Ο οικολόγος του βορείου Κουήνσλαντ, Στήβεν Νοβακόφσκι [Steven Nowakowski], ανανέωσε τις εκκλήσεις του για αυστηρότερη ρύθμιση της ανάπτυξης των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς ένας νέος «Χάρτης Αλήθειας» αποκαλύπτει ότι 1.250 τέτοια έργα βρίσκονται ήδη υπό σχεδιασμό στην Αυστραλία.
Ο Νοβακόφσκι, σε συνεργασία με τον ακαδημαϊκό Τιμ Νέβαρντ, δημοσίευσε τον Οκτώβριο ένα διαδικτυακό εργαλείο χαρτογράφησης των έργων «καθαρής ενέργειας», το οποίο παρουσιάζει την έκταση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών σε όλη τη χώρα.
Σύμφωνα με το Συμβούλιο Καθαρής Ενέργειας, ο τομέας αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, καθώς το 2024 το 39,4% του ηλεκτρισμού στο εθνικό δίκτυο παρήχθη από ανανεώσιμες πηγές, έναντι του 36 % το 2023. Ωστόσο, ο χαρτογράφος Νοβακόφσκι θεωρεί ότι ο όγκος των έργων είναι υπερβολικός και κινείται πολύ γρήγορα, γεγονός που ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο παρθένα δάση και άλλα ευαίσθητα οικοσυστήματα.
Η παρθένα φύση απειλείται
Ο χάρτης του Νοβακόφσκι έχει προκαλέσει αντιδράσεις, καθώς ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η εκκαθάριση γης για ανανεώσιμες πηγές είναι ασήμαντη μπροστά στις εκτάσεις που αποψιλώνονται για γεωργικούς σκοπούς.
Ο ίδιος εξήγησε στην εφημερίδα The Epoch Times ότι στο παρελθόν εργαζόταν ως φωτογράφος για τη Greenpeace, το Ίδρυμα Προστασίας της Αυστραλίας και το Συμβούλιο Προστασίας του Κουήνσλαντ, καταγράφοντας με τον φακό του μαζικές αποψιλώσεις για εκτροφή βοοειδών και άλλες καλλιέργειες. Παραδέχθηκε ότι το φαινόμενο αυτό παραμένει σοβαρό, αλλά τόνισε ότι η αποψίλωση γίνεται κυρίως σε εκτάσεις που θεωρούνται «αναγέννηση» ή κατηγορίας Χ, σύμφωνα με τον Νόμο περί Διαχείρισης Βλάστησης, και επομένως είναι νόμιμη.
Ωστόσο, σημείωσε ότι στο Κουήνσλαντ η ανάπτυξη ανανεώσιμων έργων συνεπάγεται πλέον την εκκαθάριση πραγματικά παρθένων εκτάσεων, οι οποίες δεν έχουν αγγιχθεί ποτέ στο παρελθόν –πρόκειται, όπως είπε, για δάση «παλαιάς ανάπτυξης».
Ως παραδείγματα, ανέφερε το αιολικό πάρκο Whaleback Ridge με 320 ανεμογεννήτριες στην Τασμανία και το έργο Western Green Energy Hub αξίας 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που προορίζεται για τα πεδία Nullarbor Plains, με στόχο την εγκατάσταση 3.000 ανεμογεννητριών πάνω από το μεγαλύτερο σύστημα ασβεστολιθικών σπηλαίων στον κόσμο.
Παράλληλα, το αιολικό πάρκο Upper Burdekin αναμένεται να εκκαθαρίσει περίπου 700 εκτάρια παλαιού δάσους, όπου ζουν βραχο-γουάλαμπι, ιπτάμενοι σκίουροι και κοάλα. «Εδώ βρίσκεται η υποκρισία του όλου θέματος – προσπαθούμε να σώσουμε περιοχές από την πράσινη ενέργεια», σχολίασε ο Νοβακόφσκι.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι εταιρείες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν υποχρεούνται να καταβάλλουν περιβαλλοντικές εγγυήσεις, όπως συμβαίνει στον μεταλλευτικό τομέα.
Αν και η απαίτηση αυτή μπορεί να ενταχθεί σε επιμέρους συμφωνίες, ο Νοβακόφσκι ζητεί τη θέσπιση αυστηρότερων κανόνων, ώστε οι εταιρείες του κλάδου να υπόκεινται στις ίδιες διαδικασίες με τις υπόλοιπες βιομηχανίες. Σημείωσε ότι με την ισχύουσα νομοθεσία «ένας επενδυτής μπορεί να εγκαταλείψει ένα κατεστραμμένο έργο, να ανατινάξει βουνοκορφές και να φύγει χωρίς κανένα σχέδιο αποκατάστασης», υπογραμμίζοντας ότι ο στόχος είναι «ο τομέας των ανανεώσιμων να λειτουργεί με τις ίδιες προδιαγραφές όπως οι άλλοι».
Ένα «μωσαϊκό» ρυθμίσεων
Η ταχεία ανάπτυξη των τελευταίων ετών έχει αφήσει πίσω της ένα αποσπασματικό ρυθμιστικό πλαίσιο, καθώς δεν υπάρχει ενιαίο σύστημα έγκρισης περιβαλλοντικών μελετών σε ομοσπονδιακό και πολιτειακό επίπεδο.
Επί του παρόντος, τα έργα εξετάζονται κυρίως βάσει των πολιτειακών νόμων χωροταξίας· ωστόσο, εάν επηρεάζουν απειλούμενα είδη ή άλλα ζητήματα εθνικής σημασίας, εντάσσονται στον ομοσπονδιακό Νόμο για την Προστασία του Περιβάλλοντος και τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας (Environment Protection and Biodiversity Conservation Act).
