλό φαγητό και όμορφη γενικά διακόσμηση.
Κι όμως, κάτι με ενοχλούσε, αμυδρά στην αρχή, όλο και εντονότερα όσο περνούσε η ώρα.
Τελικά, συνειδητοποίησα ότι αυτό το κάτι ήταν τα φώτα, στην κεντρική αίθουσα χορού. Από χρυσό και κρύσταλλο, έδειχναν υπέροχα. Αποτελούναν από δύο ή τρεις ομόκεντρους κύκλους, σαν δαχτυλίδια μέσα σε δαχτυλίδια.
Ωστόσο, ο δεύτερος και ο τρίτος δακτύλιος έγερναν σαν να έπεφταν. Ήταν αποπροσανατολιστικό. Υποτίθεται ότι είναι μια ανατροπή στο παραδοσιακό, μια «τολμηρή» επανερμηνεία ενός παραδοσιακού πολυελαίου.
Δεν ήταν τόσο μεγάλη υπόθεση, στην αρχή. Αλλά συνέχιζε να με ενοχλεί. Ένιωθα σαν κάποιος σχεδιαστής κάπου, και κάποιος ανόητος που πλήρωσε τα μεγάλα χρήματα για αυτά τα πράγματα, με στόχευαν προσωπικά.
Η διόρθωση ήταν προφανής. Ο πάνω δακτύλιος ήταν εντάξει, αλλά οι κάτω δακτύλιοι έπρεπε να πέφτουν από κάτω και να ισιωθούν για να γίνει συμμετρικός και όμορφος.
Φτιάξτε αυτόν τον ηλίθιο πολυέλαιο, συνέχισα να σκέφτομαι.
Αν υπήρχε μια τεράστια σκάλα και εργαλεία, θα το έκανα μόνος μου.
Ελλείψει αυτού, το μυαλό μου πήγαινε συνεχώς προς τα πάνω. Προσπάθησα επανειλημμένα να τους αγνοήσω αλλά ήταν αδύνατο. Μέχρι το τέλος της εκδήλωσης, ολόκληρη η αίθουσα καταναλώθηκε από αυτές τις ήπιες μεταμοντέρνες δημιουργίες. Η φαντασία μου τα διόρθωσε αμέτρητες φορές, μετακινώντας τα σχήματά τους για να τακτοποιηθεί το δωμάτιο και η αισθητική.
Αναρωτιόμουν συνέχεια γιατί. Ποιος ενέκρινε αυτά τα φωτιστικά; Σίγουρα κάποιο άτομο με πτυχίο τέχνης που ανώτερο λέγειν από τον διευθύνοντα σύμβουλο.
Πόσα πλήρωσαν για το καθένα; Θα μπορούσαμε να μιλάμε για έξι ψηφία, απλά δεν ξέρω. Το ξενοδοχείο ανακαινίστηκε πρόσφατα και αυτά ήταν μέρος αυτού.
Ανεξάρτητα από αυτό, κάποιος καλλιτέχνης ή κάποια εταιρεία έπεισε κάποιον αγοραστή και διακοσμητή να το κάνει αυτό. Είναι τεράστιο λάθος. Χάλασαν ή τουλάχιστον ζημίωσαν το πιο σημαντικό δωμάτιο σε ολόκληρο το ξενοδοχείο.
Θα μπορούσατε να πείτε ότι αυτό δεν είναι τίποτα και σας συγχαίρω αν αυτό δεν είναι ένα θέμα που σας ενοχλεί. Υπέροχα. Αλλά στην πραγματικότητα, ακόμα κι αν δεν το προσέχετε συνειδητά, η τέχνη όπως η μουσική φέρνει έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα στις εμπειρίες ζωής. Φτιάχνει διάθεση και μεταφέρει πνεύμα. Επηρεάζει στην ψυχολογία ενός δωματίου.
Σκεφτείτε το με αυτόν τον τρόπο. Μπαίνεις σε ένα μπαρ. Τα ηχεία παίζουν κουαρτέτα εγχόρδων του Χάυντν. Νιώθεις και ενεργείς με συγκεκριμένο τρόπο. Μπαίνεις σε ένα άλλο μπαρ και παίζουν το «Celebrate» των «Kool and the Gang.» Νιώθεις και ενεργείς με διαφορετικό τρόπο. Μπορείτε να επιθυμήσετε το ένα έναντι του άλλου, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχει επίδραση.
Η διακόσμηση σε ένα δωμάτιο κάνει το ίδιο, ακόμα κι αν δεν το έχετε συνειδητοποιήσει.
Επιστροφή σε αυτούς τους πολυελαίους. Δεν είναι σχεδόν ο χειρότερος παραβάτης εκεί έξω. Ωστόσο, αντιπροσωπεύουν αυτή την παράξενη τάση να επιλέγεται κάτι που είναι αρκετά χαλασμένο ώστε να μην είναι «παραδοσιακό». Αλλά κάνοντας αυτή την επιλογή ενάντια στα γνωστά πρότυπα το τι συνιστά το όμορφο, δεν απορρίπτουν απλώς κάτι. Αγκαλιάζουν κάτι άλλο.
