Μια σημαντική είδηση από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού έκλεψε τις εντυπώσεις στη φετινή ετήσια σύνοδο κορυφής στο Νταβός της Ελβετίας, όπου οι πλουσιότεροι και ισχυρότεροι άνθρωποι του κόσμου συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν τις παγκόσμιες προκλήσεις.
Η νίκη-ρεκόρ του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στην Αϊόβα στις 15 Ιανουαρίου έγινε το θέμα συζήτησης στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) στο χιονοδρομικό χωριό των Άλπεων. Σύμφωνα με ορισμένους παρατηρητές, το ζήτημα της πιθανής επιστροφής του στον Λευκό Οίκο κυριάρχησε στις συζητήσεις στα δείπνα και τα πάρτι καθ’ όλη τη διάρκεια της συνόδου κορυφής, επισκιάζοντας ακόμη και τα πιο πιεστικά παγκόσμια ζητήματα.
Χιλιάδες εκπρόσωποι της παγκόσμιας ελίτ, μεταξύ των οποίων διευθύνοντες σύμβουλοι, τραπεζίτες και υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, συγκεντρώθηκαν στο Νταβός για την 54η ετήσια συνάντηση του WEF από τις 15 έως τις 19 Ιανουαρίου. Μεταξύ των συμμετεχόντων, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ άσκησε ανοιχτή κριτική στον πρώην πρόεδρο.
«Όλοι μας ανησυχούμε γι’ αυτό, επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η μεγαλύτερη οικονομία, η μεγαλύτερη αμυντική χώρα στον κόσμο και έχει υπάρξει φάρος της δημοκρατίας, με όλα τα θετικά και τα αρνητικά της», δήλωσε όταν ρωτήθηκε για τις επερχόμενες αμερικανικές εκλογές κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο Bloomberg στις 17 Ιανουαρίου.
«Πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί».
Η κ. Λαγκάρντ, η οποία διετέλεσε επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, χαρακτήρισε τον Ντόναλντ Τραμπ σαφή «απειλή» για την Ευρώπη κατά τη διάρκεια πρόσφατης συνέντευξης στο France 2, λόγω της στάσης του σχετικά με τους δασμούς, το ΝΑΤΟ και την κλιματική αλλαγή.
Την τελευταία ημέρα της συνόδου κορυφής, εκτίμησε ότι η πιο αποτελεσματική στρατηγική της Ευρώπης για να προετοιμαστεί για μια ενδεχόμενη επιστροφή του Τραμπ είναι να περάσει στην επίθεση.
«Η καλύτερη άμυνα, αν θέλουμε να το δούμε έτσι, είναι η επίθεση», δήλωσε κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης σε πάνελ στις 19 Ιανουαρίου. «Για να επιτεθείς σωστά, πρέπει να είσαι δυνατός στο εσωτερικό. Έτσι, το να είσαι ισχυρός σημαίνει να έχεις μια ισχυρή, σε βάθος αγορά, να έχεις μια πραγματική ενιαία αγορά».
Ο Φιλίπ Χίλντεμπραντ, πρώην επικεφαλής της ελβετικής κεντρικής τράπεζας και νυν αντιπρόεδρος της BlackRock, εξέφρασε παρόμοιες απόψεις για τις επερχόμενες αμερικανικές εκλογές.
«Ξέρετε, το έχουμε ξαναπεράσει, επιζήσαμε, οπότε θα δούμε τι σημαίνει», δήλωσε ο κ. Χίλντεμπραντ στο Bloomberg στο Νταβός. «Σίγουρα, από μια ευρωπαϊκή προοπτική, από ένα είδος παγκοσμιοποιητικής, ατλαντικής προοπτικής, είναι φυσικά μια μεγάλη ανησυχία».
Ο Γκόρντον Μπράουν, πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, εξέφρασε παρόμοια συναισθήματα.
«Ανησυχώ για την απειλή μιας προεδρίας Τραμπ», δήλωσε στο CNBC στο ελβετικό χιονοδρομικό κέντρο στις 17 Ιανουαρίου.
«Λέει ότι θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα Ουκρανίας-Ρωσίας σε μια μέρα. Αλλά αν το πρόβλημα Ουκρανία-Ρωσία λυθεί εις βάρος της Ουκρανίας και θεωρηθεί ως νίκη του Πούτιν, τότε το πλήγμα στην ευρωπαϊκή αυτοπεποίθηση θα είναι απολύτως τεράστιο».
Όφελος εκστρατείας;
Οι ανησυχίες σχετικά με την πιθανή επιστροφή του πρώην προέδρου στον Λευκό Οίκο επεκτάθηκαν πέρα από το Νταβός.