Περιβαλλοντικοί οργανισμοί θεωρούν ότι η διαδικασία είναι ασυνεπής και αφήνει κενά στην εποπτεία, ιδιαίτερα όσον αφορά τις σωρευτικές επιπτώσεις ή την εκκαθάριση παρθένων εκτάσεων για ζώνες ανανεώσιμης ενέργειας. Σε ορισμένες πολιτείες, μάλιστα, εφαρμόζονται διαδικασίες «ταχείας έγκρισης» έργων ανανεώσιμων πηγών, οι οποίες υπερισχύουν άλλης νομοθεσίας, στο πλαίσιο της πίεσης για την επίτευξη των στόχων μείωσης εκπομπών.
Η κλιματική αλλαγή είναι η υπέρτατη απειλή, λέει το Συμβούλιο για το Κλίμα
Σε απάντηση του «Χάρτη Αλήθειας», το Συμβούλιο για το Κλίμα (Climate Council) επεσήμανε ότι οι επιστημονικές ενδείξεις δείχνουν πως η κλιματική αλλαγή αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για το φυσικό περιβάλλον της Αυστραλίας, όχι οι ανανεώσιμες πηγές.
Εκπρόσωπος του Συμβουλίου ανέφερε στην Epoch Times ότι, σύμφωνα με την ανάλυση GenCost του CSIRO, ο ταχύτερος και οικονομικότερος τρόπος για να εξασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια της χώρας είναι η μετάβαση σε ανανεώσιμες μορφές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή.
Τόνισε επίσης ότι οι νέες υποδομές πρέπει να σχεδιάζονται σε συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες και με τρόπο που να ελαχιστοποιεί τις επιπτώσεις στη φύση. Όταν αυτό γίνεται σωστά, υπογράμμισε, οι κοινότητες μπορούν να αποκομίσουν οφέλη που υπερβαίνουν τη μείωση των εκπομπών και την πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια.
Έρευνα του ίδιου οργανισμού δείχνει ότι το 60% των Αυστραλών υπερεκτιμούν την έκταση γης που απαιτείται για την παραγωγή επαρκούς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Η εξόρυξη άνθρακα καταστρέφει τους βιοτόπους των κοάλα
Το Συμβούλιο για το Κλίμα υποστηρίζει, βάσει δικών του στοιχείων, ότι οι εγκαταστάσεις ανανεώσιμης ενέργειας χρειάζονται μόλις το 0,02% της συνολικής έκτασης της χώρας – δηλαδή περίπου τρεις φορές το μέγεθος της πόλης του Μπρίσμπεϊν.
Εκπρόσωπος του Συμβουλίου σημείωσε ότι πρέπει να θυμόμαστε πως η αποψίλωση για εργοστάσια παραγωγής ενέργειας από άνθρακα έχει ήδη καταστρέψει σημαντικά τμήματα βιοτόπων των κοάλα. Κατά την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, η κυβέρνηση Αλμπανέζε ενέκρινε σχέδια που επιτρέπουν την αποψίλωση άνω των 1.790 εκταρίων οικοτόπων κοάλα για τέσσερα ανθρακωρυχεία· επιπλέον, 10.614 εκτάρια παραμένουν υπό απειλή εκκαθάρισης, στο πλαίσιο 24 νέων ή επεκτεινόμενων ορυχείων – έκταση ισοδύναμη με 8.845 στάδια Suncorp.
Τα σχόλια αυτά απαντούν στις ανησυχίες του ζωολόγου Ρότζερ Μάρτιν, ο οποίος είχε προειδοποιήσει προηγουμένως για τον υπερβολικό θόρυβο των ανεμογεννητριών σε περιοχές με πυκνή βλάστηση, σημειώνοντας ότι οι κοάλα ζουν επί εκατομμύρια χρόνια σε ένα «σιωπηλό τοπίο».
Νέα έργα και κοινωνικές πρωτοβουλίες
Παράλληλα, το Συμβούλιο αναφέρθηκε και σε νεότερες τεχνολογικές καινοτομίες. Το έργο Haystacks Solar Garden πρωτοπορεί δίνοντας τη δυνατότητα σε ενοικιαστές ή κατοίκους διαμερισμάτων να επενδύουν σε μικρής κλίμακας ηλιακά πάρκα και να λαμβάνουν επιστροφές από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας σε παρόχους.
Επιπλέον, το Bomen Solar Farm ενθαρρύνει τη συμμετοχή περισσότερων γυναικών στον κλάδο, ενώ τα εικονικά ηλιακά πάρκα, που συνδέουν φωτοβολταϊκά και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας σε πολλά νοικοκυριά, θεωρούνται πιθανός τρόπος για τη μείωση του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος για τα χαμηλότερα εισοδήματα.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Αυστραλίας στοχεύει στη μείωση των εθνικών εκπομπών κατά 43% σε σχέση με τα επίπεδα του 2005 έως το 2030 – στόχος που απαιτεί τεράστια επέκταση της παραγωγής και μεταφοράς ανανεώσιμης ενέργειας.
Ο Αυστραλιανός Διαχειριστής της Αγοράς Ενέργειας (Australian Energy Market Operator – AEMO) εκτιμά ότι η Εθνική Αγορά Ηλεκτρισμού θα χρειαστεί να τριπλασιάσει τη δυναμικότητα των ανανεώσιμων πηγών και να κατασκευάσει 10.000 χιλιόμετρα νέων γραμμών μεταφοράς έως το 2050, ώστε να αντικαταστήσει τους παλαιούς σταθμούς άνθρακα.