Τι έχουν αγκαλιάσει; Εκθέτουν το παραμορφωμένο, το παράξενο, το αλλόκοτο, το περίεργο και την αίρεση. Ίσως έχει σχεδιαστεί για να μας κάνει να σκεφτούμε. Αλλά να σκεφτούμε τι; Σκέφτομαι πόσο μπερδεμένο είναι αυτό.
Τι επιτυγχάνεται με αυτό; Τίποτα. Τι κερδίζουμε με το να σκεφτόμαστε γιατί αυτά τα σκευάσματα φαίνονται παράξενα αντί να είναι σωστά; Τίποτα.
Από όσο μπορώ να πω, τέτοια σχέδια δεν έχουν θετικό αποτέλεσμα στην ανθρώπινη ζωή. Υπάρχουν σε μια παρασιτική σχέση με ό,τι προηγήθηκε, ανακατεύοντάς το τόσο για να τραβήξουν την προσοχή. Αλλά η σημασία τους δεν έχει ακεραιότητα από μόνη της. Το νόημά του είναι εξ ολοκλήρου παράγωγο και μάλιστα καταστροφικό αυτού που προηγήθηκε.
Χωρίς την παράδοση την οποία αυτά τα σχέδια χαλάνε, δεν θα είχαν ύπαρξη. Όλα αυτά εγείρουν το ερώτημα: Ποιο είναι ακριβώς το νόημα; Ποιος και τι εξυψώνεται εδώ; Από όσο μπορώ να πω, δεν υπάρχει ανύψωση αλλά μόνο υποβάθμιση.
Ο πολιτισμός δεν μπορεί να ευδοκιμήσει κάτω από τη θεωρία ότι όλα όσα έχουν υπάρξει στο παρελθόν πρέπει να αποδομηθούν και σταδιακά να κατασχιστούν. Αυτό δεν είναι δημιουργικότητα. Είναι αφαίρεση. Δεν έχεις μείνει με τίποτα πέρα από ένα παρελθόν που κάποτε ήταν υπέροχο αλλά τώρα έχει φύγει.
Αυτή τη στιγμή, με εκατό και πλέον χρόνια εμπειρίας, αυτό που ονομαζόταν μοντερνισμός, για να μην πω τίποτα για μεταμοντερνισμό, έχει γίνει απλώς βαρετό και κουραστικό. Δεν είναι πλέον προκλητικό και τολμηρό. Δεν μας προκαλούν ούτε μας φαίνονται τολμηρά. Τα έχουμε απλώς βαρεθεί.
Για αιώνες μετά την άνοδο της ύστερης μεσαιωνικής τέχνης, της μουσικής και της αρχιτεκτονικής, ο στόχος ήταν πάντα η εύρεση ολοένα και πιο θαυμάσιων τρόπων για την εξύψωση του ανθρώπινου πνεύματος. Αυτή η αίσθηση κράτησε μέχρι τον Μεγάλο Πόλεμο, που συγκλόνισε τους δημιουργούς του κόσμου. Εισήγαγε την ανθρωπότητα στη φρίκη της παράλογης καταστροφής και του μαζικού θανάτου, τη χρήση της τεχνολογίας για να βλάψει και να καταστρέψει αυτό που προηγήθηκε.
Η τέχνη, η μουσική, η αρχιτεκτονική και η εσωτερική διακόσμηση αντιμετώπισαν μια πραγματική κρίση. Είναι ο σκοπός της τέχνης να ανυψώνει την ψυχή ή καθαρά περιγραφικός αυτού που υπάρχει γύρω μας; Οι φιλοδοξίες για ανάταση πέθαναν σταδιακά. Οι περιγραφές της πραγματικότητας ήταν βαθιά δυσάρεστες γιατί η πραγματικότητα ήταν τρομερή. Μας είπαν ξανά και ξανά να το αποδεχτούμε: ο κόσμος είναι χάος, και έτσι θα είναι και η τέχνη.
Το πρόβλημα με αυτή την άποψη είναι ότι κλέβει τα ιδανικά της αισθητικής. Χωρίς αυτά, υπάρχει μόνο μια καθοδική σπείρα.
Ο θρύλος λέει ότι έγινε ένας σεισμός κάπου γύρω στο 1492 στη Φλάνδρα. Ο μεγάλος συνθέτης Αντουάν Μπρουμέλ (περίπου 1460–1512) έγραψε μια Λειτουργία με τίτλο «Missa Et ecce terrae motus», που μεταφράζεται σε: «Και ιδού, η γη κινήθηκε». Το κείμενο αφορά τον σεισμό που έγινε στην Ανάσταση, αλλά που συνέβη και στη ζωή του συνθέτη. Είναι ένα εκπληκτικά υπέροχο μουσικό κομμάτι, γεμάτο τρομερό δράμα αλλά με βλέμμα προς τον ουρανό.
