Η Κίνα κάνει σημαντικά βήματα για την εδραίωση της παρουσίας της στη Νιγηρία, μέσω της νεοεκλεγείσας κυβέρνησης του προέδρου Μπόλα Τινούμπου, σύμφωνα με Νιγηριανό πολιτικό.
Οι πρώτες συνομιλίες μεταξύ Κινέζων αξιωματούχων και του Τινούμπου, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 29 Μαΐου, δείχνουν ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) επιδιώκει να επεκτείνει τα ερείσματά του στη μεγαλύτερη δημοκρατία της Αφρικής υπό τη νέα κυβέρνηση, δήλωσε στην Epoch Times το μέλος της νιγηριανής γερουσίας Σάιμον Μουάντκουον [Simon Mwadkwon].
«Για να έχει τρέξει η Κίνα στον νέο πρόεδρο στο ξεκίνημα της διακυβέρνησής του για να κάνει προσφορές, υποψιάζομαι κάτι σκοτεινό», δήλωσε ο Μουάντκουον, εκπρόσωπος του Βορείου Πλατώ, σε τηλεφωνική συνέντευξη.
«Έχουν ως στόχο να κυβερνήσουν τον κόσμο και η Νιγηρία αποτελεί στρατηγικό σταθμό για την επίτευξη του στόχου αυτού, λόγω του πληθυσμού και της επιρροής της στην Αφρική», δήλωσε ο Μουάντκουον.
«Η αμέσως προηγούμενη κυβέρνηση του προέδρου Μοχάμαντου Μπουχάρι πήρε δάνεια από την Κίνα χωρίς συγκεκριμένους στόχους, αυξάνοντας το επίπεδο χρέους της Νιγηρίας προς την Κίνα πέρα από λογικά ύψη. Αυτό, οι κινεζικές αρχές επιδιώκουν να το παγιώσουν», δήλωσε ο Μουάντκουον.
Στις 31 Μαΐου, ο Κινέζος ειδικός απεσταλμένος στη Νιγηρία, Πενγκ Τσινγκχουά -ο οποίος είναι επίσης αντιπρόεδρος της μόνιμης επιτροπής του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου της Κίνας- πραγματοποίησε μια κρίσιμη συνάντηση με τον Τινούμπου στο Κρατικό Μέγαρο στην Αμπούτζα.
Ενώ οι λεπτομέρειες των συζητήσεων παραμένουν άγνωστες, τα τοπικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι ο Τσινγκχουά ενημέρωσε τον Τινούμπου, πριν από την κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση, ότι η Κίνα είναι πρόθυμη να ενισχύσει την οικονομική συνεργασία με τη Νιγηρία, δεδομένου του κρίσιμου ρόλου της στην Αφρική και την παγκόσμια σκηνή.
Η συνάντηση ήταν η δεύτερη του Τινούμπου με Κινέζους αξιωματούχους μετά την εκλογή του στις 25 Φεβρουαρίου.
Κατά τη διάρκεια σεμιναρίου στο Πανεπιστήμιο της Αμπούτζα στις 5 Απριλίου, ο Κινέζος πρέσβης στη Νιγηρία, Κούι Τζιαντσούν, αποκάλυψε ότι είχε συνομιλίες με τον Τινούμπου και τον εκλεγμένο αντιπρόεδρο Κασίμ Σέτιμα.
Ο Τζιαντσούν τόνισε τη σημασία της αύξησης της παραγωγικότητας στη Νιγηρία και προέβαλλε τις προσπάθειές του να προσελκύσει κινεζικές επενδύσεις και να διευκολύνει την εξαγωγή νιγηριανών προϊόντων στις κινεζικές αγορές.
Ο πρέσβης άφησε να εννοηθεί ότι σχεδιάζει να επεκτείνει τη χρηματοδότηση του χρέους της Νιγηρίας από την Κίνα, αναγνωρίζοντας τα στέρεα θεμέλια που έθεσε ο πρόεδρος Μοχαμαντού Μπουχάρι για την επερχόμενη διοίκηση Τινούμπου.
Κινεζική αποικία
Τον Ιανουάριο, η Κίνα εγκαινίασε ένα βαθύ λιμάνι στο Λάγος, τη μεγαλύτερη πόλη της Νιγηρίας, το οποίο αλλάζει εντελώς το παιχνίδι.
Το λιμάνι, αξίας 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων, ανήκει κατά 75% στην China Harbour Engineering Company και στον όμιλο Tolaram, ενώ μικρότερα μερίδια κατέχουν η κυβέρνηση της πολιτείας του Λάγος και η Αρχή Λιμένων της Νιγηρίας.
Η εφημερίδα Epoch Times έχει δημοσιεύσει τις ανησυχίες που εκφράζονται σχετικά με την πιθανή χρήση του λιμανιού για στρατιωτικές επιθέσεις εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών.
