Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ανακοίνωσε ότι θα διατηρήσει το βασικό της επιτόκιο περίπου στο μηδενικό όριο, διατηρώντας τα τρέχοντα σχέδιά της για σταδιακή μείωση των μέτρων τόνωσης της οικονομίας, ακόμη και όταν ο πληθωρισμός της ευρωζώνης έχει φθάσει σε επίπεδα ρεκόρ και άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες έχουν προχωρήσει σε ταχύτερη σύσφιξη της πολιτικής τους λόγω της ανόδου των τιμών.
Παρόλα αυτά, ορισμένοι αναλυτές είδαν μια μετατόπιση στον τόνο των παρατηρήσεων της προέδρου της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ σε συνέντευξη Τύπου μετά την ανακοίνωση της πολιτικής απόφασης. Είπε ότι οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό «γέρνουν προς τα πάνω», η πρώτη φορά εδώ και χρόνια που η ΕΚΤ χρησιμοποιεί τέτοια διατύπωση, ενώ αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ότι δεν προβλέπεται αύξηση των επιτοκίων για το 2022.
Η ΕΚΤ ανακοίνωσε στις 3 Φεβρουαρίου ότι εμμένει στα προηγούμενα σχέδιά της να συνεχίσει να αγοράζει περιουσιακά στοιχεία στο πλαίσιο του Προγράμματος Επείγουσας Αγοράς Ενεργητικού (PEPP), αν και μηδενίζει το πρόγραμμα μέχρι τον Μάρτιο. Οι αγορές μπορεί να συνεχιστούν, αν χρειαστεί, για την αντιμετώπιση αρνητικών σοκ που σχετίζονται με την πανδημία, δήλωσε η ΕΚΤ.
«Λόγω της τρέχουσας αβεβαιότητας, χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ να διατηρήσουμε την ευελιξία και την προαιρετικότητα στην άσκηση της νομισματικής πολιτικής», δήλωσε η Λαγκάρντ σε συνέντευξη Τύπου μετά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της κεντρικής τράπεζας την Πέμπτη.
Ένα ξεχωριστό πρόγραμμα τόνωσης της οικονομίας, που ονομάζεται Πρόγραμμα Αγοράς Περιουσιακών Στοιχείων (APP), θα μειωθεί επίσης από τα 40 δισεκατομμύρια ευρώ που είναι σήμερα οι μηνιαίες αγορές σε 20 δισεκατομμύρια ευρώ, αρχής γενομένης από τον Οκτώβριο. Η ΕΚΤ αναμένει να διακόψει το πρόγραμμα λίγο πριν αρχίσει να αυξάνει τα βασικά της επιτόκια.
Η απόφαση της Πέμπτης διατηρεί επίσης το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ στο χαμηλό ρεκόρ μείον 0,5%.
«Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα μέσα του, ανάλογα με την περίπτωση, για να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στο στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα», δήλωσε η Λαγκάρντ στη διάσκεψη, στην οποία έκανε αναφορά για τους κινδύνους του πληθωρισμού, τονίζοντας παράλληλα ότι η βασική υπόθεση εξακολουθεί να είναι ότι η αύξηση των τιμών θα επιβραδυνθεί στα τέλη του έτους.
Ο πληθωρισμός στις 19 χώρες που χρησιμοποιούν το ευρώ εκτινάχθηκε στο 5,1% το έτος που έληξε τον Ιανουάριο, ποσοστό ρεκόρ. Η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους, το οποίο αυξήθηκε κατά 28,6% ετησίως, ήταν μακράν ο μεγαλύτερος παράγοντας που συνέβαλε στον αριθμό του συνολικού πληθωρισμού, ο οποίος εξέπληξε τις προβλέψεις της συναίνεσης για ένα πιο ήπιο ποσοστό 4,4%.
«Οι αυξήσεις των τιμών έχουν γίνει πιο συχνές, με τις τιμές ενός μεγάλου αριθμού αγαθών και υπηρεσιών να έχουν αυξηθεί αισθητά», δήλωσε η Λαγκάρντ, προσθέτοντας ότι οι περισσότερες μετρήσεις των υποκείμενων πληθωριστικών πιέσεων έχουν επίσης αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, αν και είναι αβέβαιο πόσο επίμονες θα είναι αυτές.
Ενώ σημείωσε ότι οι μακροπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό παραμένουν σε γενικές γραμμές σταθερές, λίγο κάτω από τον στόχο της ΕΚΤ για 2%, η Λαγκάρντ δήλωσε ότι οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό κλίνουν προς τα πάνω.
Οι κίνδυνοι για τις οικονομικές προοπτικές χαρακτηρίστηκαν ως «σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι», αν και η Λαγκάρντ τόνισε περισσότερους καθοδικούς παράγοντες σε σχέση με άλλες φορές.
Σε σημείωμά τους, οι αναλυτές της ING χαρακτήρισαν την απόφαση της ΕΚΤ για τη νομισματική πολιτική της ως «πάτημα των πλήκτρων αντιγραφή-επικόλληση» και διατήρηση των αποφάσεων της συνεδρίασης του Δεκεμβρίου αμετάβλητες. Ωστόσο, είδαν την άρνηση της Λαγκάρντ να επιβεβαιώσει τις προηγούμενες παρατηρήσεις της για μη αύξηση των επιτοκίων το 2022, μαζί με τις παρατηρήσεις της για τους κινδύνους πληθωρισμού, ως μέρος μιας «σημαντικής γερακίστικης στροφής».
«Η πόρτα για μια αύξηση των επιτοκίων είναι ορθάνοιχτη, παρόλο που η Λαγκάρντ τόνισε ότι η αρχή της αλληλουχίας, δηλαδή ο τερματισμός των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων πρώτα πριν από την αύξηση των επιτοκίων, εξακολουθεί να ισχύει», έγραψαν.
«Λαμβάνοντας υπόψη όλα αυτά και υποθέτοντας ότι οι τιμές της ενέργειας δεν θα κάνουν βουτιά τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες, αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα επιταχύνει τη μείωση των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων και θα τις τερματίσει τον Σεπτέμβριο, επιτρέποντας στην ΕΚΤ να αυξήσει το επιτόκιο καταθέσεων τουλάχιστον μία φορά πριν από το τέλος του έτους», προέβλεψαν οι αναλυτές της ING.
