Η Αρμενία κινδυνεύει να θυσιάσει την εθνική της κυριαρχία με την ένταξή της στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ, δήλωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ.
«Ελπίζω το Ερεβάν [η πρωτεύουσα της Αρμενίας] να γνωρίζει ότι η εμβάθυνση της συνεργασίας του με τη συμμαχία [του ΝΑΤΟ] θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα να χάσει την κυριαρχία του όσον αφορά την άμυνα και την ασφάλεια», δήλωσε ο κ. Λαβρόφ στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS στις 28 Δεκεμβρίου.
Παρότι ονομαστικός σύμμαχος της Ρωσίας, η Αρμενία πραγματοποιεί στρατιωτικές ασκήσεις με το ΝΑΤΟ και μεταρρυθμίζει τον στρατό της για να τον ευθυγραμμίσει με τα πρότυπα του δυτικού οργανισμού, δήλωσε ο κ. Λαβρόφ.
Η Αρμενία είναι μακροχρόνιο μέλος του Οργανισμού της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ), ενός μπλοκ ασφαλείας υπό την ηγεσία της Μόσχας, το οποίο ιδρύθηκε μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.
Μαζί με τη Ρωσία και την Αρμενία, ο ΟΣΣΑ περιλαμβάνει τη Λευκορωσία, το Καζακστάν, το Κιργιστάν και το Τατζικιστάν.
Από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την εισβολή της στην ανατολική Ουκρανία στις αρχές του περασμένου έτους, το Ερεβάν έχει σταδιακά απομακρυνθεί από τον οργανισμό.
Τον Σεπτέμβριο, ανακάλεσε τον μόνιμο αντιπρόσωπό της στο μπλοκ ασφαλείας και αρνήθηκε να συμμετάσχει στις προγραμματισμένες στρατιωτικές ασκήσεις του ΟΣΣΑ στη Λευκορωσία.
Λίγο αργότερα, η Αρμενία φιλοξένησε τμήματα του αμερικανικού στρατού για κοινές στρατιωτικές ασκήσεις κοντά στο Ερεβάν.
Την περίοδο εκείνη, ο επικεφαλής της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της ρωσικής Κρατικής Δούμας κατηγόρησε τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι προσπαθούν να αποκτήσουν ένα «αντιρωσικό έρεισμα» στην περιοχή του Νοτίου Καυκάσου.
Το Ερεβάν ενόχλησε εκ νέου τη Μόσχα τον περασμένο μήνα, όταν αρνήθηκε να συμμετάσχει στη σύνοδο κορυφής του ΟΣΣΑ στο Μινσκ, στην οποία συμμετείχε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Αυτό δεν μπορεί παρά να μας προκαλεί ανησυχία», ανέφερε ο κ. Λαβρόφ στις δηλώσεις του στο TASS.
«Έχουμε επανειλημμένα επισημάνει στους Αρμένιους ομολόγους μας ότι ο πραγματικός στόχος του ΝΑΤΟ είναι να ενισχύσει τη θέση του στην περιοχή [του Νοτίου Καυκάσου] και να δημιουργήσει συνθήκες χειραγώγησης με βάση τη στρατηγική του “διαίρει και βασίλευε”».
Επανεκκίνηση της εξωτερικής πολιτικής
Σε προηγούμενες δηλώσεις του, ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικολ Πασινιάν έχει τονίσει ότι η χώρα του δεν σχεδιάζει να αποχωρήσει από τον ΟΣΣΑ.
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δίνουν τα χέρια στη σύνοδο κορυφής του Οργανισμού της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ) στο Ερεβάν της Αρμενίας, 23 Νοεμβρίου 2022. (Hayk Baghdasaryan/Photolure μέσω Reuters)
Σε τηλεοπτικά σχόλια τον περασμένο μήνα, ο κ. Πασινιάν δήλωσε ότι οποιαδήποτε απόφαση να εγκαταλείψει το μπλοκ ασφαλείας υπό την ηγεσία της Μόσχας θα ληφθεί «σύμφωνα με τα συμφέροντα της Αρμενίας».
Αλλά συνέχισε να ισχυρίζεται ότι η συμμετοχή της Αρμενίας στον ΟΣΣΑ εμπόδιζε τις προσπάθειες για την προμήθεια όπλων και υποστήριξης από «άλλες πηγές» – πιθανότατα μια αναφορά στις δυτικές χώρες.
