Την παραμονή της Συνόδου Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης-Κίνας, που διεξάγεται στο Πεκίνο στις 24 και 25 Ιουλίου, 17 οργανώσεις προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανάμεσά τους η Διεθνής Αμνηστία και η Human Rights Watch, απηύθυναν ανοιχτή έκκληση προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να δώσει προτεραιότητα στα ανθρώπινα δικαιώματα με την ίδια αποφασιστικότητα που δείχνει για το εμπόριο και την ασφάλεια.
Η έκκληση των ΜΚΟ υπογραμμίζει ότι η συνεχώς εντεινόμενη καταστολή του Πεκίνου δεν περιορίζεται μόνο εντός των συνόρων. Από τις αυθαίρετες συλλήψεις ακτιβιστών και την εθνοτική καταπίεση των Ουιγούρων, μέχρι τη διακρατική καταστολή και τις πρακτικές εκφοβισμού σε ευρωπαϊκό έδαφος, η Κίνα «λειτουργεί με ατιμωρησία», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην επιστολή.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί και η μακροχρόνια καταστολή της πολυπληθέστερης ομάδας των κρατουμένων συνείδησης που είναι οι ασκούμενοι της πνευματικής πρακτικής Φάλουν Γκονγκ (ή αλλιώς Φάλουν Ντάφα), μιας αρχαίας κινεζικής πρακτικής και φιλοσοφίας βασισμένης στις αρχές Αλήθεια, Καλοσύνη, Ανεκτικότητα, η οποία διώκεται από το 1999 μέχρι σήμερα.
Οι καταδίκες χωρίς αποτέλεσμα δεν αρκούν
Αν και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν κατά καιρούς καταδικάσει περιπτώσεις αυθαίρετης κράτησης, οι οργανώσεις θεωρούν ότι οι κινήσεις αυτές δεν έχουν επαρκή αντίκτυπο. Όπως τονίζουν, η κινεζική ηγεσία, με επικεφαλής τον Σι Τζινπίνγκ, όχι μόνο συνεχίζει αμείωτα την εγχώρια καταστολή, αλλά επιχειρεί και να αναθεωρήσει τους διεθνείς κανόνες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να αποδυναμώσει παγκόσμιους θεσμούς.
Σαφείς απαιτήσεις: Απελευθέρωση κρατουμένων, σεβασμός θρησκευτικής ελευθερίας και κατάργηση αυταρχικών νόμων
Η επιστολή ζητά άμεσα μέτρα, με βασικό αίτημα την άνευ όρων απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων. Ζητά επίσης να επιβεβαιωθούν οι δεσμεύσεις που ανέλαβε η G7 για τον τερματισμό της διεθνικής καταστολής που ασκεί η κινεζική κυβέρνηση, τόσο εντός των κρατών-μελών της ΕΕ όσο και αλλού, μέσω εκφοβισμού, παρακολούθησης, ψηφιακής καταστολής, απειλών ή πράξεων σωματικής βίας, απειλών κατά οικογενειακών μελών, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης των γυναικών. Οι οργανώσεις θέτουν επίσης στο προσκήνιο την ανάγκη σεβασμού της θρησκευτικής ελευθερίας, εν όψει της αμφιλεγόμενης προσπάθειας του Πεκίνου να ελέγξει τη διαδοχή του Δαλάι Λάμα, και απαιτούν την κατάργηση του Νόμου Εθνικής Ασφάλειας του Χονγκ Κονγκ, ο οποίος, όπως σημειώνουν παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο.
Ευρωπαϊκή στροφή
Η ΕΕ έχει πρόσφατα ακυρώσει οικονομικό και εμπορικό διάλογο με την Κίνα, επικαλούμενη σοβαρές διαφωνίες. Για τις ΜΚΟ, αυτό αποτελεί ένδειξη πως η Ευρώπη είναι έτοιμη να πιέσει το Πεκίνο με νέα μέσα. Ωστόσο προειδοποιούν: χωρίς μια σαφή και συνεπή στρατηγική υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κινδυνεύουν όχι μόνο οι πολίτες της Κίνας αλλά και οι Ευρωπαίοι, από την επέκταση των αυταρχικών μεθόδων της κινεζικής κυβέρνησης.
Μια στιγμή κρίσιμη για τη στάση της Ευρώπης
Πενήντα χρόνια μετά την έναρξη των διπλωματικών σχέσεων ΕΕ-Κίνας, η παρούσα Σύνοδος Κορυφής αποτελεί κρίσιμη ευκαιρία για την Ευρωπαϊκή Ένωση να επανατοποθετηθεί απέναντι στο Πεκίνο. Όχι μόνο ως εμπορικός εταίρος, αλλά και ως θεσμικός υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Ευρώπη καλείται να αποδείξει ότι δεν θα σιωπήσει μπροστά στην καταπίεση ούτε θα θυσιάσει τις θεμελιώδεις αξίες της στον βωμό των εμπορικών συμφερόντων. Η στάση της στη Σύνοδο θα αποτελέσει δείκτη αξιοπιστίας, τόσο απέναντι στους λαούς όσο και στη διεθνή κοινότητα.