Ο Γκάι Βερχόφσταντ, πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου και νυν μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εξέφρασε παρόμοιες ανησυχίες μετά τη νίκη του Τραμπ στην Αϊόβα.
«Οι Ρεπουμπλικάνοι στέλνουν ένα μήνυμα στον κόσμο: η δημοκρατία μάχεται για την επιβίωση… Το παράθυρο κλείνει και για την Ευρώπη», έγραψε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X στις 16 Ιανουαρίου.
Ο Ρίτσαρντ Ντίρλοβ, πρώην επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας πληροφοριών του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε πρόσφατα ότι η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να αποτελέσει «πολιτική απειλή» για το Ηνωμένο Βασίλειο και το ΝΑΤΟ.
«Πρέπει να προσθέσετε μια πολιτική απειλή, για την οποία ανησυχώ, η οποία είναι η επανεκλογή του Τραμπ … η οποία νομίζω ότι, για την εθνική ασφάλεια του Ηνωμένου Βασιλείου, είναι προβληματική», δήλωσε στο Sky News στις 14 Ιανουαρίου. «Διότι αν ο Τραμπ, όπως ήταν, ενεργήσει βιαστικά και βλάψει την ατλαντική συμμαχία, αυτό είναι μεγάλη υπόθεση για το Ηνωμένο Βασίλειο».
Ο κος Τραμπ έχει συχνά εκφράσει τις ανησυχίες του για τη μεγάλη εξάρτηση του ΝΑΤΟ από τις Ηνωμένες Πολιτείες και προέτρεψε τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις συνεισφορές τους στις αμυντικές δαπάνες.
Ο Μπράιαν Σέιτσικ, Ρεπουμπλικανός στρατηγικός αναλυτής και πρώην μέλος του επιτελείου της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ, δήλωσε ότι πιστεύει ότι οι δηλώσεις που έγιναν από τις «παγκόσμιες ελίτ» στη συνάντηση του Νταβός θα μπορούσαν να ωφελήσουν την εκστρατεία του πρώην προέδρου.
«Είτε μας αρέσει είτε όχι, δεν είναι οπαδοί του Τραμπ. Ποτέ δεν ήταν και ποτέ δεν θα είναι», δήλωσε ο κ. Σέιτσικ στους Epoch Times.
«Οι άνθρωποι που μιλάνε για την κλιματική αλλαγή και κηρύττουν την κοσμοθεωρία τους για την κλιματική αλλαγή, ενώ παίρνουν ιδιωτικά αεροπλάνα για μια πολυτελή ευρωπαϊκή πόλη, δεν είναι πραγματικά αυτό στο οποίο επικεντρώνονται ιδιαίτερα οι βασικοί ταλαντευόμενοι ψηφοφόροι στη Τζόρτζια, το Μίσιγκαν, την Πενσυλβάνια και την Αριζόνα αυτές τις μέρες».
Ο Τζέιμι Ντάιμον επαινεί τον Τραμπ
Κατά τη διάρκεια μιας μάλλον απροσδόκητης στιγμής στο Νταβός, ο Τζέιμι Ντάιμον, διευθύνων σύμβουλος της JPMorgan, αναστάτωσε τα πνεύματα, χαιρετίζοντας τις πολιτικές του πρώην προέδρου Τραμπ και προτρέποντας τους Δημοκρατικούς να επανεξετάσουν την προσέγγισή τους απέναντι στους Ρεπουμπλικάνους “MAGA”.
«Μακάρι οι Δημοκρατικοί να σκέφτονταν λίγο πιο προσεκτικά όταν μιλούν περί MAGA», δήλωσε στις 17 Ιανουαρίου κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο CNBC στο Νταβός.
«Νομίζω ότι αυτή η αρνητική συζήτηση για τους MAGA θα βλάψει την προεκλογική εκστρατεία του Μπάιντεν».
Τα σχόλια του κ. Ντάιμον ήρθαν δύο ημέρες μετά την επικράτηση του πρώην προέδρου έναντι των Ρεπουμπλικανών ανταγωνιστών του στις εκλογές της Αϊόβα.
«Κάντε ένα βήμα πίσω, να είστε ειλικρινείς. Είχε κάπως δίκιο για το ΝΑΤΟ και κάπως δίκιο για τη μετανάστευση. Ανέπτυξε την οικονομία αρκετά καλά. Το εμπόριο και η φορολογική μεταρρύθμιση λειτούργησαν. Είχε δίκιο για την Κίνα», δήλωσε ο κ. Ντάιμον.
«Δεν είχε άδικο για ορισμένα από αυτά τα κρίσιμα ζητήματα και γι’ αυτό τον ψήφισαν».
