Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να αποδεσμεύσει έως και 140 δισ. ευρώ σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, με στόχο τη στήριξη της Ουκρανίας στη συνεχιζόμενη σύγκρουση με τη Ρωσία.
Σε άρθρο του στους Financial Times, ο Μερτς ανέπτυξε την πρότασή του, την οποία ανέλυσε περαιτέρω και σε αναρτήσεις του στην πλατφόρμα X.
Η πρόταση του Μερτς προβλέπει τη χορήγηση στην Ουκρανία άτοκου δανείου σχεδόν 140 δισ. ευρώ από την Ε.Ε., το οποίο θα αποπληρωθεί μόνο όταν η Ρωσία αποζημιώσει την Ουκρανία για τις καταστροφές που προκάλεσε ο πόλεμος. «Μέχρι τότε, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν δεσμευμένα, όπως αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο Γερμανός καγκελάριος διευκρίνισε ότι η παροχή αυτής της βοήθειας θα απαιτήσει αρχικά δημοσιονομικές εγγυήσεις από τα κράτη-μέλη, ενώ πρότεινε ότι αυτές θα μπορούσαν αργότερα να αντικατασταθούν από συλλογική εγγύηση της Ε.Ε., όταν διαμορφωθεί το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της Ένωσης, το 2028.
Τόνισε την ανάγκη για νέα ώθηση στις προσπάθειες, επισημαίνοντας: «Χρειαζόμαστε μια νέα δυναμική που θα ανατρέψει τους υπολογισμούς της Ρωσίας. Τώρα είναι η στιγμή να εφαρμοστεί ένας αποτελεσματικός μοχλός, που θα διαταράξει το κυνικό παιχνίδι του Ρώσου προέδρου με τον χρόνο και θα τον φέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Ο Μερτς κάλεσε τους αρχηγούς των κρατών-μελών να δώσουν εντολή, στην επερχόμενη Σύνοδο Κορυφής, για την προετοιμασία του απαραίτητου νομικού πλαισίου της πρωτοβουλίας.
Αξιοσημείωτο είναι ότι για πρώτη φορά ο Μερτς στηρίζει ανοιχτά ένα σχέδιο διάθεσης των περίπου 210 δισ. ευρώ παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων της Ε.Ε. υπέρ της Ουκρανίας, χωρίς πλήρη κατάσχεση — ζήτημα που συνεχίζει να προκαλεί έντονες διαφωνίες σε πολλές χώρες-μέλη και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Αντίστοιχα, ο υπουργός Οικονομικών και αντικαγκελάριος, Λαρς Κλίνγκμπαϊλ, σημείωσε: «Χρειαζόμαστε τη μέγιστη δυνατή πίεση στον Πούτιν, ώστε να τερματιστεί αυτός ο βάρβαρος πόλεμος κατά της Ουκρανίας. Η αιματοχυσία πρέπει να σταματήσει. Γι’ αυτό είναι σωστό να αξιοποιήσουμε περισσότερο τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια».
Ο Κλίνγκμπαϊλ προσέθεσε ότι «η Γερμανία είναι έτοιμη να διερευνήσει νέες, νομικά εφικτές και υπεύθυνες οδούς» και διαβεβαίωσε ότι θα συνεχιστούν οι σχετικές συζητήσεις στους κύκλους των υπουργών Οικονομικών της G7 και της Ε.Ε., ώστε να ενισχυθεί η άμυνα της Ουκρανίας και να διασφαλιστεί ότι «ο Πούτιν θα αναγκαστεί να πληρώσει για τις καταστροφές που προκάλεσε ο πόλεμός του».
Μέχρι στιγμής, η Ε.Ε. έχει αξιοποιήσει μόνο τους τόκους που παράγουν τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, τα οποία δεσμεύτηκαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Η Γερμανία, η οποία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατιωτικός υποστηρικτής της Ουκρανίας, είχε δηλώσει στο παρελθόν τις νομικές της επιφυλάξεις ως προς την πλήρη δέσμευση αυτών των κεφαλαίων.
Η παρέμβαση του Μερτς ήρθε καθώς ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ανακοίνωσε πως είναι διατεθειμένος να παραιτηθεί μετά τη λήξη του πολέμου.
Σε συνέντευξή του στις 25 Σεπτεμβρίου, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι θα προκηρύξει εκλογές και δεν θα είναι εκ νέου υποψήφιος εάν επιτευχθεί διαρκής εκεχειρία ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία.
«Αν τελειώσουμε τον πόλεμο με τους Ρώσους, ναι, είμαι έτοιμος να μη συνεχίσω, γιατί δεν είναι αυτός ο στόχος μου, οι εκλογές», τόνισε ο Ζελένσκι σε βιντεοσυνέντευξή του στο Axios.
Διευκρίνισε: «Ήθελα πολύ, σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, να είμαι δίπλα στη χώρα μου, να τη βοηθήσω. Στόχος μου είναι να τελειώσει ο πόλεμος», επιβεβαιώνοντας ότι θα καλέσει το κοινοβούλιο να προχωρήσει σε εκλογές, εφόσον σταματήσουν οι εχθροπραξίες μεταξύ Μόσχας και Κιέβου.