Πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας
Ο Ζοζέπ Μπορέλ, επικεφαλής των εξωτερικών υποθέσεων και της ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υποστήριξε την ιδέα ότι η ΕΕ θα πρέπει να κατασχέσει τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία προκειμένου να πληρώσει για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Ο Μπορέλ ανέφερε ότι θα υποστήριζε τέτοια μέτρα κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στους Financial Times και συνέκρινε την κατάσταση με αυτό που έκαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες μετά την κατάληψη του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν πέρυσι.
«Θα ήμουν πολύ υπέρ και είναι λογικό», δήλωσε ο Μπορέλ στη βρετανική εφημερίδα. «Έχουμε τα χρήματα στις τσέπες μας και κάποιος πρέπει να μου εξηγήσει γιατί είναι καλό για τα αφγανικά χρήματα και όχι για τα ρωσικά».
Αφού οι Ταλιμπάν ανέκτησαν τον έλεγχο του Αφγανιστάν τον Αύγουστο του περασμένου έτους, οι Ηνωμένες Πολιτείες δέσμευσαν περίπου 7 δισεκατομμύρια δολάρια που κατείχε η κεντρική τράπεζα του Αφγανιστάν σε καταθέσεις στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Νέας Υόρκης. Ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν δέσμευσε τα μισά από τα κεφάλαια για τις προσπάθειες ανθρωπιστικής βοήθειας στο Αφγανιστάν, κράτησε το άλλο μισό για πιθανές νομικές αξιώσεις από τις οικογένειες όσων έχασαν τη ζωή τους ή τραυματίστηκαν στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
Η απόφαση να παγώσουν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία έστειλε την κεντρική τράπεζα του Αφγανιστάν, η οποία ελέγχεται πλέον από τους Ταλιμπάν, στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, βυθίζοντας την ήδη φτωχή χώρα ακόμη περισσότερο στην οικονομική δυσπραγία.
Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο, οι χώρες του δυτικού μπλοκ έχουν παγώσει ομοίως τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Ο σκοπός αυτής της πολιτικής είναι διττός: Αφενός, αποκόπτει το οξυγόνο από τη ρωσική οικονομία, προκειμένου να μειωθεί η συνεχιζόμενη ικανότητα της χώρας να διεξάγει πόλεμο. Επιπλέον, με τον τρόπο αυτό έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει δυσαρέσκεια στους ισχυρούς ολιγάρχες της Ρωσίας, οι οποίοι μπορεί να είναι πιο πρόθυμοι να αντιταχθούν στον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς οι δυτικές δυνάμεις κατάσχουν τα ευρωπαϊκά εξοχικά τους σπίτια, τα τζετ και άλλα περιουσιακά τους στοιχεία.
Η έγκριση του Μπορέλ συνάδει με τις προτάσεις του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, οι οποίοι πρότειναν την πώληση των κατασχεθέντων περιουσιακών στοιχείων των Ρώσων ολιγαρχών για να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Ωστόσο, η διαδικασία κατάσχεσης των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων είναι νομικά, ηθικά και διπλωματικά επιβαρυμένη. Ενώ η κατάσχεση αυτών των περιουσιακών στοιχείων θα παρείχε πιθανότατα περισσότερα μετρητά για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, κάτι τέτοιο θα εγείρει πλήθος ερωτημάτων σχετικά με τη δέουσα διαδικασία και το διεθνές δίκαιο.
Θα εγκυμονούσε επίσης τον κίνδυνο να αποξενώσει επιχειρηματίες από άλλες χώρες με τεταμένες σχέσεις με τη Δύση, οι οποίοι μπορεί να φοβούνται περισσότερο ότι τα δικά τους περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσαν να κατασχεθούν σε περίπτωση διπλωματικής έντασης μεταξύ των χωρών τους και του ΝΑΤΟ.
Παρ’ όλα αυτά, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι όλο και πιο ενθουσιώδεις στο να χρησιμοποιήσουν τα περιουσιακά στοιχεία των Ρώσων ολιγαρχών για να χρηματοδοτήσουν την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
«Αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά πολιτικά ερωτήματα που βρίσκονται στο τραπέζι: ποιος θα πληρώσει για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας;». δήλωσε ο Μπορέλ στην ίδια συνέντευξη.
Nicholas Dolinger
