Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έστειλε νέες οδηγίες στα κράτη μέλη της στις 21 Απριλίου, παραδεχόμενη ότι «φαίνεται πιθανό» για τους Ευρωπαίους αγοραστές ρωσικού φυσικού αερίου να πληρώνουν σύμφωνα με τους όρους του διατάγματος της Μόσχας για τη μετατροπή του ρουβλίου χωρίς να παραβιάζουν τις διεθνείς κυρώσεις.
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες του ευρωπαικού μπλοκ εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το 40% των ενεργειακών τους αναγκών από τη Ρωσία, ιδίως σημαντικές οικονομίες όπως η Γερμανία.
Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες επικρατεί διάχυτη ανησυχία ότι η διακοπή της παροχής ρωσικού φυσικού αερίου θα προκαλέσει μεγάλη οικονομική ή ακόμη και σοβαρή πολιτική κρίση.
Στις 31 Μαρτίου, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν υπέγραψε διάταγμα που απαιτεί από τις χώρες που επιβάλλουν κυρώσεις στη Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία να αγοράζουν το φυσικό αέριο της σε ρούβλια αντί για δολάρια ή ευρώ, μέσω του νέου συστήματος μετατροπής νομισμάτων, διαφορετικά κινδυνεύουν να ανασταλούν οι προμήθειες.
Οι οδηγίες που εστάλησαν στα κράτη μέλη παρέχουν ένα παραθυράκι για να πληρώνουν το ρωσικό φυσικό αέριο χωρίς να έρχονται σε σύγκρουση με τη νομοθεσία της ΕΕ.
Οι Βρυξέλλες παραδέχθηκαν ότι οι νέοι κανόνες από τη Μόσχα τροποποιούν αποδεκτά το νομικό πλαίσιο αρκετά ώστε οι συμβάσεις προμήθειας να εκτελούνται νομίμως μεταξύ των Ρώσων προμηθευτών φυσικού αερίου και των δυτικών εισαγωγέων, αλλά με ορισμένες νομικές υποχρεώσεις για κάθε εταιρεία με έδρα την ΕΕ που δεν έρχονται ειδικά σε σύγκρουση με τις κυρώσεις.
«Οι εταιρείες της ΕΕ μπορούν να ζητήσουν από τους Ρώσους ομολόγους τους να εκπληρώσουν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις με τον ίδιο τρόπο όπως και πριν από την έκδοση του διατάγματος, δηλαδή με την κατάθεση του οφειλόμενου ποσού σε ευρώ ή δολάρια», σύμφωνα με το έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Το διάταγμα δεν αποκλείει μια διαδικασία πληρωμής που είναι σύμφωνη με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ. Ωστόσο, η διαδικασία για παρεκκλίσεις από τις απαιτήσεις του διατάγματος δεν είναι ακόμη σαφής».
«Το διάταγμα εισάγει μια νέα διαδικασία πληρωμής, σύμφωνα με την οποία η κατάθεση ευρώ ή δολαρίων στο λογαριασμό του προμηθευτή δεν θεωρείται πλέον ως εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων», αναφέρεται στο σημείωμα.
«Αντ’ αυτού, τα ευρώ ή τα δολάρια που λαμβάνουν οι εταιρείες της ΕΕ πρέπει να μετατρέπονται σε ρούβλια βάσει του διατάγματος, και οι εταιρείες της ΕΕ θεωρούνται ότι έχουν εκπληρώσει τις συμβατικές τους υποχρεώσεις μόνο όταν η διαδικασία μετατροπής έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς και η πληρωμή έχει πραγματοποιηθεί σε ρούβλια», καταλήγει.
Σύμφωνα με τους νέους ρωσικούς κανονισμούς, το Κρεμλίνο θα επιτρέψει στη Ρωσική Κεντρική Τράπεζα να πραγματοποιεί τις νομισματικές συναλλαγές που συνδέονται με τα περιουσιακά στοιχεία και τα αποθεματικά της τράπεζας, κάτι που τεχνικά στα χαρτιά απαγορεύεται βάσει των κυρώσεων της ΕΕ.
«Καθώς η διαδικασία μετατροπής μπορεί να διαρκέσει απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, κατά τη διάρκεια του οποίου το ξένο νόμισμα βρίσκεται εξ ολοκλήρου στα χέρια των ρωσικών αρχών, συμπεριλαμβανομένης της Κεντρικής Τράπεζας, μπορεί να θεωρηθεί ακόμη και ως δάνειο που χορηγείται από εταιρείες της ΕΕ», ανέφεραν οι Βρυξέλλες.
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε επίσης ότι οι τρέχουσες κυρώσεις κατά της Ρωσίας δεν απαγορεύουν τις συναλλαγές με την Gazprom ή την Gazprombank εκτός από την αναχρηματοδότηση.
«Ομοίως, δεν απαγορεύουν το άνοιγμα λογαριασμού στην Gazprombank. Μια τέτοια δέσμευση ή ένας τέτοιος λογαριασμός, ωστόσο, δεν θα πρέπει να οδηγεί στην παραβίαση άλλων απαγορεύσεων», που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επιβάλλει.
Εν τω μεταξύ, η βρετανική κυβέρνηση εξέδωσε προσωρινή άδεια στις 21 Απριλίου, για να επιτρέψει την εκκαθάριση των υφιστάμενων χρηματοοικονομικών συναλλαγών με την Gazprombank από την έκδοση της σύμβασης μέχρι το τέλος Μαΐου για το φυσικό αέριο που εισάγεται στην ΕΕ.
Η άδεια που εκδόθηκε από το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών εκδίδεται αποκλειστικά «με σκοπό τη διάθεση φυσικού αερίου για χρήση στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Στην Ουάσινγκτον, ο Λευκός Οίκος δήλωσε στις 22 Απριλίου ότι είναι απολύτως βέβαιος ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Αμερικής εξακολουθούν να είναι αποφασισμένοι να διατηρήσουν περαιτέρω τις κοινές προσπάθειες για την αυστηροποίηση των κυρώσεων για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο κατά της Μόσχας.