Τον Νοέμβριο του 2023, ο κ. Ντάιμον, ο οποίος κάνει δωρεές κυρίως στο Δημοκρατικό Κόμμα, προέτρεψε όλους, συμπεριλαμβανομένων των Δημοκρατικών, να υποστηρίξουν την υποψήφια των Ρεπουμπλικανών για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών Νίκι Χέιλι, υποστηρίζοντας ότι θα αποτελούσε ισχυρότερη εναλλακτική λύση έναντι του πρώην προέδρου.
Ο Μάικ Ο’Σάλιβαν, πρώην επικεφαλής επενδύσεων στην Credit Suisse, δήλωσε ότι πιστεύει ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και οι εταιρικοί ηγέτες «δικαίως ανησυχούν» για μια δεύτερη θητεία του Τραμπ.
Ο κ. Ο’Σάλιβαν διετέλεσε μέλος του Συμβουλίου για τη Νέα Οικονομία του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Είναι επίσης συγγραφέας του βιβλίου “The Levelling: What’s Next After Globalization”, ενός βιβλίου που εξετάζει πώς η παγκοσμιοποίηση έχει φτάσει στο τέλος της και δίνει τη θέση της σε μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων με γνώμονα τις αξίες.
«Ο Τραμπ έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να γίνει πρόεδρος από ό,τι είχε στην πρώτη του εκστρατεία», δήλωσε ο κ. Ο’Σάλιβαν στους Epoch Times σε ηλεκτρονικό μήνυμα.
«Κυβερνήσεις και εταιρείες ανησυχούν δικαίως για το πώς θα μπορούσε να υπονομεύσει το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία και το μοναδικό οικονομικό καθεστώς της Αμερικής», είπε.
Ωστόσο, η ατμόσφαιρα μεταξύ των ηγετών των αμερικανικών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στο φόρουμ ήταν πολύ διαφορετική- ορισμένοι απέρριψαν ιδιαιτέρως τις ανησυχίες που εξέφρασαν οι Ευρωπαίοι.
«Θα κερδίσει την προεδρία», δήλωσε ένας διευθύνων σύμβουλος αμερικανικής τράπεζας στο CNBC. «Πολλές από τις πολιτικές του ήταν σωστές».
Ένας άλλος διακεκριμένος επιχειρηματικός ηγέτης δήλωσε κατ’ ιδίαν ότι οι Ευρωπαίοι δεν κατανοούν τους ελέγχους και τις ισορροπίες που έχει ενσωματώσει η κυβέρνηση των ΗΠΑ.
«Είναι σωστό να είμαστε προσεκτικοί, αλλά δεν θα είναι το τέλος του κόσμου», είπε.
Η ομιλία του Τραμπ στο Νταβός
Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Ντόναλντ Τραμπ ταξίδεψε στο Νταβός δύο φορές, το 2018 και το 2020, για να συμμετάσχει στις συναντήσεις του WEF. Στην εναρκτήρια ομιλία του το 2020, αναφέρθηκε στις προστατευτικές εμπορικές πολιτικές του και στη θέση των Ηνωμένων Πολιτειών ως του μεγαλύτερου παραγωγού πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο.
Εξέφρασε επίσης ανοιχτά τον σκεπτικισμό του απέναντι στην κλιματική αλλαγή, βάζοντας στο στόχαστρο αυτό που αποκάλεσε «κινδυνολόγους» και «ριζοσπάστες σοσιαλιστές».
«Πρέπει να απορρίψουμε τους αιώνιους προφήτες της καταστροφής και τις προβλέψεις τους για την αποκάλυψη. Είναι οι κληρονόμοι των ανόητων χαρτορίχτρων του χθες», είχε δηλώσει ο κος Τραμπ.
Συνέχισε τονίζοντας ιστορικά παραδείγματα λανθασμένων προβλέψεων, όπως η κρίση υπερπληθυσμού τη δεκαετία του 1960, η μαζική πείνα τη δεκαετία του 1970 και το προβλεπόμενο τέλος του πετρελαίου τη δεκαετία του 1990. Χαρακτήρισε αυτές τις λανθασμένες προβλέψεις ως έργο «κινδυνολόγων» που κυνηγούν ανελέητα την εξουσία.
«Αυτοί οι κινδυνολόγοι απαιτούν πάντα το ίδιο πράγμα: απόλυτη εξουσία για να κυριαρχήσουν, να μεταμορφώσουν και να ελέγξουν κάθε πτυχή της ζωής μας», είπε. «Δεν θα αφήσουμε ποτέ τους ριζοσπάστες σοσιαλιστές να καταστρέψουν την οικονομία μας, να καταστρέψουν τη χώρα μας ή να εξαλείψουν την ελευθερία μας».
