Την Τρίτη, το υπουργείο Εξωτερικών της Νότιας Κορέας επιβεβαίωσε αναφορές για πρόσφατη σύγκρουση μεταξύ των ακτοφυλακών των δύο χωρών σε αμφισβητούμενη θαλάσσια περιοχή της Κίτρινης Θάλασσας. Η δίωρη αντιπαράθεση που έλαβε χώρα τον προηγούμενο μήνα αναφέρθηκε αρχικά στις 18 Μαρτίου από την εφημερίδα Chosun Daily.
«Η κορεατική κυβέρνηση έχει ανταποκριθεί ενεργά σε κυβερνητικό επίπεδο για να διασφαλίσει ότι τα νόμιμα και κατοχυρωμένα θαλάσσια δικαιώματά μας στην Κίτρινη Θάλασσα δεν επηρεάζονται», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Λι Τζε-γουνγκ κατά την καθημερινή ενημέρωση του οργανισμού. «Έχουμε επίσης μεταφέρει την σταθερή θέση μας στην κινεζική πλευρά σχετικά με το αναφερόμενο περιστατικό».
Ο εκπρόσωπος πρόσθεσε ότι μέσω ενεργών μέτρων, η Σεούλ θα συνεχίσει να προστατεύει τα δικαιώματά της στην αμφισβητούμενη ζώνη. Το υπουργείο είχε επίσης καλέσει αξιωματούχους της κινεζικής πρεσβείας για να διαμαρτυρηθεί.
Η αντιπαράθεση στα αμφισβητούμενα ύδατα
Το υπουργείο Εξωτερικών δεν έδωσε λεπτομέρειες, αλλά δεν αμφισβήτησε την εκδοχή των γεγονότων όπως αναφέρθηκαν στα μέσα ενημέρωσης που επικαλέστηκαν ανώνυμους αξιωματούχους. Σύμφωνα με αυτές τις αναφορές, η αντιπαράθεση του περασμένου μήνα συνέβη όταν η Νότια Κορέα έστειλε το ερευνητικό σκάφος Onnuri για να ερευνήσει μια κινεζική κατασκευή σε αμφισβητούμενη περιοχή.
Σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από την κατασκευή, ένα σκάφος της κινεζικής ακτοφυλακής και τρία φουσκωτά σκάφη — που λειτουργούσαν από Κινέζους χωρίς στολή —εμπόδισαν την έρευνα.
Η νοτιοκορεατική ακτοφυλακή ανταποκρίθηκε στέλνοντας το δικό της πλοίο, γεγονός που οδήγησε σε δίωρη αντιπαράθεση.
Η Κίνα επέμενε ότι η εγκατάσταση αποτελούσε μέρος μιας μονάδας υδατοκαλλιέργειας και απαίτησε την αποχώρηση του νοτιοκορεατικού σκάφους, ενώ η Σεούλ υπερασπίστηκε το δικαίωμά της να διεξαγάγει την έρευνα. Ορισμένοι Κινέζοι χωρίς στολή φέρεται να έφεραν μαχαίρια, αν και δεν τα χρησιμοποίησαν.
Η αντιπαράθεση έληξε χωρίς βία, αλλά η έρευνα διακόπηκε λόγω της κινεζικής αντίθεσης.
Όταν ρωτήθηκε σχετικά με την αντιπαράθεση στις 18 Μαρτίου, η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Μάο Νινγκ δήλωσε ότι δεν ήταν εξοικειωμένη με τις λεπτομέρειες, αλλά χαρακτήρισε την κατάσταση στην Κίτρινη Θάλασσα «σταθερή». Πρόσθεσε επίσης ότι οι δύο χώρες «διατηρούν καλή επικοινωνία» για τις θαλάσσιες υποθέσεις.
Μια μακροχρόνια διαμάχη για θαλάσσια κυριαρχία
Αυτό το περιστατικό αποτελεί μέρος των συνεχιζόμενων εντάσεων μεταξύ Νότιας Κορέας και Κίνας για τη θαλάσσια κυριαρχία στην Κίτρινη Θάλασσα. Τον τελευταίο χρόνο, η Κίνα έχει επανειλημμένα εγκαταστήσει μεγάλες κατασκευές στην αμφισβητούμενη περιοχή χωρίς την άδεια της Νότιας Κορέας.
