Η εξάπλωση του ιού τσικουνγκούνια (chikungunya) στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ της Κίνας έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και διεθνώς, καθώς οι αρχές εφαρμόζουν μέτρα που θυμίζουν εκείνα της πανδημίας COVID-19.
Σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Κίνας, έως τις 31 Ιουλίου είχαν επιβεβαιωθεί επίσημα πάνω από 6.000 κρούσματα στην πόλη Φοσάν, με το πρώτο να εντοπίζεται στις 8 Ιουλίου. Μόνο την 1η Αυγούστου, οι τοπικές αρχές ανέφεραν 333 νέα κρούσματα.
Ο ιός τσικουνγκούνια μεταδίδεται κυρίως μέσω των κουνουπιών και τα συμπτώματά του μοιάζουν με εκείνα του δάγκειου πυρετού, περιλαμβάνοντας πυρετό, έντονους πόνους στις αρθρώσεις, μυαλγίες, πονοκέφαλο, κόπωση και εξανθήματα. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη αντιική θεραπεία, και ενώ ο θάνατος είναι σπάνιος, δεν αποκλείεται κιόλας, κυρίως σε ευάλωτες ομάδες.
Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της επαρχίας Γκουανγκντόνγκ ανακοίνωσε ότι επιβεβαιωμένα περιστατικά έχουν καταγραφεί σε περισσότερες από δέκα πόλεις της επαρχίας. Στις 31 Ιουλίου, η Εθνική Επιτροπή Υγείας της Κίνας εξέδωσε επείγουσα οδηγία για τη διάγνωση και θεραπεία της νόσου, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο και ότι απαιτούνται μέτρα καραντίνας για ύποπτα και επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Στη Φοσάν, όπου καταγράφεται η μεγαλύτερη έξαρση, τέθηκε σε εφαρμογή Επίπεδο III κατάστασης έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία από τις 29 Ιουλίου. Στην κινεζική κλίμακα, το Επίπεδο Ι αντιστοιχεί σε «εξαιρετικά σοβαρή» κατάσταση και το Επίπεδο IV σε «γενική».
Κάτοικοι της περιοχής δήλωσαν σε τοπικά μέσα ότι έλαβαν επίσημη ειδοποίηση για μαζικά τεστ PCR διάρκειας τριών ημερών (29–31 Ιουλίου), ενώ αντίστοιχη ανακοίνωση έγινε και από την επιτροπή κατοίκων στο χωριό Σαμπιάν, στην κωμόπολη Λετσόνγκ της Φοσάν.
Σε βίντεο που κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φαίνονται πολίτες να σχηματίζουν ουρές για τεστ, ενώ συνεργεία απολύμανσης ψεκάζουν περιοχές για την καταπολέμηση των κουνουπιών.
Επέκταση πέρα από την επαρχία Γκουανγκντόνγκ
Οι τοπικές υγειονομικές αρχές ανέφεραν ότι ο ιός είχε ήδη εξαπλωθεί στο Μακάο και στο Πεκίνο. Στην πόλη Φουζού της επαρχίας Φουτζιάν, στις 29 Ιουλίου, αναρτήθηκε ανακοίνωση που ζητούσε από όσους επέστρεφαν από τη Φοσάν να παρακολουθούν την υγεία τους για 14 ημέρες.
Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία επιπέδου 2 την 1η Αυγούστου, καλώντας όσους σχεδιάζουν να ταξιδέψουν στην Κίνα να «λάβουν αυξημένες προφυλάξεις» λόγω της έξαρσης του ιού στη Φοσάν.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εξέφρασε επίσης ανησυχίες, επισημαίνοντας ότι παρατηρούνται πρώιμα σημάδια που θυμίζουν την επιδημία του τσικουνγκούνια πριν από δύο δεκαετίες, όταν ο ιός ξεκίνησε από την Κένυα και εξαπλώθηκε στον Ινδικό Ωκεανό, τη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία, καθώς και σε τροπικές περιοχές της Ευρώπης και της Αμερικής, προσβάλλοντας πάνω από 5 εκατομμύρια ανθρώπους.
