Από την 1η Ιανουαρίου, οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) απαιτούσαν μείωση 15% στις εκπομπές CO2 τόσο για τα αυτοκίνητα όσο και για τα βαν σε σχέση με τα επίπεδα του 2021.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε στις 4 Μαρτίου ότι η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ θα καταθέσει αργότερα αυτόν τον μήνα μια πρόταση που θα δίνει στη βιομηχανία τρία χρόνια, αντί για μόλις ένα, για να επιτύχει τους στόχους εκπομπών CO2.
«Οι στόχοι παραμένουν οι ίδιοι. Πρέπει να τους επιτύχουν, αλλά αυτό σημαίνει περισσότερη ευελιξία για τη βιομηχανία», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν σε συνέντευξη Τύπου.
Η πρόταση απαιτεί έγκριση από τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Πέρυσι, η ΕΕ είχε καταστήσει σαφές ότι δεν θα υπαναχωρήσει από τη νομοθεσία για το κλίμα. Όταν ο Επίτροπος για την Κλιματική Πολιτική, Βόπκε Χούκστρα, ρωτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2024 αν θα χαλαρώσουν οι κανόνες για το CO2, απάντησε: «Όχι. Η απάντηση είναι όχι».
Η συμμόρφωση θα βασίζεται πλέον στον μέσο όρο εκπομπών ενός κατασκευαστή αυτοκινήτων για την περίοδο 2025-2027. Ο νόμος εξακολουθεί να προβλέπει ότι από το 2035 όλα τα νέα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην αγορά δεν μπορούν να εκπέμπουν CO2, καθιστώντας παράνομη την πώληση νέων οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης στην ΕΕ.
Η αυτοκινητοβιομηχανία είχε εκτιμήσει προηγουμένως ότι περίπου το 22% των νέων πωλήσεων αυτοκινήτων θα έπρεπε να αφορά ηλεκτρικά οχήματα για την επίτευξη αυτών των στόχων. Τον Ιανουάριο, τα ηλεκτρικά οχήματα με μπαταρία (BEV) αντιπροσώπευαν μόλις το 15% των νέων πωλήσεων αυτοκινήτων.
Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία προετοιμάζεται τώρα για το ενδεχόμενο επιβολής δασμών από τις ΗΠΑ και έχει ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παράσχει ελαφρύνσεις από πρόστιμα που εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσουν τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2025.
Βασική ανησυχία
Πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA) είχε προειδοποιήσει ότι οι απαιτήσεις για τις εκπομπές CO2 – οι οποίες αποτελούν κεντρικό άξονα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας της φον ντερ Λάιεν – ενέχουν τον κίνδυνο προστίμων δισεκατομμυρίων ευρώ, απειλώντας επενδύσεις, θέσεις εργασίας και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας.
«Η συνεχής μείωση του μεριδίου αγοράς των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην ΕΕ στέλνει ένα εξαιρετικά ανησυχητικό μήνυμα στη βιομηχανία και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής», ανέφερε η ACEA, η οποία εκπροσωπεί 15 μεγάλους ευρωπαίους κατασκευαστές αυτοκινήτων, όπως η BMW, η Ford, η Mercedes-Benz και η Volkswagen.
Αντιδρώντας στην ανακοίνωση της Τρίτης, ο πρόεδρος της ACEA και διευθύνων σύμβουλος της Mercedes-Benz, Όλα Κελίνιους, δήλωσε ότι η «κύρια ανησυχία» του είναι «πώς θα χαράξουμε την πορεία προς το 2035 με την απαραίτητη ευελιξία και πραγματισμό, ώστε αυτή η μετάβαση να είναι εφικτή».
Η Stellantis, η δεύτερη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Ευρώπης, δήλωσε τη Δευτέρα ότι χαιρετίζει την ανακοίνωση της φον ντερ Λάιεν. Σύμφωνα με την εταιρεία, η παράταση της περιόδου συμμόρφωσης με τους στόχους εκπομπών CO2 αποτελεί «ένα ουσιαστικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση» για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Ηλεκτρικά οχήματα
Η βιομηχανία προσπαθεί επίσης να αντιμετωπίσει τη μειωμένη ζήτηση και τον ανταγωνισμό από φθηνότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα της Κίνας. Πέρυσι, η Volkswagen ανακοίνωσε ότι ενδέχεται να κλείσει εργοστάσια στη Γερμανία λόγω της κινεζικής ανταγωνιστικότητας. Η εταιρεία στοχεύει να εξοικονομήσει 11 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2026 για να διαχειριστεί τη μετάβαση στα ηλεκτρικά οχήματα.
Μεταξύ των προβλημάτων που έχει επισημάνει η ACEA είναι οι ελλείψεις στις υποδομές φόρτισης και ανεφοδιασμού με υδρογόνο, η ανάγκη για ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον παραγωγής, η «προσιτή πράσινη ενέργεια», τα φορολογικά κίνητρα για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων και η εξασφάλιση πρώτων υλών, υδρογόνου και μπαταριών.
Η ACEA ανέφερε επίσης ότι «η οικονομική ανάπτυξη, η αποδοχή από τους καταναλωτές και η εμπιστοσύνη στις υποδομές δεν έχουν αναπτυχθεί επαρκώς». «Ως αποτέλεσμα, η μετάβαση στα μηδενικών εκπομπών οχήματα είναι εξαιρετικά δύσκολη και αυξάνονται οι ανησυχίες για την επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών CO2 για το 2025».
Η ACEA υποστηρίζει ότι οι ισχύοντες κανονισμοί «δεν λαμβάνουν υπόψη τη βαθιά αλλαγή στο γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον τα τελευταία χρόνια και η αδυναμία του νόμου να προσαρμοστεί στις πραγματικές εξελίξεις διαβρώνει περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα του κλάδου».
Τον Οκτώβριο του 2024, η ACEA δήλωσε ότι το μερίδιο των αυτοκινήτων που κατασκευάζονται στην Κίνα στις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων στην ΕΕ αυξήθηκε από περίπου 3% σε πάνω από 20% μέσα σε τρία χρόνια.