Η Βρετανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησαν την Τρίτη στην ανακοίνωση ενός νέου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας, με στόχο την ενίσχυση της πίεσης στη Μόσχα χωρίς την άμεση συνδρομή των Ηνωμένων Πολιτειών. Η απόφαση έρχεται μόλις μια ημέρα μετά την τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των προέδρων Τραμπ και Πούτιν.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Λονδίνου, ο νέος γύρος κυρώσεων επεκτείνεται σε ακόμη 100 στόχους, ως απάντηση στις πρόσφατες επιθέσεις με drones της Ρωσίας σε ουκρανικές πόλεις το Σαββατοκύριακο. Στο επίκεντρο των μέτρων βρίσκονται τα δίκτυα ανεφοδιασμού για τα ρωσικά οπλικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων των πυραύλων Iskander, οι κρατικά χρηματοδοτούμενες ενημερωτικές εκστρατείες του Κρεμλίνου και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συνδράμουν τη Μόσχα να παρακάμπτει τις διεθνείς κυρώσεις.
Η Βρετανία ανακοίνωσε επίσης κυρώσεις σε βάρος της ομάδας παραπληροφόρησης Social Design Agency, 46 τραπεζών και οικονομικών φορέων που διευκολύνουν τη ρωσική παραβίαση των κυρώσεων, καθώς και 18 πλοίων που ανήκουν στον λεγόμενο «σκιώδη στόλο» της Ρωσίας, με στόχο την παράκαμψη των περιορισμών στις εξαγωγές πετρελαίου.
Ανάμεσα στους στοχοποιούμενους περιλαμβάνονται και φυσικά πρόσωπα με δεσμούς στον στόλο, όπως ένας Βρετανός υπήκοος και δύο Ρώσοι πλοίαρχοι. Το Λονδίνο υπογράμμισε πως βρίσκεται σε συντονισμό με εταίρους προκειμένου να μειωθεί το ανώτατο όριο στην τιμή των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου, που σήμερα ανέρχεται στα 60 δολάρια το βαρέλι για αγορές με δυτικές ασφαλιστικές και ναυτιλιακές υπηρεσίες.
Λίγο αργότερα, η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας, ανακοίνωσε ότι εγκρίθηκε νέο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά του «σκιώδους στόλου» της Ρωσίας, καθώς και κατά 17 φυσικών και 58 νομικών προσώπων, τα οποία – σύμφωνα με τις Βρυξέλλες – σχετίζονται με πράξεις που υπονομεύουν την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας.
Η κυρία Κάλας χαρακτήρισε το συγκεκριμένο πακέτο ως το πλέον εκτεταμένο από την έναρξη του πολέμου, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο επιβολής και νέων μέτρων στο μέλλον.
«Μαζί με κυρώσεις για υβριδικές απειλές, παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θέματα που σχετίζονται με χημικά όπλα, εντάσσουμε σε αυτό το 17ο πακέτο τη ρωσική πετρελαϊκή εταιρεία Surgutneftegas και σχεδόν 200 πλοία του ρωσικού σκιώδους στόλου», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Ο Πούτιν προσποιείται ότι επιζητεί την ειρήνη, όμως περισσότερες κυρώσεις βρίσκονται στα σκαριά. Όσο η Ρωσία συνεχίζει τον παράνομο και βίαιο πόλεμό της, τόσο σκληρότερη θα είναι η απάντησή μας», πρόσθεσε η ίδια.
Οι πρωτοβουλίες του Λονδίνου και των Βρυξελλών λήφθηκαν χωρίς αντίστοιχη κίνηση από την Ουάσιγκτον, παρά τη διαρκή πίεση των Ευρωπαίων ηγετών προς την κυβέρνηση Τραμπ για ενιαίο μέτωπο.
Οι επικεφαλής της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας μετέβησαν από κοινού στο Κίεβο στις αρχές του μήνα, δηλώνοντας πως είναι έτοιμοι να λάβουν νέα μέτρα κατά του καθεστώτος της Μόσχας.
Παράλληλα, το ευρωπαϊκό μπλοκ είχε επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Τραμπ πριν από την τηλεφωνική του συνομιλία με τον Πούτιν, πιέζοντας για αμερικανική συνδρομή στην επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων.