Το λιμάνι είναι ένα από τα πολλά έργα υποδομής που ανήκουν στην Κίνα στη Νιγηρία, με τουλάχιστον 11 από αυτά να χρηματοδοτούνται μέσω δανείων του Πεκίνου προς τη νιγηριανή κυβέρνηση, σύμφωνα με τον Μουάντκουον.
Με περισσότερα από 3,9 δισεκατομμύρια δολάρια σε διμερές χρέος προς την Κίνα, σύμφωνα με το Γραφείο Διαχείρισης Χρέους, η Νιγηρία είναι ο έκτος μεγαλύτερος αποδέκτης κινεζικών δανείων στην Αφρική.
Μια έκθεση της Διεθνούς Ένωσης Ανάπτυξης της Παγκόσμιας Τράπεζας του 2022 δείχνει ότι η Κίνα ευθύνεται για το 66% των πληρωμών για την εξυπηρέτηση του χρέους από τη Νιγηρία.
«Φοβάμαι για τη Νιγηρία, αν δεν ληφθούν επείγοντα μέτρα για την επανεξέταση όλων των δανείων που έχει λάβει μέχρι σήμερα από την Κίνα – να εξετάσουμε τους όρους τους και την παρούσα κατάσταση αποπληρωμής τους και να τα συμψηφίσουμε αμέσως με κάθε μέσο και να ξεφύγουμε από το τέχνασμα της Κίνας να μας κάνει μια από τις αποικίες της, όπως προσπάθησε να κάνει με την Ουγκάντα και τη Σρι Λάνκα», δήλωσε ο Μουάντκουον.
Ο Μουάντκουον εξελέγη πρόσφατα στη Γερουσία μετά από δύο θητείες στη Βουλή των Αντιπροσώπων της Νιγηρίας.
Χρησιμοποιώντας το χρέος σαν παγίδα
Τον Αύγουστο του 2020, ο Μουάντκουον ήταν μεταξύ των εκπροσώπων που απαίτησαν την αναθεώρηση των όρων υπό τους οποίους η Κίνα παρέχει βοήθεια στη Νιγηρία, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να παγιδευτεί η χώρα μέσω του χρέους της.
Αυτό συνέβη μετά την ανακάλυψη μιας ύποπτης ρήτρας σε σύμβαση εμπορικού δανείου ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ, που υπεγράφη στις 5 Σεπτεμβρίου 2018 μεταξύ του ομοσπονδιακού υπουργείου Οικονομικών και της Τράπεζας Εξαγωγών-Εισαγωγών της Κίνας για το πρόγραμμα Εθνικών Υποδομών Τεχνολογίας Πληροφοριών και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) της Νιγηρίας, Φάση ΙΙ.
Οι νομοθέτες υποστήριξαν ότι η προηγούμενη κυβέρνηση Μπουχάρι είχε εκχωρήσει την κυριαρχία της Νιγηρίας στην Κίνα υπογράφοντας αυτές τις συμφωνίες.
Η ρήτρα αναφέρει: «Ο δανειολήπτης [δηλ. το κράτος της Νιγηρίας] παραιτείται με το παρόν αμετάκλητα από κάθε ασυλία για λόγους κυριαρχίας ή άλλους λόγους για τον εαυτό του και την περιουσία του σε σχέση με οποιαδήποτε διαδικασία διαιτησίας σύμφωνα με το άρθρο 8(5), με την επιβολή οποιασδήποτε διαιτητικής απόφασης σύμφωνα με αυτό, εκτός από τα στρατιωτικά περιουσιακά στοιχεία και τα διπλωματικά περιουσιακά στοιχεία».
Ο πρώην υπουργός Μεταφορών της Νιγηρίας, Ροτίμι Αμαέτσι, παραδέχθηκε ότι η άρση της ασυλίας έγινε για να επιτραπεί στην Κίνα να αναλάβει τα εθνικά περιουσιακά στοιχεία σε περίπτωση αθέτησης πληρωμών.
«Η άρση της ασυλίας σημαίνει με απλά λόγια στην εμπορική ορολογία ότι δεν σας δίνω αυτό το δάνειο δωρεάν», δήλωσε ο Αμαέτσι. «Ακριβώς όπως αν πάτε να πάρετε ένα δάνειο από την τράπεζα, τη στιγμή που δεν πληρώνετε, κυνηγούν τα περιουσιακά στοιχεία που έχετε δεσμεύσει», είπε.
Σύμφωνα με το The Diplomat, ρήτρες όπως αυτή φαίνεται να είναι συνήθεις στις κινεζικές δανειακές συμβάσεις.
Αυτή η φερόμενη στρατηγική χρεοπαγίδας έχει σημάνει συναγερμό σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Σρι Λάνκα, για παράδειγμα, φέρεται να παρέδωσε τον έλεγχο ενός στρατηγικού λιμανιού στις νότιες ακτές της στην Κίνα με σύμβαση μίσθωσης για 99 χρόνια, αφού δεν κατάφερε να αποπληρώσει ένα κινεζικό δάνειο ύψους 1,1 δισ. δολαρίων το 2018.