Σκέφτομαι αυτό το κομμάτι συχνά υπό το φως της μεγάλης συζήτησης για την τέχνη. Η δουλειά της τέχνης είναι να υψώνεται πάνω από τη βρωμιά και τη θλίψη, που υπάρχουν σε κάθε εποχή και σε όλα τα μέρη, να παρουσιάζει ό,τι είναι υπέροχο, όμορφο και αληθινό. Ένας σεισμός που αντιπροσωπεύει το θρίαμβο της ζωής επί του θανάτου: τι συναρπαστική εικόνα!
Σε κάποιο αβέβαιο σημείο, φάνηκε να υπάρχει συναίνεση ότι η δουλειά της τέχνης είναι να αποκαλύπτει το χειρότερο και να μας το επιβάλλει συνεχώς, ενώ αγνοεί το καλό.
Νομίζω ότι αυτή η περίοδος τελειώνει και υποφέρει από φυσικό θάνατο επειδή το ήθος της δεν δημιούργησε τίποτα. Τα κτίρια των μπρουταλιστών γκρεμίζονται σταδιακά. Τα πιο ανόητα μουσεία κλείνουν. Η πιο άσχημη μουσική υποτίθεται υψηλού πολιτισμού (η σειρά 12 τόνων και ο ατοναλισμός) σπάνια ακούγεται πλέον στις αίθουσες συναυλιών. Ακόμη και η πιο επιθετική πολιτική τέχνη διαγράφεται από τα πλαϊνά των κτιρίων στις πόλεις.
Ωστόσο, η ήπια συνήθεια να επιλέγουμε το περίεργο και το παραμορφωμένο από το παραδοσιακό και όμορφο είναι ακόμα μαζί μας. Είναι ένα είδος αντανακλαστικού, σαν να φοβάται ολόκληρη η γενιά μας να αγκαλιάσει αυτό που είναι όμορφο, αληθινό, συμμετρικό και ευχάριστο, σαν να ξέρουμε ότι κάτι δεν πάει καλά με όλα αυτά. Επομένως, αντ’ αυτού επιλέγουμε πράγματα που είναι ελαφρώς χαλασμένα για να είμαστε ασφαλείς.
Αυτό είναι το θέμα του μοντερνισμού και του μεταμοντερνισμού. Δεν τους πιστεύουμε πραγματικά πλέον. Αλλά δεν ξέρουμε τι πρέπει να τα αντικαταστήσει. Σίγουρα όχι το παρελθόν, αφού έχει δεχτεί τόσο αδυσώπητη επίθεση και απομυθοποίηση. Ως αποτέλεσμα, είμαστε στη θάλασσα, χωρίς λιμάνια.
Έβαλα τον εαυτό μου στη θέση όποιου ήταν υπεύθυνος σε αυτό το Grand Hyatt και αναρωτιόμουν τι θα είχα κάνει. Η λύση στη διακόσμηση σε αυτό το δωμάτιο φαίνεται προφανής. Αποκτήστε παραδοσιακό φωτισμό, υπέροχους και παραδοσιακούς πολυελαίους που τακτοποιούν τη σκηνή και εξυψώνουν τις αισθήσεις. Γιατί όχι;
Το παραδοσιακό είναι η νέα τόλμη, ο νέος ριζοσπαστισμός, το νέο ανατρεπτικό. Χρειάζεται ένα τολμηρό όραμα απλά για να πούμε: πριν από πολύ καιρό, είχαν δίκιο και εμείς τα χαλάσαμε. Ας το παραδεχτούμε και ας μάθουμε από το παρελθόν. Ας απολαύσουμε τις αλήθειες που κάποτε ήταν γνωστές και τώρα τραγικά ξεχασμένες.
Αυτοί οι λεγόμενοι πολυέλαιοι δεν είναι καθόλου οι χειρότεροι παραβάτες. Είναι μετά βίας μέρος του προβλήματος. Αλλά έχω αποκτήσει δυσανεξία σε όλες αυτές τις άσκοπα ενοχλητικές παραμορφώσεις. Η ανθρωπότητα κάποτε φιλοδοξούσε να μάθει και να αποκαλύψει αυτό που ήταν όμορφο. Ας το δεχτούμε χωρίς περιορισμό ξανά, στο μέτρο που μπορούμε, και ας αντισταθούμε στον πειρασμό να προσθέσουμε μια οπτική παραμόρφωση ως αυτοσκοπό.
του Jeffrey Tucker
Οι απόψεις που εκφράζονται εδώ είναι η άποψη του συγγραφέα και δεν συμφωνούν απαραιτήτως με την άποψη της Epoch Times.