Στο διπλωματικό πεδίο, η πρώτη άμεση συνάντηση μεταξύ Μόσχας και Κιέβου τα τελευταία τρία χρόνια έλαβε χώρα στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, χωρίς ωστόσο να επιτευχθεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Η Ουκρανία έχει δηλώσει την προθυμία της να αποδεχθεί αμέσως την κατάπαυση του πυρός, όπως πρότεινε ο Τραμπ, ενώ η Ρωσία ζητάει πρώτα συνομιλίες πριν τη διακοπή των εχθροπραξιών.
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι τόνισε ότι τα πρόσφατα πλήγματα του Πούτιν σε ουκρανικές πόλεις αποκαλύπτουν το «αληθινό πρόσωπο ενός πολεμοκαπήλου».
«Καλούμε τον Πούτιν να συμφωνήσει σε πλήρη, άνευ όρων κατάπαυση του πυρός, ώστε να μπορέσουν να ξεκινήσουν ουσιαστικές συνομιλίες για μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη», ανέφερε ο Λάμι. «Έχουμε καταστήσει σαφές πως κάθε καθυστέρηση στις προσπάθειες ειρήνευσης θα ενισχύσει τη δέσμευσή μας να βοηθήσουμε την Ουκρανία στην άμυνά της και να αξιοποιήσουμε τα εργαλεία των κυρώσεων για τον περιορισμό της πολεμικής μηχανής του Πούτιν».
Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους δήλωσε πως ο Πούτιν «παίζει για τον χρόνο».
«Δυστυχώς πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο Πούτιν δεν έχει πραγματική διάθεση για ειρήνη», σημείωσε ο Πιστόριους.
Ο Γάλλος ΥΠΕΞ Ζαν-Νοέλ Μπαρό υπογράμμισε την ανάγκη για κυρώσεις που θα είναι «πραγματικά αποτρεπτικές», προσθέτοντας: «Πρέπει να πιέσουμε τον Βλαντίμιρ Πούτιν να εγκαταλείψει τη νεοαυτοκρατορική του φαντασίωση».
Η κυρία Κάλας τόνισε, τέλος, πως η Ουάσιγκτον πρέπει να αναλάβει δράση: «Όλοι συμφωνήσαμε ότι αν δεν δοθεί άνευ όρων κατάπαυση του πυρός – όπως έχει αποδεχθεί η Ουκρανία εδώ και 60 και πλέον ημέρες – οι κυρώσεις θα ενταθούν. Αυτό αναμένουμε από όσους έχουν υποσχεθεί να κινηθούν αναλόγως».
Σε ερώτηση για τα νέα μέτρα, η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ Μαρία Ζαχάροβα ξεκαθάρισε ενώπιον δημοσιογράφων: «Θα πρέπει να θυμούνται όλοι πως η Ρωσία δεν αποδέχεται τελεσίγραφα».
Από την πλευρά του ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε τη Δευτέρα ότι Ρωσία και Ουκρανία είναι έτοιμες να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις, ενώ ο Βλαντίμιρ Πούτιν επισήμανε πως η διαδικασία θα χρειαστεί χρόνο.
Σε ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα ο Τραμπ μετέφερε ότι η τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πούτιν είχε «άριστο κλίμα», ενώ υπογράμμισε πως αμέσως μετά ήρθε σε επαφή με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι καθώς και με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, ενημερώνοντάς τους ότι οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν άμεσα.
Σε ανακοίνωση που μεταδόθηκε από το ρωσικό πρακτορείο TASS, ο Πούτιν δήλωσε πως η Ρωσία είναι έτοιμη να συνεχίσει τη συνεργασία με την ουκρανική πλευρά για τη διαμόρφωση ενός μνημονίου που θα καθορίζει τόσο τις θεμελιώδεις αρχές όσο και το χρονοδιάγραμμα ενδεχόμενης ειρηνευτικής συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης μιας προσωρινής κατάπαυσης πυρός εφόσον υπάρξει σχετική συμφωνία.
Με σχετική ανάρτηση στον λογαριασμό του στο X στις 19 Μαΐου, ο Ζελένσκι υπογράμμισε ότι η Ουκρανία ήταν και παραμένει έτοιμη να συζητήσει κατάπαυση του πυρός και τερματισμό των εχθροπραξιών. «Η Ουκρανία ήταν πάντα έτοιμη για την ειρήνη», επανέλαβε.
Με πληροφορίες από το Reuters