Έντονες αντιδράσεις προκαλεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η στάση του Πεκίνου έναντι του πολέμου στην Ουκρανία, έπειτα από δηλώσεις του ηγέτη του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ στις 3 Σεπτεμβρίου, κατά τη διάρκεια παρέλασης στην κινεζική πρωτεύουσα για την επέτειο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο Σι διακήρυξε ότι «ο κινεζικός λαός, υπό το Κομμουνιστικό Κόμμα, βρίσκεται στη σωστή πλευρά της ιστορίας», ευρισκόμενος στο πλευρό του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του Βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιονγκ Ουν, εικόνα που αναλυτές ερμηνεύουν ως προάγγελο ενός νέου άξονα με στόχο την αναδιαμόρφωση της παγκόσμιας τάξης. Στην εκδήλωση παρέστησαν ακόμη περίπου δύο δεκάδες ηγέτες ξένων κρατών.
Κατά την επίσημη ομιλία του, ο Σι Τζινπίνγκ δήλωσε: «Σήμερα ο κόσμος αντιμετωπίζει την επιλογή μεταξύ ειρήνης και πολέμου».
Στις δηλώσεις του απάντησε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Κάγια Κάλλας, υπογραμμίζοντας: «Οι φιλοδοξίες αυτής της αυταρχικής συμμαχίας αποτελούν πραγματικότητα την οποία η ΕΕ οφείλει να αντιμετωπίσει. Την ώρα που οι ηγέτες της Δύσης επιλέγουν τη διπλωματία, μία αυταρχική συμμαχία αναζητά ταχείς διαδικασίες για μία νέα παγκόσμια τάξη. Βλέποντας τον πρόεδρο Σι δίπλα στους ηγέτες της Ρωσίας, του Ιράν, της Βόρειας Κορέας στο Πεκίνο σήμερα, δεν έχουμε να κάνουμε απλώς με αντιδυτικά μηνύματα· πρόκειται για ευθεία πρόκληση στο διεθνές σύστημα που βασίζεται σε κανόνες. Και αυτό δεν είναι μόνο συμβολικό. Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία συντηρείται χάρη στη στήριξη της Κίνας. Αυτές είναι οι πραγματικότητες που η Ευρώπη καλείται να αντιμετωπίσει».
Την ίδια ημέρα, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε μέσω Telegram ότι η Ρωσία εξαπέλυσε πάνω από 500 drones και δεκάδες πυραύλους, πλήττοντας υποδομές σε 14 σημεία εντός της Ουκρανίας. Ο κ. Ζελένσκι ανέφερε πως θα ζητήσει περαιτέρω στήριξη από Ευρωπαίους και Αμερικανούς εταίρους σε προσεχή σύνοδο στη Γαλλία.
Το κινεζικό καθεστώς, όχι μόνο δεν έχει καταδικάσει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά στηρίζει ενεργά τη Μόσχα, προσφέροντας μεταξύ άλλων τεχνογνωσία για την παράκαμψη των δυτικών κυρώσεων και σε πωλήσεις όπλων. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν ευχαρίστησε τον Κιμ Γιονγκ Ουν για τη στήριξή του στον πόλεμο δηλώνοντας: «Σας ευχαριστώ που στείλατε στρατεύματα της Βόρειας Κορέας στην Ουκρανία».
Από την πλευρά του, ο Κιμ υποσχέθηκε να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να στηρίξει τη Μόσχα, χαρακτηρίζοντάς το «αδελφικό του καθήκον». Παράλληλα, ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι η Ρωσία συνδράμει ενεργά την Κίνα στην ενίσχυση των πυρηνικών της δυνατοτήτων, προκειμένου το Πεκίνο να επιτύχει το στόχο του να ξεπεράσει τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο επικεφαλής της Επιτροπής της Ευρωβουλής για την Κίνα, Ένγκεν Ιράγκλου, άσκησε σφοδρή κριτική στις θέσεις του Πεκίνου μέσω κοινωνικών δικτύων, επισημαίνοντας: «Δύο σύμμαχοι της Κίνας είναι άμεσα υπεύθυνοι για τον μεγαλύτερο χερσαίο πόλεμο στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά ο ηγέτης της Κίνας μιλά για επιλογή μεταξύ ειρήνης και πολέμου. Η Κίνα έχει ήδη κάνει την επιλογή της από το 2022: στάθηκε στο πλευρό του επιτιθέμενου».
Και συνέχισε: «Για εμάς τους Ευρωπαίους, αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να μένουμε θεατές. Οφείλουμε να υπερασπιστούμε τα συμφέροντα και τις αξίες μας με σαφήνεια. Και χρειαζόμαστε ενότητα – τόσο εσωτερικά όσο και διεθνώς. Το κρίσιμο ερώτημα είναι: πώς θα απαντήσει η Ευρώπη σε αυτές τις εικόνες;»
Ο Ιράγκλου επεσήμανε επίσης τη μη παρουσία του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι, αν και είχε προηγηθεί επίσκεψή του σε οικονομικό φόρουμ στο Πεκίνο, επισημαίνοντας τα στενά όρια της σχέσης Ινδίας-Κίνας.
Από την ΕΕ, μόνο ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο παρευρέθηκε, ενώ η Ουγγαρία εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Εξωτερικών και Εμπορίου Πέτερ Σιγιάρτο, ο οποίος είχε συναντήσεις με Κινέζους αξιωματούχους.
Κριτική δέχθηκε ο πρώην πολιτειακός πρωθυπουργός της Βικτόριας στην Αυστραλία, Ντάνιελ Άντριους, για τη συμμετοχή του, ενώ ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας, Μπομπ Καρ, αποδέχθηκε πρόσκληση για σχετικές εκδηλώσεις στο Πεκίνο αλλά δεν παρέστη στην παρέλαση.
Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, μιλώντας την Τετάρτη στο «Fox and Friends», σχολίασε: «Η Ρωσία και η Κίνα πλησίασαν περισσότερο κατά την προηγούμενη διακυβέρνηση, και ο Ντόναλντ Τραμπ ανέθεσε στο Υπουργείο Άμυνας να ενισχύσει και να εδραιώσει την αποτροπή. Όχι επειδή επιδιώκουμε σύγκρουση – δεν το κάνουμε, και το έχουμε καταστήσει σαφές τόσο προς την Κίνα όσο και τη Ρωσία και άλλους. Οι επιδείξεις σε παρελάσεις είναι εντάξει, αρκεί να μην μετουσιωθούν, ευτυχώς, σε πραγματική στρατιωτική σύγκρουση. Ξέρουμε τι πιστεύουν και τι επιδιώκουν. Ξέρουμε επίσης πόσο ισχυροί είμαστε και τα στρατιωτικά μας πλεονεκτήματα. Το γνωρίζουν κι αυτοί».
Με πληροφορίες από το πρακτορείο Reuters