Η ομιλία του συνάντησε ανάμεικτες αντιδράσεις, αλλά εξόργισε ιδιαίτερα ορισμένους από την ελίτ, κυρίως τον Κλάους Σβαμπ, ιδρυτή και εκτελεστικό πρόεδρο του φόρουμ.
Το WEF υπό πίεση
Ο κ. Σβαμπ, Γερμανός οικονομολόγος και καθηγητής, ίδρυσε το WEF το 1971 με στόχο την προώθηση του καπιταλισμού των ενδιαφερομένων μερών, ο οποίος υποστηρίζει ότι οι εταιρείες πρέπει να εξυπηρετούν τα συμφέροντα όλων των ενδιαφερομένων μερών τους αντί να επικεντρώνονται αποκλειστικά στους μετόχους.
Με την πάροδο των ετών, το WEF εξελίχθηκε σε ένα παγκοσμίως αναγνωρισμένο φόρουμ διαλόγου. Επικεντρώνεται σε θέματα που, όπως λέει, αποτελούν πιεστικές παγκόσμιες προκλήσεις -όπως η λεγόμενη κλιματική κρίση, η φτώχεια, η ανισότητα του πλούτου, η επισιτιστική ασφάλεια και οι πανδημίες- και φέρνει σε επαφή τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα.
Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, το φόρουμ αντιμετωπίζει όλο και περισσότερο κριτική, με ερωτήματα σχετικά με τη χρησιμότητα των συζητήσεών του για την επίλυση των προβλημάτων των απλών ανθρώπων.
Το κλίμα αποτελεί εξέχον θέμα στο Νταβός, και η χρήση ιδιωτικών τζετ από τους συμμετέχοντες έχει προκαλέσει κατηγορίες για υποκρισία. Επιπλέον, η πρόσκληση ατόμων με αμφισβητήσιμο ιστορικό ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με την αξιοπιστία του φόρουμ.
Ο Φορντ Ο’Κόνελ, πολιτικός αναλυτής και στρατηγικός σύμβουλος των Ρεπουμπλικανών, δήλωσε ότι οι παγκόσμιες ελίτ στο Νταβός δεν ενδιαφέρονται για τις δυσκολίες που βιώνουν οι Αμερικανοί εργαζόμενοι.
«Η αδιαφορία των περισσότερων παγκόσμιων ελίτ για την αμερικανική ευημερία ή τους αγώνες της εργατικής τάξης είναι εμφανής», δήλωσε στους Epoch Times.
«Οι απόψεις τους έχουν ελάχιστη σημασία για τους καθημερινούς Αμερικανούς που ζουν από μεροκάματο σε μεροκάματο και θα έχουν ελάχιστη επιρροή στους ψηφοφόρους των ΗΠΑ στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές του 2024».
Ο πρόεδρος της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι επέλεξε να πετάξει με εμπορική πτήση στο Νταβός για τη σύνοδο κορυφής, όπου επέκρινε ανοιχτά τη «σοσιαλιστική» ατζέντα της εκδήλωσης στην κεντρική του ομιλία.
“Σήμερα, είμαι εδώ για να σας πω ότι ο δυτικός κόσμος βρίσκεται σε κίνδυνο. Και κινδυνεύει επειδή εκείνοι που υποτίθεται ότι πρέπει να υπερασπιστούν τις αξίες της Δύσης συνδιαλέγονται με ένα όραμα για τον κόσμο που οδηγεί αναπόφευκτα στον σοσιαλισμό και κατ’ επέκταση στη φτώχεια”, δήλωσε ο νεοεκλεγείς φιλελεύθερος πρόεδρος στο πλήθος του Νταβός στις 17 Ιανουαρίου.
Ο Κέβιν Ρόμπερτς, πρόεδρος του Heritage Foundation, μιας συντηρητικής δεξαμενής σκέψης με έδρα την Ουάσινγκτον, επέκρινε επίσης την ατζέντα του φόρουμ κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στο Νταβός στις 18 Ιανουαρίου και κάλεσε τις μελλοντικές ρεπουμπλικανικές κυβερνήσεις να απορρίψουν όλες τις προτάσεις του WEF.
«Ο ίδιος ο λόγος που βρίσκομαι εδώ στο Νταβός είναι για να εξηγήσω σε πολλούς ανθρώπους σε αυτή την αίθουσα και που παρακολουθούν, με όλο το σεβασμό, χωρίς να θέλω να το πάρουν προσωπικά, ότι είστε μέρος του προβλήματος», είπε.
Ο κ. Ρόμπερτς υπερασπίστηκε τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ και υποστήριξε ότι οι παγκόσμιες ελίτ έχουν παραπληροφορήσει τον μέσο άνθρωπο για θέματα όπως η παράνομη μετανάστευση, το κλίμα και η δημόσια ασφάλεια.