Η γιατρός Ντιάνα Ρόχας Άλβαρεζ από τον ΠΟΥ δήλωσε ότι απαιτούνται άμεσα μέτρα πρόληψης ώστε να αποφευχθεί επανάληψη του φαινομένου, επισημαίνοντας πως δεν υπάρχει ειδική θεραπεία και πως είναι κρίσιμο οι πολίτες να προστατεύονται από τα κουνούπια.
Εκτιμήσεις ειδικών
Ο λοιμωξιολόγος Τσενγκ Γιουάν-γιου από την Ταϊβάν ανέφερε στην εφημερίδα The Epoch Times ότι σε περιοχές με υψηλό πληθυσμό του κουνουπιού Aedes aegypti, ένας και μόνο φορέας του ιού μπορεί να οδηγήσει σε μόλυνση άνω των 2.400 ατόμων μέσα σε έναν μήνα. Τόνισε επίσης πως, εάν η επιδημία επιδεινωθεί, είναι πιθανό να εκδοθούν περαιτέρω ταξιδιωτικές προειδοποιήσεις, αλλά όχι απαγορεύσεις, καθώς η νόσος έχει χαμηλή θνησιμότητα και σπάνιες σοβαρές επιπλοκές.
Ο Σον Λιν, καθηγητής βιοϊατρικών επιστημών στο Feitian College και πρώην μικροβιολόγος του αμερικανικού στρατού, εξέφρασε παρόμοια άποψη, λέγοντας ότι δεν κρίνεται απαραίτητη η επιβολή καραντίνας, καθώς ο ιός δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά μέσω κουνουπιών. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο αποτελεσματικότερος τρόπος ελέγχου είναι η εξάλειψη των κουνουπιών και η διατήρηση καλών συνθηκών υγιεινής.
Όπως επεσήμανε, η πρόσφατη έξαρση πιθανώς συνδέεται με μεταβολές στον πληθυσμό των κουνουπιών και την ικανότητά τους να μεταφέρουν τον ιό, ενώ προσέθεσε ότι οι κινεζικές Αρχές δεν έχουν ακόμα εκδώσει έγκαιρη ερευνητική ανάλυση για την κατάσταση.
Αναφερόμενος στα μαζικά τεστ, ο Λιν υποστήριξε πως δεν είναι στην πραγματικότητα δωρεάν, καθώς σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος, η καραντίνα συνοδεύεται από επιπλέον έξοδα. Όπως είπε, το βάρος αυτό το επωμίζονται εμμέσως οι πολίτες, ενώ οι φαρμακευτικές εταιρείες επωφελούνται. Εξέφρασε επίσης αμφιβολίες για την αξία των μαζικών τεστ, σημειώνοντας ότι, ελλείψει αποτελεσματικής θεραπείας, δεν υπάρχει πρακτικό όφελος από τη διάγνωση.
Ανησυχία για πιθανή απαγόρευση κυκλοφορίας
Πολλοί πολίτες στην Κίνα δημοσίευσαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εμπειρίες που τους θυμίζουν τα μέτρα κατά της επιδημίας Covid-19. Κάτοικος της Φοσάν υποστήριξε σε βίντεο ότι του απαγορεύτηκε η έξοδος από νοσοκομείο μετά από αιμοληψία. Άλλος δήλωσε ότι τέθηκε σε υποχρεωτική καραντίνα υπό 24ωρη επιτήρηση επί τέσσερις ημέρες, ενώ σε βίντεο διακρίνονται φρουροί ασφαλείας στο κέντρο καραντίνας.
Σχόλια για «ουρές στα τεστ» θύμισαν σε πολλούς την περίοδο της πανδημίας, ενώ πολίτες αναρωτήθηκαν αν επίκειται γενική απαγόρευση κυκλοφορίας και γιατί ζητείται ξανά η χρήση μάσκας σε καθημερινή βάση.
Στις 29 Ιουλίου, οι κινεζικές Αρχές πραγματοποίησαν τηλεδιάσκεψη για τον συντονισμό των μέτρων κατά της εξάπλωσης του τσικουνγκούνια. Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνεται εκστρατεία εξολόθρευσης των κουνουπιών. Βίντεο που κυκλοφόρησε έδειξε παρουσία ένοπλων αστυνομικών στους ψεκασμούς, γεγονός που προκάλεσε σχόλια πολιτών περί «υπερβολικής σοβαρότητας» της κατάστασης.
Με τη συμβολή των Tang Bing και Luo Ya και πληροφορίες από το Reuters