Στα τέλη Οκτωβρίου, η Γαλλία, μέλος του ΝΑΤΟ, ανακοίνωσε την πώληση προηγμένων συστημάτων ραντάρ και αντιαεροπορικών πυραύλων στην Αρμενία.
Τότε, ο Γάλλος υπουργός Άμυνας Σεμπαστιέν Λεκορνού είχε δηλώσει ότι η Γαλλία θα βοηθούσε στον εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεων της Αρμενίας και θα παρείχε εκπαίδευση στο αρμενικό στρατιωτικό προσωπικό.
«Επιμένουμε στην αμυντική μας σχέση [με την Αρμενία], παρόλο που δεν ανήκουμε στις ίδιες στρατιωτικές και πολιτικές συμμαχίες», είχε δηλώσει ο κ. Λεκορνού σε κοινή ενημέρωση Τύπου με τον Αρμένιο ομόλογό του.
Ο κ. Πασινιάν έχει επίσης παραπονεθεί ότι η συμμετοχή της χώρας του στον ΟΣΣΑ απέτυχε να αποτρέψει μια πρόσφατη στρατιωτική επίθεση του Αζερμπαϊτζάν στην περιοχή Ναγκόρνο-Καραμπάχ που αποτελεί σημείο ανάφλεξης.
Τον Σεπτέμβριο, το Αζερμπαϊτζάν – ο μακροχρόνιος εχθρός της Αρμενίας – πραγματοποίησε μια 24ωρη επίθεση για να ασκήσει τον έλεγχο της περιοχής και να αφοπλίσει τους Αρμένιους αυτονομιστές.
Αν και οι περισσότεροι κάτοικοι του Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι εθνοτικά Αρμένιοι, η περιοχή αναγνωρίζεται διεθνώς ως τμήμα του Αζερμπαϊτζάν.
Η Μόσχα, η οποία διατηρεί ειρηνευτική δύναμη στην περιοχή, απάντησε στις επικρίσεις του κ. Πασινιάν σημειώνοντας ότι η διεκδίκηση του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ έχει αναγνωριστεί διεθνώς -ακόμη και από την Αρμενία.
«Δυστυχώς, το Ερεβάν προσπαθεί να αναδιαμορφώσει την πορεία της εξωτερικής του πολιτικής», δήλωσε ο κ. Λαβρόφ σε πρόσφατες δηλώσεις του στο TASS.
«Ανταλλάσσει τη δοκιμασμένη συμμαχία της με τη Μόσχα με αόριστες υποσχέσεις από τη Δύση».
«Για να δικαιολογήσει τη στρατηγική της στροφή, η Αρμενία προσπαθεί να κατηγορήσει τη Ρωσία για όλα τα προβλήματά της -συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης απώλειας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ», πρόσθεσε ο κ. Λαβρόφ.
Επανεξέταση της ρωσικής βάσης
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στη Wall Street Journal, ο κ. Πασινιάν δήλωσε ότι η επίθεση του Αζερμπαϊτζάν τον Σεπτέμβριο έφερε την Αρμενία στην απόφαση ότι πρέπει να διαφοροποιήσει τις «σχέσεις της στον τομέα της ασφάλειας».
Στην ίδια συνέντευξη, φάνηκε να αφήνει να εννοηθεί ότι η Αρμενία δεν αποκόμισε κανένα πλεονέκτημα από το να επιτρέψει τη ρωσική στρατιωτική παρουσία στα εδάφη της.
Μαζί με την ειρηνευτική της δύναμη, η Ρωσία διατηρεί μια μεγάλη στρατιωτική βάση στη βορειοδυτική πόλη Γκιούμρι της Αρμενίας.
Λέγεται ότι φιλοξενεί περίπου 3.000 στρατιώτες, και λειτουργεί στο πλαίσιο της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών (ΚΑΚ) από το 1995.
Η ΚΑΚ ιδρύθηκε το 1991 και είναι ένα περιφερειακό μπλοκ υπό την ηγεσία της Μόσχας που περιλαμβάνει εννέα πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, συμπεριλαμβανομένης της Αρμενίας.
Μιλώντας στο TASS, ο κ. Λαβρόφ δήλωσε ότι η Μόσχα θα θεωρήσει «οποιαδήποτε εικασία σχετικά με τη χρησιμότητα της 102ης ρωσικής στρατιωτικής βάσης … ως επιβλαβή».
«[Η εγκατάσταση] βασίζεται στα εθνικά συμφέροντα και στο κοινό καθήκον των χωρών μας να διασφαλίσουν τη σταθερότητα στον Νότιο Καύκασο», πρόσθεσε.
