Στην παραδοσιακή επιχειρηματική αντίληψη, η καλοσύνη συχνά θεωρούνταν αδυναμία. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες αναδύεται μια νέα πραγματικότητα: η γενναιοδωρία και η ενσυναίσθηση μπορούν να αποτελέσουν κινητήριες δυνάμεις επιτυχίας. Ειδικά στην ψηφιακή εποχή, οι πράξεις καλοσύνης συχνά μεταφράζονται σε πιστό κοινό, θετική εικόνα και απτό επιχειρηματικό όφελος. Στο παρόν άρθρο εξερευνούμε πώς, τα τελευταία 20 χρόνια, πολυάριθμα παραδείγματα – από διαδικτυακούς δημιουργούς περιεχομένου μέχρι διεθνείς εταιρείες – αποδεικνύουν ότι το να κάνεις το καλό μπορεί όντως να σου βγει σε καλό.
Η καλοσύνη ως σύγχρονη επιχειρηματική στρατηγική
Επί χρόνια, το επιχειρηματικό δόγμα προέτασσε τον ανταγωνισμό και το κέρδος ακόμα και εις βάρος των ηθικών αξιών. Όμως οι σύγχρονες έρευνες και τάσεις καταδεικνύουν ότι η καλοσύνη όχι μόνο δεν εμποδίζει την ανάπτυξη, αλλά μπορεί και να την επιταχύνει. Σύμφωνα με πρόσφατη διεθνή μελέτη, οι εταιρείες που θεωρούνται «καλόκαρδες» από το κοινό είχαν 35% περισσότερες πιθανότητες να διπλασιάσουν τα κέρδη τους μέσα σε μια δεκαετία, ενώ αντίθετα οι «σκληρές» εταιρείες είχαν 20% περισσότερες πιθανότητες να δουν μείωση κερδών. Παράλληλα, το 61% των καταναλωτών παγκοσμίως δηλώνει ότι αρνήθηκε αγορά προϊόντος τα τελευταία χρόνια επειδή θεώρησε τον πωλητή «άκαρδο», και το 76% λαμβάνει υπ’ όψιν του τη συμπεριφορά μιας εταιρείας όταν αποφασίζει να πραγματοποιήσει μια αγορά. Με άλλα λόγια, η εικόνα της ευαισθησίας και του ήθους αποτελεί πλέον σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα στην αγορά. Μάλιστα, αναλυτές προτείνουν οι επιχειρηματίες να υποβάλλουν τις αποφάσεις τους στο «τεστ καλοσύνης»: εάν μια ενέργεια δεν είναι ευγενική προς ανθρώπους ή την κοινωνία, ίσως θα πρέπει να αναθεωρείται.
Στον κόσμο του YouTube και του livestreaming, αναδύεται μια νέα γενιά δημιουργών περιεχομένου που στηρίζουν την επιτυχία τους στη γενναιοδωρία και τις καλές πράξεις. Οι θεατές ανταποκρίνονται θερμά όταν βλέπουν θετικές ενέργειες: συγκινούνται και παρακινούνται από αυτές τις «τρέλες καλοσύνης», δημιουργώντας έναν κύκλο δημοφιλίας που αυτοτροφοδοτείται. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο διάσημος YouTuber MrBeast, ο οποίος έχτισε μια αυτοκρατορία περιεχομένου αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων μοιράζοντας χρήματα και προβαίνοντας σε φιλανθρωπίες.
Ο MrBeast (κατά κόσμον Τζίμμυ Ντόναλντσον) έγινε γνωστός παγκοσμίως χάρη σε πράξεις καλοσύνης. Το 2017, ένα βίντεό του με τίτλο «Δωρεάν χρήμα», όπου μοίρασε χρήματα σε τυχερούς νικητές, εκτόξευσε τη δημοτικότητά του και τον ανέδειξε στον No1 YouTuber διεθνώς. Σήμερα, το κανάλι του αριθμεί πάνω από 170 εκατομμύρια συνδρομητές και οι συνολικές προβολές του ξεπερνούν τα 8 δισεκατομμύρια. Ο MrBeast συνέχισε να διοργανώνει όλο και μεγαλύτερες φιλανθρωπικές καμπάνιες. Με δράσεις που κυμαίνονται από το να φυτεύει 20 εκατομμύρια δέντρα παγκοσμίως έως το να δωρίζει σπίτια και να βοηθά αστέγους, αξιοποιεί την τεράστια επιρροή του για κοινωνικό έργο – και το κοινό τον ανταμείβει με αφοσίωση και ακόμη περισσότερη δημοτικότητα.
Και δεν είναι ο μόνος. Στην πλατφόρμα Twitch, πολλοί δημοφιλείς streamer οργανώνουν φιλανθρωπικούς μαραθωνίους, συγκεντρώνοντας τεράστια ποσά για καλό σκοπό και ενισχύοντας παράλληλα το δικό τους κύρος. Ενδεικτικά, ο streamer DrLupo και η κοινότητά του έχουν συγκεντρώσει πάνω από 15,3 εκατομμύρια δολάρια για το νοσοκομείο St. Jude μέσω ετήσιων εκδηλώσεων Build Against Cancer από το 2018. Τέτοιες πρωτοβουλίες όχι μόνο ωφελούν άμεσα όσους έχουν ανάγκη, αλλά συσπειρώνουν το κοινό γύρω από τον δημιουργό, ενισχύοντας τη φήμη και την επιρροή του.
