Την ώρα που η Κίνα επιδιώκει να προβάλει τον εκσυγχρονισμό του συστήματος υγείας της, μια σκιώδης πραγματικότητα αναδύεται από την περιοχή του Σιντζιάνγκ. Ένα νέο κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει την κατασκευή έξι εξειδικευμένων νοσοκομείων μεταμόσχευσης οργάνων έως το 2030, υπερτριπλασιάζοντας την υπάρχουσα ικανότητα μεταμοσχεύσεων στην περιοχή.
Ενώ η απόφαση για την κατασκευή των νέων εγκαταστάσεων ελήφθη τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, τα σχέδια δημοσιοποιήθηκαν μόλις πρόσφατα από την οργάνωση End Transplant Abuse in China (ETAC) – Διεθνής Συνασπισμός για τον Τερματισμό της Κατάχρησης Μεταμοσχεύσεων στην Κίνα- έναν ανεξάρτητο, μη κερδοσκοπικό συνασπισμό εμπειρογνωμώνων, γιατρών, νομικών και υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων από διάφορες χώρες.
Πίσω από τα κατασκευαστικά έργα, πολιτικοί αναλυτές και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων βλέπουν κάτι πολύ πιο ανησυχητικό: ένα εργαλείο κρατικού ελέγχου και συστηματικής καταστολής.
Μια τεχνοκρατική πρόσοψη σε μια περιοχή υπό καταπίεση
Η Αυτόνομη Περιφέρεια των Ουιγούρων του Σιντζιάνγκ είναι ήδη διεθνώς γνωστή για τα στρατόπεδα “επανεκπαίδευσης”, τη μαζική κράτηση μουσουλμανικών μειονοτήτων , την καταναγκαστική εργασία και τις εξαφανίσεις. Η απόφαση της κυβέρνησης να μετατρέψει την περιοχή σε ένα κέντρο μεταμοσχεύσεων, με νοσοκομεία που διενεργούν πολύπλοκες επεμβάσεις, όπως μεταμοσχεύσεις καρδιάς και πνευμόνων, δεν είναι απλώς ιατρική ή υγειονομική επιλογή.
Επιπροσθέτως θα πρέπει να αναφερθεί πως ακόμα μια μεγάλη ομάδα, που αποτελεί τα 2/3 των κρατουμένων συνείδησης, η οποία διώκεται επίσης βάναυσα στην Κίνα από το 1999 είναι οι ασκούμενοι της πνευματικής πρακτικής Φάλουν Γκόνγκ. Πρόκειται για μια βουδιστική πρακτική που επικεντρώνεται στις αρχές της Αλήθειας, Καλοσύνης και Ανεκτικότητας.
«Δεν είναι λογικό να επενδύει κανείς τέτοιους πόρους σε μια περιοχή με ελάχιστο ποσοστό εθελοντικής δωρεάς οργάνων – 0,69 δωρεές ανά εκατομμύριο κατοίκους – εκτός αν εξυπηρετείται άλλος σκοπός», τονίζει η Δρ. Γουέντι Ρότζερς, πρόεδρος του Διεθνούς Συμβουλίου του ETAC.
Σύμφωνα με το ETAC και πληθώρα ανεξάρτητων εκθέσεων, η επέκταση της μεταμοσχευτικής υποδομής δεν μπορεί να εξηγηθεί με βάση τις επίσημες ιατρικές ανάγκες. Αντιθέτως, συνδέεται με τις κρατικές πολιτικές ελέγχου των πληθυσμών, ιδιαίτερα των Ουιγούρων, ασκουμένων του Φάλουν Γκόνγκ που είναι και η πιο πολυπληθής ομάδα, και άλλων εθνοτικών ή θρησκευτικών ομάδων.
Θα πρέπει να αναφερθεί εδώ πως οι πρακτικές αυτές πέρα από πολιτικές ελέγχου των πληθυσμών, αποτελούν και μέρος της πολιτικής του Κομουνιστικού Κόμματος της Κίνας να πατάξει και να εξαφανίσει τους αντιφρονούντες.
Η μεταμόσχευση ως πολιτικό όπλο
Από το 2006, αναφορές ερευνητών, όπως ο διεθνής δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ντέιβιντ Μάτας, δείχνουν ότι η Κίνα χρησιμοποιεί κρατούμενους συνείδησης – αρχικά ασκούμενους του Φάλουν Γκόνγκ και πλέον και Ουιγούρους – ως ακούσιους δότες οργάνων. Οι κρατούμενοι στα κέντρα κράτησης, υποβάλλονται σε εξετάσεις αίματος, σαρώσεις και βιομετρικές καταγραφές χωρίς την συναίνεσή τους, προκειμένου να γίνει η ταυτοποίηση με τους υποψήφιους λήπτες σε θέματα συμβατότητας.
Ο Sayragul Sauytbay, ένας Καζάκος γιατρός που είχε προηγουμένως κρατηθεί στο Σιντζιάνγκ, έχει μιλήσει δημόσια για «υγειονομικούς ελέγχους» σε ολόκληρο το στρατόπεδο, όπου οι κρατούμενοι υποβάλλονται σε εξετάσεις και ανάλογα με τα αποτελέσματά τους, ταξινομούνται σε ομάδες. Παρατήρησε ότι όσοι έπαιρναν ροζ σημάδι ελέγχου σύντομα εξαφανίζονταν, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι είχαν πέσει θύματα εξαναγκαστικής αφαίρεσης οργάνων.
