Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιαπωνίας Ιουάγια Τακέσι δήλωσε στις 22 Μαρτίου ότι ο αντι-κατασκοπευτικός νόμος του Πεκίνου στερείται διαφάνειας και κάλεσε την Κίνα να απελευθερώσει τους Ιάπωνες πολίτες που κρατούνται βάσει αυτού.
Κατά τη διάρκεια του 6ου Σινοϊαπωνικού Οικονομικού Διαλόγου Υψηλού Επιπέδου, που πραγματοποιήθηκε στο Τόκιο την ίδια ημέρα με τη συμμετοχή οκτώ αξιωματούχων από κάθε χώρα, συμπεριλαμβανομένου του Κινέζου υπουργού Εξωτερικών Γουάνγκ Γι, ο Τακέσι επεσήμανε ότι ο εν λόγω νόμος, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2014, αποτρέπει τους Ιάπωνες πολίτες από το να επισκέπτονται και να δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στην Κίνα.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, 17 Ιάπωνες υπήκοοι έχουν συλληφθεί και φυλακιστεί στην Κίνα με βάση τον νόμο αυτό. Ανάμεσά τους βρίσκεται ένας διακεκριμένος επιχειρηματίας και πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του Ιαπωνικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, ο οποίος εργαζόταν ως ανώτερος υπάλληλος στην Astellas Pharma Inc. στην Κίνα. Ο επιχειρηματίας συνελήφθη με την κατηγορία της κατασκοπείας λίγο πριν την προγραμματισμένη επιστροφή του στην Ιαπωνία, όπως ανέφερε η τοπική ειδησεογραφική πηγή Kyodo News στις 28 Νοεμβρίου 2023.
Το ιαπωνικό υπουργείο Εξωτερικών, σε ανακοίνωσή του για τις συνομιλίες της 22ας Μαρτίου, τόνισε ότι η Ιαπωνία επανέλαβε το αίτημά της προς την Κίνα να απελευθερώσει τους κρατούμενους πολίτες της, διασφαλίζοντας την ασφάλεια και την προστασία τους. Παράλληλα, η ιαπωνική πλευρά ζήτησε τη δημιουργία ενός δίκαιου, προβλέψιμου και διαφανούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Η Epoch Times επικοινώνησαν με το ιαπωνικό Υπουργείο Εξωτερικών για περαιτέρω σχόλια.
Προσπάθειες της Ιαπωνίας για την απελευθέρωση των πολιτών της
Σύμφωνα με κυβερνητική σύνοψη, ο τότε υπουργός Εξωτερικών Γιοσιμάσα Χαγιάσι είχε θέσει το ζήτημα της κράτησης του εν λόγω επιχειρηματία κατά τη συνάντησή του με τον Κινέζο ομόλογό του στο Πεκίνο στις 2 Απριλίου 2023, διαμαρτυρόμενος για την κράτησή του και ζητώντας την απελευθέρωσή του. Στις 16 Νοεμβρίου του ίδιου έτους, το ιαπωνικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι ο τότε πρωθυπουργός Φουμίο Κισίντα είχε θέσει το θέμα στον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ κατά τη διάρκεια της συνόδου του Οικονομικού Φόρουμ Ασίας-Ειρηνικού (Asia-Pacific Economic Cooperation-APEC), χωρίς όμως αποτέλεσμα.
Η Κίνα όχι μόνο επιβεβαίωσε την πρόθεσή της να επιβάλει τους νόμους της περί κατασκοπείας, αλλά προχώρησε και στην αναθεώρησή τους την 1η Ιουλίου 2023, διευρύνοντας τη σχετική ορολογία. Σύμφωνα με το άρθρο της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου των ΗΠΑ στις 22 Σεπτεμβρίου 2023, η τροποποίηση αυτή εισήγαγε μια «διευρυμένη έννοια της κατασκοπείας».
Ανάλυση του Japan Forward αποδίδει την αδυναμία της Ιαπωνίας να εξασφαλίσει την επιστροφή των πολιτών της στην έλλειψη δικής της νομοθεσίας περί κατασκοπείας, ένα ζήτημα που είχε επισημανθεί ήδη από το 2006 σε άρθρο του Κοτάνι Κεν, ερευνητή στρατιωτικής ιστορίας στο Ιαπωνικό Εθνικό Ινστιτούτο Μελετών Άμυνας, καθώς και σε αξιολόγηση της CIA μια δεκαετία αργότερα.
Κρατήσεις Αμερικανών πολιτών στην Κίνα
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ επιβεβαίωσε στην Epoch Times ότι μετά την απελευθέρωση των Μαρκ Σουίνταν, Κάι Λι και Τζον Λουνγκ τον Νοέμβριο του 2024, όλοι οι Αμερικανοί που είχαν χαρακτηριστεί ως αδίκως κρατούμενοι στην Κίνα επέστρεψαν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Σουίνταν είχε φυλακιστεί στην Κίνα με κατηγορίες που σχετίζονταν με ναρκωτικά και καταδικάστηκε σε θάνατο το 2019, ενώ ο Λι είχε κατηγορηθεί για κατασκοπεία, δικάστηκε κεκλεισμένων των θυρών και καταδικάστηκε σε δεκαετή κάθειρξη. Ο Λουνγκ, γνωστός για τη διάδοση φιλοκινεζικής ρητορικής στις ΗΠΑ, είχε τύχει αναγνώρισης στην Κίνα μέχρι τη σύλληψή του για κατασκοπεία, με αποτέλεσμα να καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη τον Μάιο του 2023. Παρότι ο Λευκός Οίκος απέφυγε να σχολιάσει, μέσα ενημέρωσης όπως οι Financial Times, οι New York Times και το Politico ανέφεραν, επικαλούμενα ανώνυμες κυβερνητικές πηγές, ότι η απελευθέρωση των τριών ατόμων ενδέχεται να αποτέλεσε μέρος ανταλλαγής κρατουμένων.
Νωρίτερα, τον Σεπτέμβριο του 2024, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε διασφαλίσει την απελευθέρωση του πάστορα Ντέιβιντ Λιν, ο οποίος είχε συλληφθεί το 2006 και καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη το 2009, ενώ βρισκόταν σε ιεραποστολικό ταξίδι στην Κίνα βοηθώντας ομάδα χριστιανών που συγκεντρωνόταν σε ιδιωτικές κατοικίες. Η κινεζική νομοθεσία απαιτεί από τις χριστιανικές ομάδες να καταγράφονται και να λατρεύουν σε κρατικά ελεγχόμενες εκκλησίες, με όσους δεν ακολουθούν τα δόγματα του Κομμουνιστικού Κόμματος να υφίστανται διώξεις.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επικρίνει επίσης την κινεζική νομοθεσία περί κατασκοπείας. Σε αξιολόγηση της 25ης Αυγούστου 2023, το Εθνικό Κέντρο Αντικατασκοπείας και Ασφάλειας των ΗΠΑ προειδοποίησε ότι οι τροποποιήσεις του Ιουλίου 2023 δημιουργούν «νομικούς κινδύνους ή αβεβαιότητα για ξένες επιχειρήσεις, δημοσιογράφους, ακαδημαϊκούς και ερευνητές». Συνεχίζει λέγοντας ότι «οποιαδήποτε έγγραφα, δεδομένα, υλικά ή αντικείμενα θα μπορούσαν να θεωρηθούν σχετικά με την εθνική ασφάλεια της ΛΔΚ λόγω ασαφειών στο νόμο».
Του Dave Malyon
Με τη συμβολή της Catherine Yang
