Σε μια σημαντική αναθεώρηση των αμυντικών προτεραιοτήτων της χώρας για την προσεχή πενταετία προχωρά η σουηδική κυβέρνηση, καθώς ο πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον ανακοίνωσε πως έως το 2030 η Σουηδία θα διαθέτει πλέον για την άμυνα το 3,5% του ΑΕΠ της.
Η ανακοίνωση έγινε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο κος Κρίστερσον στη Ρώμη, στις 26 Μαρτίου 2025, σημειώνοντας ότι η νέα στρατηγική αντανακλά τις αυξημένες προκλήσεις ασφαλείας που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, ιδιαίτερα μετά την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, τον Μάρτιο του 2024.
«Μια νέα εκ βάθρων κατάσταση στον τομέα της ασφάλειας επιβάλλει νέες αποφάσεις — τόσο κατεπείγουσες όσο και μακροπρόθεσμες», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός, τονίζοντας παράλληλα πως είναι αναγκαίο η Ευρώπη να αναλάβει μεγαλύτερο μέρος της υπεράσπισης της ηπείρου.
Η Σουηδία, της οποίας οι αμυντικές δαπάνες μέχρι φέτος ανέρχονταν στο 2,4% του ΑΕΠ, είχε αρχικά στόχο να φτάσει στο 2,6% έως το 2028. Ωστόσο η τελευταία κυβερνητική κίνηση προβλέπει υψηλότερη και ταχύτερη αύξηση, υπό το πρίσμα των πιέσεων που ασκούν μεγάλες δυνάμεις εντός της συμμαχίας — ιδιαίτερα οι ΗΠΑ — προς την κατεύθυνση της δραστικής ενίσχυσης των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων.
Αναφερόμενος σε αυτό τον παράγοντα, ο κος Κρίστερσον σημείωσε ότι αναμένει το ΝΑΤΟ, στο εγγύς μέλλον, να θέσει ως νέο στόχο μεταξύ 3% και 4% του ΑΕΠ για τις δαπάνες των χωρών-μελών. Υπενθυμίζεται ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη ζητήσει από τις χώρες του ΝΑΤΟ την αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5%, ποσοστό πολύ υψηλότερο από το σημερινό όριο του 2%.
Για να χρηματοδοτηθεί η φιλόδοξη αυτή αμυντική πρωτοβουλία, η σουηδική κυβέρνηση συμφώνησε με το συντηρητικό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών να εξασφαλίσει πρόσθετα δάνεια ύψους περίπου 300 δισεκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (27,6 δισ. ευρώ), τα οποία θα αποπληρωθούν έως το 2035.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός Κρίστερσον επιβεβαίωσε πως αυξάνεται και η οικονομική βοήθεια της Σουηδίας προς την Ουκρανία, από 25 δισ. κορώνες σε 40 δισ. κορώνες για το έτος 2025, ως μέρος της ευρύτερης δέσμευσης της χώρας στην ασφάλεια της Ευρώπης.
Η Σουηδία μέχρι πρόσφατα είχε μακρά παράδοση στρατιωτικής ουδετερότητας, μεγαλύτερης των 200 χρόνων. Η ιστορική απόφαση ένταξης στο ΝΑΤΟ το Μάρτιο του 2024 σηματοδότησε μία κομβική αλλαγή, καθιστώντας άμεσα απαραίτητη την ταχεία αύξηση της αμυντικής της ικανότητας στο νέο περιβάλλον ασφαλείας.
Αυτή η κίνηση της Σουηδίας ακολουθεί ευρύτερες περιφερειακές τάσεις ενίσχυσης των ευρωπαϊκών ενόπλων δυνάμεων, με αντίστοιχα μέτρα να αποφασίζονται πρόσφατα και σε άλλες χώρες, όπως στη Νορβηγία και την Πολωνία. Ειδικότερα, η Πολωνία ανακοίνωσε ότι γίνεται η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα χρησιμοποιήσει ευρωπαϊκά κονδύλια από το ταμείο ανάκαμψης για αμυντικούς σκοπούς, ενισχύοντας υποδομές, καταφύγια, καθώς και τις πολωνικές αμυντικές βιομηχανίες.
Η απόφαση αυτή της Σουηδίας εκτιμάται πως θα ενισχύσει περαιτέρω την αποτρεπτική δυνατότητα του ΝΑΤΟ στην περιοχή της Βαλτικής και στη Σκανδιναβία, όπου η παρουσία και η στρατηγική δραστηριότητα της Ρωσίας παραμένει ανησυχητικά έντονη. Παράλληλα, η κίνηση αυτή θα συμβάλει στη συνολικότερη προσπάθεια της συμμαχίας να ενισχύσει την ασφάλεια σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Πρόκειται για μία απόφαση ιστορικής σημασίας, που αναμένεται να καθορίσει την αμυντική και δημοσιονομική πολιτική της Σουηδίας για τα ερχόμενα χρόνια, αφήνοντας οριστικά πίσω της δύο αιώνες ουδετερότητας και επηρεάζοντας σημαντικά τις γεωπολιτικές ισορροπίες στη Βόρεια Ευρώπη.
