Σας έχει ποτέ τύχει να βρείτε ξαφνικά ένα μικρό κενό κατάλληλο για έναν υπνάκο, αλλά να μην μπορείτε να αποκοιμηθείτε; Κλείνετε τα μάτια, χαλαρώνετε, αλλά τελικά μένετε νυσταγμένοι μα ξύπνιοι, και σύντομα ο χρόνος σας έχει εξαντληθεί χωρίς ούτε μια στιγμή ύπνου. Πόσο εκνευριστικό! Ούτε ξεκουραστήκατε ούτε κάνατε κάτι παραγωγικό με τον λίγο αυτόν χρόνο.
Είναι πραγματικό προνόμιο το να μπορεί κάποιος να αποκοιμιέται εύκολα και γρήγορα, ανεξάρτητα από το πού βρίσκεται ή τι συμβαίνει γύρω του. Στο αεροπλάνο, στο αεροδρόμιο, σε διαλείμματα, σε αυτοκίνητα ή μέσα μαζικής μεταφοράς — παντού. Και φυσικά, είναι ανεκτίμητο να κοιμάται κάποιος αμέσως μόλις ξαπλώνει κάθε βράδυ.
Πολλοί πιστεύουν πως αυτή η δυνατότητα είναι ένα χάρισμα που κάποιοι το έχουν και κάποιοι άλλοι (οι περισσότεροι) όχι.
Κι όμως, η ικανότητα να αποκοιμηθεί κανείς σε λιγότερο από δύο λεπτά είναι στην πραγματικότητα μια δεξιότητα την οποία μπορεί να διδαχθεί και να κατακτήσει ο καθένας. Πρόκειται μάλιστα για μια τεχνική που αναπτύχθηκε αρχικά για τους πιλότους του Αμερικανικού Ναυτικού κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Γιατί χρειάστηκε αυτή η τεχνική;
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό διαπίστωσε ότι οι πιλότοι αντιμετώπιζαν τεράστιο στρες λόγω των αερομαχιών, με αποτέλεσμα να κάνουν λάθη που μπορούσαν να στοιχίσουν ζωές — είτε δικές τους είτε συμμάχων. Για να αντιμετωπίσει την απώλεια ανθρώπων και αεροσκαφών, το Ναυτικό κάλεσε τον πλωτάρχη Μπαντ Γουίντερ. Ο Γουίντερ είχε υπάρξει προπονητής κολλεγιακού επιπέδου και είχε ήδη εργαστεί πάνω σε τεχνικές χαλάρωσης για αθλητές, σε συνεργασία με ψυχολόγους. Ο στόχος του τώρα ήταν η δημιουργία ενός προγράμματος που θα μάθαινε στους πιλότους την πλήρη σωματική και πνευματική χαλάρωση.
Βασικό μέρος αυτού του προγράμματος ήταν η εκπαίδευση των πιλότων ώστε να μπορούν να αποκοιμηθούν σε δύο μόλις λεπτά οποτεδήποτε, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, εξασφαλίζοντας έτσι ότι θα ήταν πάντα ξεκούραστοι και σε ετοιμότητα.
Πώς να χαλαρώσετε το σώμα σας
Στο βιβλίο του «Relax and Win», ο Γουίντερ παρουσιάζει την τεχνική που δίδαξε στους πιλότους, την οποία αναφέρουμε εδώ συνοπτικά:
«Καθίστε αναπαυτικά, με τα πόδια σας επίπεδα στο έδαφος και τα χέρια να ακουμπούν χαλαρά στα πόδια σας. Κλείστε τα μάτια και αφήστε το πηγούνι σας να πέσει στο στήθος σας.
»Πάρτε βαθιές, ήρεμες αναπνοές. Χαλαρώστε το μέτωπο, το τριχωτό της κεφαλής σας, αφήστε το σαγόνι σας να πέσει απαλά. Χαλαρώστε όλους τους μυς του προσώπου σας, ακόμα και της γλώσσας.
»Αφήστε ελεύθερους τους μυς γύρω από τα μάτια. Κατεβάστε ώμους χαμηλά και αφήστε τους όσο πιο χαλαρούς γίνεται. Αναπνεύστε βαθιά και αφήστε το στήθος σας να χαλαρώσει πλήρως.
»Απευθυνθείτε νοερά στο σώμα σας και πείτε στο δεξί σας χέρι, στον δεξί βραχίονα και στα δάχτυλα να χαλαρώσουν μέχρις ότου γίνουν ‘νεκρό βάρος’. Επαναλάβετε με το αριστερό σας χέρι. Κάνετε το ίδιο με τους μύες των ποδιών σας, ξεκινώντας από τους μηρούς και φτάνοντας στα πέλματα.
»Τώρα πάρτε τρεις ακόμα βαθιές αναπνοές και με κάθε εκπνοή φανταστείτε ότι αποβάλλετε την ένταση από το σώμα σας.»
Η τεχνική αυτή βοήθησε τους πιλότους να αποβάλουν τη σωματική ένταση σε κάθε δύσκολη στιγμή, επιτρέποντάς τους να σκέφτονται καθαρά και ήρεμα.
Πώς να χαλαρώσετε το μυαλό σας
Για την πνευματική χαλάρωση, ο Γουίντερ επισημαίνει ότι αν κρατήσετε το μυαλό σας απαλλαγμένο από ενεργές σκέψεις για δέκα μόνο δευτερόλεπτα, τότε ο ύπνος θα έρθει άμεσα. Προετοιμάστε το μυαλό σας με μία από τις εξής φαντασιώσεις:
1. Φανταστείτε ότι ξαπλώνετε σε ένα κανό σε μια ήρεμη λίμνη, βλέποντας έναν καταγάλανο ουρανό.
2. Είστε ξαπλωμένοι σε μια μεγάλη, μαύρη, βελούδινη αιώρα και βλέπετε μόνο σκοτάδι.
3. Επαναλάβετε αργά τη φράση: «μην σκέφτεσαι τίποτα… μην σκέφτεσαι τίποτα…».
Οι πιλότοι που εκπαιδεύτηκαν με αυτή τη μέθοδο παρουσίασαν θεαματική βελτίωση στις επιδόσεις τους σε σχέση με αυτούς που δεν συμμετείχαν στο πρόγραμμα. Και μέσα σε έξι εβδομάδες, το 96% μπορούσε πλέον να αποκοιμηθεί μέσα σε δύο λεπτά ή λιγότερο, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Η μέθοδος στην καθημερινότητά σας
Η τεχνική αυτή δεν περιορίζεται μόνο στο πεδίο της μάχης ή του αθλητισμού. Ο καθένας μας μπορεί να την αξιοποιήσει όταν έχει λίγο διαθέσιμο χρόνο για ξεκούραση στη διάρκεια της ημέρας, για έναν μικρό υπνάκο ή απλώς για να αποκοιμηθεί πιο εύκολα και ευχάριστα τη νύχτα.Όπως κάθε δεξιότητα, δεν θα την κατακτήσετε αμέσως.
Χρειάζεται τακτική εξάσκηση, ώστε σταδιακά να φτάσετε στο επίπεδο εκείνο της χαλάρωσης που θα σας επιτρέπει να αποκοιμηθείτε σχεδόν αμέσως. Μην αγχωθείτε αν δεν το πετύχετε με την πρώτη. Συνεχίστε να προσπαθείτε με επιμονή και υπομονή, και σύντομα θα είστε σε θέση να κοιμάστε εύκολα, ήρεμα και γρήγορα — όπου κι αν βρίσκεστε.