«Η ύπαρξη αυτής της υποδομής δείχνει ότι το κινεζικό κράτος έχει ενσωματώσει την εξαναγκαστική αφαίρεση οργάνων στη μηχανική του καταστολής. Δεν πρόκειται για κατάχρηση, αλλά για κρατική πολιτική με στόχο τον έλεγχο των πληθυσμών και την εξυπηρέτηση γεωπολιτικών συμφερόντων», δηλώνει ο Μάτας.
Το νέο κύμα επενδύσεων ενδέχεται να χρησιμεύσει όχι μόνο για εσωτερική «εκκαθάριση» αλλά και για την ενίσχυση της γεωπολιτικής ισχύος της Κίνας μέσω του λεγόμενου «ιατρικού τουρισμού μεταμοσχεύσεων», προσφέροντας γρήγορη πρόσβαση σε όργανα χωρίς τις αναμονές ή του κανόνες που ισχύουν στη Δύση.
Αντίσταση σε παγκόσμιο επίπεδο
Το 2020, το Ανεξάρτητο Λαϊκό Δικαστήριο του Λονδίνου (China Tribunal) επιβεβαίωσε ότι η Κίνα διέπραξε έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, μέσω της συστηματικής αφαίρεσης οργάνων από κρατούμενους συνείδησης. Διαπίστωσε ότι έως και 100.000 μεταμοσχεύσεις οργάνων πραγματοποιούνταν ετησίως στην Κίνα- σχεδόν ο τριπλάσιος αριθμός που ανέφερε η κυβέρνησή της στο διεθνές μητρώο. Τα μέλη της επιτροπής ήταν βέβαιοι, «ομόφωνα και σίγουρα πέρα από κάθε λογική αμφιβολία», και ειδικά για την ομάδα του Φάλουν Γκόνγκ ότι η Κίνα «δολοφονεί κυρίως ασκούμενους του Φάλουν Γκόνγκ για τα όργανά τους, σε μεγάλη κλίμακα και για εκτεταμένο χρονικό διάστημα». Το 2022, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα που ζητούσε την καταδίκη αυτών των πρακτικών και την απαγόρευση του τουρισμού μεταμοσχεύσεων προς την Κίνα από Ευρωπαίους πολίτες. Το 2023 η Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ πέρασε νομοσχέδιο για το τέλος των εξαναγκαστικών αφαιρέσεων οργάνων.
Ωστόσο η Κίνα συνεχίζει να προχωρά χωρίς διαφάνεια, ανεξάρτητο έλεγχο ή νομοθετική δέσμευση ότι δεν θα χρησιμοποιούνται όργανα από κρατούμενους.
«Η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί να αγνοήσει τη στρατηγική χρήση της ιατρικής τεχνολογίας ως μέσο κρατικής τρομοκράτησης», επισημαίνει η Δρ. Ρότζερς. «Κάθε νέα επένδυση σε μεταμοσχευτικά κέντρα στο Σιντζιάνγκ είναι πολιτική δήλωση, όχι ανθρωπιστική πράξη».
Ηθική, διαφάνεια και γεωπολιτική πίεση
- Η πολιτική διάσταση της μεταμόσχευσης στην Κίνα δεν αφορά μόνο τα ανθρώπινα δικαιώματα, αφορά και τη γεωπολιτική σταθερότητα, την ιατρική δεοντολογία, αλλά και την αξιοπιστία των διεθνών θεσμών. Το ζητούμενο πλέον δεν είναι μόνο η ενημέρωση των πολιτών, αλλά και η λήψη πρακτικών μέτρων:
- Διακοπή κάθε συνεργασίας με κινεζικά ιατρικά ιδρύματα που εμπλέκονται.
- Διπλωματική πίεση από τις κυβερνήσεις παγκοσμίωσ για ανεξάρτητο έλεγχο των κέντρων στο Σιντζιάνγκ και σε όλα τα κέντρα κράτησης που υπάρχουν στην Κίνα και να επιβάλλουν διασφαλίσεις ώστε οι μεταμοσχεύσεις να πληρούν τα διεθνή ηθικά πρότυπα.
Κυρώσεις σε κρατικούς ή ιατρικούς αξιωματούχους που εμπλέκονται στις παραβιάσεις.
Ενώ η διακίνηση οργάνων είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, η πρακτική της εξαναγκαστικής συγκομιδής οργάνων, δηλαδή η θανάτωση ανθρώπων για τα όργανά τους με τη συνενοχή και την υποστήριξη της κυβέρνησης , είναι γνωστή μόνο στην Κίνα.
Ο ηγέτης της Κίνας Σι Τζινπίνγκ έχει ήδη αναφερθεί στο Δρόμο του Μεταξιού Υγείας. Εάν η Κίνα επεκτείνει τον Δρόμο του Μεταξιού Υγείας και προσφέρει μεταμοσχεύσεις σε Ευρωπαίους ασθενείς, τότε ανησυχούμε ότι σε λίγα χρόνια θα μπορούσαν να υπάρξουν δεκάδες ή εκατοντάδες ασθενείς που ταξιδεύουν στην Κίνα για όργανο, πράγμα που σημαίνει ότι κάποιος ασκούμενος του Φάλουν Γκόνγκ ή Ουιγούρος ή Χριστιανός ή Θιβετιανός θα θανατωθεί για να ληφθεί (χωρίς τη συναίνεσή του) το ή τα όργανά του για μεταμόσχευση.
