Σε μια από τις πιο σφοδρές αεροπορικές επιθέσεις από την έναρξη του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, η Μόσχα εξαπέλυσε κατά τη διάρκεια της νύχτας 367 drone και πυραύλους εναντίον ουκρανικών πόλεων, με αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 12 ανθρώπων και τον τραυματισμό δεκάδων, σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές.
Ανάμεσα στα θύματα ήταν και τρία παιδιά στην περιοχή Ζιτομίρ, όπως επιβεβαίωσαν τοπικοί αξιωματούχοι. Η επίθεση σημειώθηκε τις πρώτες ώρες της 25ης Μαΐου, με τη Ρωσία να χρησιμοποιεί 69 πυραύλους και 298 drone, ανάμεσά τους και ιρανικής σχεδίασης τύπου Shahed.
Η επίθεση έλαβε χώρα λίγες ώρες πριν από την τρίτη και τελική φάση της ανταλλαγής αιχμαλώτων μεταξύ Μόσχας και Κιέβου — μια διαδικασία που εντάσσεται στις προσπάθειες αποκλιμάκωσης της σύγκρουσης που ξεκίνησε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το 2022.
Στις 24 Μαΐου, οι δύο χώρες αντάλλαξαν 307 αιχμαλώτους, συνεχίζοντας μια πολυήμερη επιχείρηση ανταλλαγής που είχε ξεκινήσει με 390 άτομα την προηγούμενη ημέρα. Η συμφωνία για την απελευθέρωση συνολικά 1.000 αιχμαλώτων από κάθε πλευρά είχε επιτευχθεί μία εβδομάδα νωρίτερα σε διαπραγματεύσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Τουρκία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες — οι οποίες έχουν ταχθεί υπέρ της κατάπαυσης του πυρός μεταξύ των δύο πλευρών — να καταδικάσουν την επίθεση. Όπως ανέφερε σε ανάρτησή του στο Telegram, η «σιωπή της Αμερικής και άλλων στον κόσμο δεν κάνει τίποτα άλλο από το να ενθαρρύνει τον [Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ] Πούτιν», υποστηρίζοντας πως κάθε τέτοια ρωσική «τρομοκρατική επίθεση» αποτελεί επαρκή λόγο για την επιβολή νέων κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας.
Από ρωσικής πλευράς δεν υπήρξε άμεσο σχόλιο για την επίθεση, ωστόσο το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι κατά τη διάρκεια της ίδιας νύχτας κατέρριψε 110 ουκρανικά drone.
Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, οι ρωσικοί πύραυλοι και drone έπληξαν περισσότερες από 30 πόλεις και χωριά, μεταξύ των οποίων το Κίεβο, η Ζιτομίρ, το Χμελνίτσκι, το Τερνόπιλ, το Τσερνίχιβ, η Σούμι, η Οδησσός, η Πολτάβα, το Ντνίπρο, η Μικολάιφ, το Χάρκοβο και η Τσερκάσι.
Αν και η συγκεκριμένη επίθεση ήταν η μεγαλύτερη σε αριθμό εκτοξευθέντων όπλων, προηγούμενα πλήγματα είχαν οδηγήσει σε μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων.
Όπως δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών της Ουκρανίας, Ίχορ Κλιμένκο, 12 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 60 τραυματίστηκαν. Ο ίδιος έκανε λόγο για μια «συνδυασμένη, ανελέητη επίθεση που είχε ως στόχο αμάχους» και υποστήριξε ότι «ο εχθρός έδειξε ξανά πως στόχος του είναι ο φόβος και ο θάνατος».
Λίγες ώρες μετά την επίθεση, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X ότι 303 Ουκρανοί αιχμάλωτοι επέστρεψαν στην πατρίδα τους, ολοκληρώνοντας την τρίτη φάση της συμφωνίας ανταλλαγής «1000 προς 1000» που είχε επιτευχθεί στην Τουρκία. Όπως ανέφερε, επρόκειτο για στρατιώτες των Ενόπλων Δυνάμεων, της Εθνοφρουράς, της Συνοριοφυλακής και της Υπηρεσίας Ειδικών Μεταφορών του ουκρανικού κράτους.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας επιβεβαίωσε την ανταλλαγή, αναφέροντας ότι και οι δύο πλευρές παρέλαβαν από 303 αιχμαλώτους στις 25 Μαΐου, στο πλαίσιο των διαδοχικών ανταλλαγών των προηγούμενων ημερών.
Η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της συνεχίζουν να πιέζουν τη Ρωσία να αποδεχθεί συμφωνία για κατάπαυση του πυρός διάρκειας 30 ημερών, σε μια προσπάθεια να τερματιστεί ο πόλεμος που διαρκεί πλέον πάνω από τρία χρόνια.
Το Κίεβο είχε εκφράσει την επιθυμία του να επιβάλει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, πρόσθετες κυρώσεις κατά της Μόσχας, μετά την άρνηση του Πούτιν να συμφωνήσει άμεσα σε παύση των εχθροπραξιών.
Παρά το μέγεθος της επίθεσης, η ουκρανική Πολεμική Αεροπορία ανέφερε ότι κατάφερε να καταρρίψει 266 drone και 45 πυραύλους.
Ήταν η δεύτερη μαζική επίθεση σε διάστημα δύο ημερών, καθώς στις 23 Μαΐου η Ρωσία είχε εκτοξεύσει δεκάδες βαλλιστικούς πυραύλους και drone κατά του Κιέβου.
Ο επικεφαλής του γραφείου του Ζελένσκι, Αντρίι Γέρμακ, υποστήριξε μέσω Telegram ότι «χωρίς πίεση, τίποτα δεν θα αλλάξει, και η Ρωσία με τους συμμάχους της θα συνεχίσουν να ενισχύονται για να διαπράττουν τέτοιου είδους εγκλήματα σε δυτικές χώρες». Σύμφωνα με τον ίδιο, η Μόσχα θα συνεχίσει τον πόλεμο όσο έχει τη δυνατότητα να παράγει όπλα.
Από τα ουκρανικά drone που ανέφερε η Ρωσία ότι αναχαιτίστηκαν, τα 12 είχαν στόχο την πρωτεύουσα, σύμφωνα με τον δήμαρχο της Μόσχας, Σεργκέι Σομπιάνιν.
Στις 19 Μαΐου, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζ. Ντ. Βανς, εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν διαθέτει σαφή στρατηγική για τον τερματισμό της σύγκρουσης. Όπως δήλωσε σε δημοσιογράφους εν πτήσει με το Air Force Two, δεν είναι βέβαιος αν ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει κάποιο σχέδιο για το πώς να απεμπλακεί από τον πόλεμο.
Τόσο ο Βανς όσο και ο Τραμπ εξακολουθούν να πιέζουν για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και τον οριστικό τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Του Jacob Burg
Με τη συμβολή των Ryan Morgan και Tom Ozimek, και πληροφορίες από Reuters και Associated Press