Γενναιοδωρία στον κόσμο των επιχειρήσεων: Παραδείγματα επιτυχίας
Πέρα από μεμονωμένες προσωπικότητες του διαδικτύου, βρίσκουμε και στον ευρύτερο επιχειρηματικό κόσμο πολλές περιπτώσεις όπου η καλοσύνη ενσωματώθηκε στο επιχειρηματικό μοντέλο με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα των τελευταίων δύο δεκαετιών είναι:
-
Rosa’s Fresh Pizza (ΗΠΑ) – Μια μικρή πιτσαρία στη Φιλαδέλφεια έγινε παγκοσμίως γνωστή ενσωματώνοντας το pay it forward στη λειτουργία της. Οι πελάτες μπορούσαν να προπληρώσουν ένα κομμάτι πίτσα για έναν άστεγο. Αυτή η ιδέα έγινε viral στο Facebook (με 25 εκατομμύρια προβολές) και η επιχείρηση είδε ραγδαία άνοδο – προσφέροντας πάνω από 23.000 δωρεάν κομμάτια πίτσας και επιτυγχάνοντας αύξηση πωλήσεων κατά 130%. Η καλή πράξη όχι μόνο τάισε όσους είχαν ανάγκη, αλλά έφερε και νέο κύμα πελατών.
-
Εστιατόριο Robin Hood (Ισπανία) – Στη Μαδρίτη, ένα εστιατόριο με ιδρυτή έναν ιερέα ακολουθεί το μότο «χρέωσε τους πλούσιους, τάισε τους φτωχούς». Οι πελάτες πληρώνουν κανονικά για το πρωινό και μεσημεριανό τους, ενώ τα βράδια το κατάστημα σερβίρει δωρεάν δείπνο σε αστέγους. Παρά την αντισυμβατικότητα της πρακτικής, το Robin Hood έχει εξελιχθεί στο πιο περιζήτητο στέκι για μεσημεριανό γεύμα στη Μαδρίτη, με κρατήσεις που γίνονται μήνες νωρίτερα. Η φήμη του κοινωνικού του έργου προσέλκυσε μάλιστα διάσημους σεφ και προσωπικό από πολυτελή εστιατόρια που θέλουν να συμμετάσχουν στη δράση.
-
TOMS Shoes (ΗΠΑ) – Το 2006 η TOMS εισήγαγε το μοντέλο One for One: για κάθε ζευγάρι παπούτσια που πουλάει, δωρίζει άλλο ένα σε κάποιον που το έχει ανάγκη. Αυτή η καινοτομία εκτόξευσε την TOMS διεθνώς και ενέπνευσε πολλές άλλες εταιρείες να τη μιμηθούν. Μέσα σε σχεδόν 20 χρόνια, η TOMS έχει δωρίσει δεκάδες εκατομμύρια ζευγάρια παπούτσια – βελτιώνοντας τη ζωή άνω των 100 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως. Σήμερα υπερηφανεύεται ότι έχει επηρεάσει θετικά πάνω από 105 εκατομμύρια ζωές μέσω των δράσεών της.
-
Ashley Stewart (ΗΠΑ) – Ακόμα και στον εταιρικό κόσμο, η δύναμη της καλοσύνης μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμη. Η αλυσίδα μόδας Ashley Stewart, έπειτα από δύο πτωχεύσεις, αναγεννήθηκε όταν ο νέος διευθύνων σύμβουλος Τζέιμς Ρη [James Rhee] εφάρμοσε τη φιλοσοφία «Kindness and Math» («Καλοσύνη και Μαθηματικά»). Συνδυάζοντας την ενσυναίσθηση προς πελάτες και εργαζομένους με αυστηρή ανάλυση δεδομένων, κατάφερε να αντιστρέψει την πορεία της εταιρείας και να την επαναφέρει στην κερδοφορία· ένα επίτευγμα που αποτέλεσε πρότυπο προς μελέτη διεθνώς. Ο Ρη απέδειξε ότι η ανθρωπιά στη διοίκηση εμπνέει εμπιστοσύνη και μπορεί να ανατρέψει ακόμα και τις πιο δύσκολες συνθήκες.
Από τα ανωτέρω, γίνεται σαφές ότι η καλοσύνη και η γενναιοδωρία δεν είναι απλώς ηθικές επιλογές, αλλά και ισχυρά εργαλεία στο επιχειρείν του 21ου αιώνα. Στον υπερσυνδεδεμένο ψηφιακό κόσμο, οι καλές πράξεις διαδίδονται αστραπιαία και μπορούν να μετατραπούν σε κοινωνικό κεφάλαιο – σε εμπιστοσύνη και συμπάθεια προς ένα brand ή ένα πρόσωπο. Οι πολίτες επιβραβεύουν με την προτίμησή τους τις επιχειρήσεις και τους ηγέτες που δείχνουν ανθρωπιά, είτε ως πελάτες είτε ως κοινό. Όπως έδειξαν τα παραδείγματα των τελευταίων ετών, το «κάνε το καλό και το καλό θα σου επιστραφεί» δεν είναι μόνο μια ηθική παρότρυνση, αλλά μια πραγματικότητα που διαμορφώνει νέα επιχειρηματικά μοντέλα και μια πιο υπεύθυνη, ανθρώπινη οικονομία.