Τον Δεκέμβριο, οι νοτιοκορεατικές υπηρεσίες πληροφοριών ανακάλυψαν μια άλλη μεταλλική κατασκευή — πλάτους περίπου 50 μέτρων και ύψους άνω των 50 μέτρων — που είχε μετακινηθεί στην επίσημα γνωστή ως «Ζώνη Προσωρινών Μέτρων» (ΖΠΜ), όπου οι Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) της Νότιας Κορέας και της Κίνας επικαλύπτονται. Η ΑΟΖ είναι μια ζώνη 200 ναυτικών μιλίων όπου μια χώρα έχει ειδικά δικαιώματα στην εξερεύνηση και χρήση των θαλάσσιων πόρων. Καθώς η Νότια Κορέα και η Κίνα απέχουν λιγότερο από 400 ναυτικά μίλια, οι ΑΟΖ τους επικαλύπτονται, και τα επίσημα όρια παραμένουν ανεπίλυτα.
Η Κίνα είχε εγκαταστήσει προηγουμένως παρόμοιες εγκαταστάσεις τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2024, αλλά αργότερα τις απομάκρυνε μετά από διαμαρτυρίες από τη Σεούλ. Το Πεκίνο τις αποκαλεί «εγκαταστάσεις υποστήριξης της αλιείας».
Σύμφωνα με μια συμφωνία του 2001, καμία πλευρά δεν μπορεί να ανεγείρει κατασκευές ή να εκμεταλλευτεί υπο-θαλάσσιους πόρους στη ΖΠΜ, εκτός από την αλιεία.
Ευρύτερο πλαίσιο των εντάσεων
Οι δραστηριότητες της Κίνας ξεπερνούν την εγκατάσταση κατασκευών. Μια έκθεση του 2020 από το νοτιοκορεατικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας σημείωσε ότι κινεζικά στρατιωτικά πλοία εισήλθαν σε περιοχές υπό την δικαιοδοσία της Νότιας Κορέας περισσότερες από 900 φορές μεταξύ 2016 και 2020, με τέτοιες παραβιάσεις να αυξάνονται μετά την ανάπτυξη του συστήματος THAAD (Terminal High Altitude Area Defense) από τη Σεούλ το 2017, σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Το THAAD είναι ένα αντιπυραυλικό σύστημα σχεδιασμένο και κατασκευασμένο από τις ΗΠΑ που εγκαταστάθηκε στη Νότια Κορέα μεταξύ 2016 και 2017 ως προπύργιο ενάντια σε πιθανή βορειοκορεατική πυραυλική επίθεση.
Ωστόσο, το Πεκίνο έχει επιμείνει ότι η ανάπτυξη του THAAD επηρεάζει την ασφάλεια της Κίνας και έκτοτε έχει υιοθετήσει μια σειρά από αντίμετρα και μποϊκοτάζ κατά της Νότιας Κορέας.
Πολιτική αβεβαιότητα και γεωπολιτικές επιπτώσεις
Αυτή η θαλάσσια διαμάχη εκτυλίσσεται εν μέσω πολιτικής αβεβαιότητας στη Νότια Κορέα. Ο πρόεδρος Γιουν Σουκ Γιεόλ, γνωστός για τη φιλοαμερικανική και φιλοϊαπωνική στάση του, και τις αποστάσεις του από τη σοσιαλιστική Κίνα και τη Βόρεια Κορέα, αντιμετωπίζει μια συνεχιζόμενη διαδικασία παραπομπής που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2024. Η κίνηση ήρθε αφού ο Γιουν επέβαλε στρατιωτικό νόμο, επικαλούμενος τις προσπάθειες της αντιπολίτευσης να μπλοκάρει τη μονοβουλευτική Εθνική Συνέλευση και τις διαμάχες γύρω από την Εθνική Εκλογική Επιτροπή.
Τα θαλάσσια σύνορα στην Κίτρινη Θάλασσα παραμένουν ακαθόριστα. Το 2013, η Κίνα μονομερώς ανακήρυξε τον μεσημβρινό 124°Α ως διαχωριστική γραμμή και απαγόρευσε στο Νοτιοκορεατικό Ναυτικό να τον διασχίσει—έναν ισχυρισμό που η Σεούλ απορρίπτει επειδή θα έδινε στην Κίνα τον έλεγχο περισσότερου από το 70% της Κίτρινης Θάλασσας.
Το Πεκίνο έχει ακολουθήσει παρόμοιες τακτικές στη Νότια Σινική Θάλασσα, όπου έχτισε τεχνητά νησιά σε αμφισβητούμενους υφάλους και τα κήρυξε μέρος των χωρικών του υδάτων, προκαλώντας διαμάχες κυριαρχίας με αρκετές χώρες.