Παρόμοιες ανησυχίες προέκυψαν στην Ουγκάντα, όταν η Κίνα φέρεται να ανέλαβε το διεθνές αεροδρόμιο Entebbe και άλλα περιουσιακά στοιχεία λόγω αθέτησης των δανείων.
Η Κίνα αρνήθηκε τους ισχυρισμούς αυτούς.
Το κομμουνιστικό έθνος παρέμεινε ωστόσο απρόθυμο να διαγράψει το χρέος και να αποκαλύψει πόσα χρήματα έχει δανείσει για να επιτρέψει σε άλλους μεγάλους δανειστές να βοηθήσουν, σύμφωνα με το AP news.
Ακόμα και όταν ανακοίνωσε τον Αύγουστο του 2022 ότι διαγράφει 23 δάνεια για 17 αφρικανικές χώρες, η Κίνα παρέλειψε να προσδιορίσει τις χώρες ή το ποσό της διαγραφής των δανείων.
Η Φωνή της Αμερικής (VOA) αναφέρει ότι η λεγόμενη διαγραφή δανείων ήταν η τελευταία από την Κίνα προς αφρικανικές χώρες από το 2000 και αφορά μόνο δάνεια που πλησιάζουν στο τέλος τους, αλλά έχουν ένα μικρό υπόλοιπο.
Εκκλήσεις για αντισταθμιστικές συμφωνίες
Με τις τεράστιες εξοικονομήσεις που αναμένονται από το καταργημένο σύστημα επιδοτήσεων πετρελαίου πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, μαζί με μια αναπτυσσόμενη οικονομία υπηρεσιών, οι αναλυτές που μίλησαν στην Epoch Times λένε ότι η Νιγηρία έχει τη δυνατότητα να απεγκλωβιστεί από την κινεζική χρεοπαγίδα.
Ωστόσο, αυτό απαιτεί παρεμβάσεις από τις δυτικές δυνάμεις, υποστήριξαν.
Ο Τενιόλα Τάγιο, συνεργάτης για θέματα εμπορικής πολιτικής στο Africa Policy Research Institute, δήλωσε στην Epoch Times ότι “τα κινεζικά δάνεια έχουν παίξει ρόλο στη χρηματοδότηση των υποδομών [στη Νιγηρία] και μπορεί να συνεχίσουν να το κάνουν».
Με αυτό, «η Κίνα έχει πλεονέκτημα στην κατασκευή και χρηματοδότηση έργων υποδομής [υπό τη νέα κυβέρνηση]», επεσήμανε ο Τάγιο σε γραπτό μήνυμα.
«[Αλλά] πιστεύω ότι η νέα κυβέρνηση θα διερευνήσει διαφορετικές ευκαιρίες για τη χρηματοδότηση των υποδομών, υπό την προϋπόθεση ότι άλλοι εταίροι θα τους προσεγγίσουν με προτάσεις», πρόσθεσε.
Το καλύτερο σενάριο για τη Νιγηρία είναι να προσεγγίσει τους δυτικούς συμμάχους της με ό,τι προσφέρει η Κίνα και να διαπραγματευτεί μια αντιπρόταση, δήλωσε στην Epoch Times ο Αμερικανός αναλυτής και πρώην υποψήφιος για το Κογκρέσο του Ιλινόις Σάρτζις Σάνγκαρι.
Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς ο κύριος στόχος της Κίνας είναι να χρησιμοποιήσει τη Νιγηρία για να αποκτήσει ένα στρατηγικό πάτημα στην Αφρική και να κατατροπώσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες συμμαχικές χώρες στην ήπειρο, δήλωσε ο Σάνγκαρι, ο οποίος είναι επίσης συνταξιούχος αντισυνταγματάρχης του στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Εναπόκειται στη Νιγηρία να αποφασίσει αν θα παραμείνει με τη Δύση στο πλευρό της δημοκρατίας ή με μια κυβέρνηση που αιματοκυλά τον ίδιο της το λαό», δήλωσε ο Σάνγκαρι σε τηλεφωνική συνέντευξη.
«Η Νιγηρία πρέπει να γνωρίζει ότι παίρνοντας κινεζικά χρήματα, υποδουλώνεται στην Κίνα», δήλωσε ο Σάνγκαρι.
«Στο μέλλον, η Κίνα θα αρχίσει να εντοπίζει και να επενδύει σε Νιγηριανούς για να ανέλθουν στη θέση της ηγεσίας και του στρατιωτικού ελέγχου και να προωθήσουν τους στόχους του κομμουνιστικού κόμματος στη Νιγηρία», πρόσθεσε.
«Αυτοί οι ηγέτες θα εκτελούν στρατιωτικές αποφάσεις για λογαριασμό της Κίνας», τόνισε ο Σάνγκαρι.
Του Masara Kim
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
