Ένας άνθρωπος με αυτισμό και δυσλεξία μετέτρεψε το πάθος του για το μικροσκοπικό σε μικρογραφικά δημιουργήματα, που εμπνέουν τους άλλους να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή τόσο στον κόσμο γύρω τους όσο και στις μοναδικές δυνατότητες που φέρει ο καθένας εντός του.
Ο Δρ Γουίλαρντ Γουίγκαν MBE, 65 ετών, μεγάλωσε στο Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας, όπου ζει σήμερα με τον αγαπημένο του σκύλο Στάνλεϊ. Κατασκευάζει τα μικρότερα γλυπτά που γνωρίζουμε στον κόσμο, καθένα από τα οποία είναι τοποθετημένο μέσα στο μάτι μιας βελόνας. Το έργο του κυμαίνεται από μια μικροσκοπική βασίλισσα Ελισάβετ Β’ μέχρι μια πομπή από 14 καμήλες, τις λεπτομέρειες των οποίων μπορεί να δει κανείς μόνο στο μικροσκόπιο.
Ο Γουίλαρντ εργάζεται με θραύσματα ξύλου, κόκκους άμμου, μικροΐνες και αυτοσχέδια εργαλεία. Ζωγραφίζει τα γλυπτά του χρησιμοποιώντας μία από τις βλεφαρίδες του, στερεωμένη σε ένα μπαστούνι κοκτέιλ. Είναι κάτοχος παγκόσμιου ρεκόρ Γκίνες και τιμήθηκε από τον βασιλιά Κάρολο της Αγγλίας το 2007 για τις υπηρεσίες του στην τέχνη.
Ανακαλύπτοντας το χάρισμά του
Ο Γουίλαρντ, ο οποίος διαγνώστηκε με αυτισμό μόλις στην ηλικία των 50 ετών, εξευτελιζόταν από τους δασκάλους του στο σχολείο επειδή δεν μπορούσε να διαβάσει ή να γράψει.
Όπως δήλωσε στην Epoch Times: «Δεν θα το αποκαλούσα μαθησιακή “δυσκολία”, θα το αποκαλούσα μαθησιακή “διαφορά”. Αν δεν το είχα αυτό, δεν θα ήμουν αυτός που είμαι σήμερα.
»Ποτέ δεν διάβασα πραγματικά, γιατί το σχολείο δεν μου έκανε καλό. Δεν έμαθα πραγματικά τίποτα. Έμαθα μόνο ότι δεν με αποδέχονταν. […] Μου άρεσε να κοιτάζω έξω από το παράθυρο, να παρατηρώ την άγρια φύση, να κοιτάζω τα έντομα που πετούσαν τριγύρω και τα ζωύφια. Το έσκασα από το σχολείο γιατί ήταν πολύ δύσκολο για μένα και όταν το έσκασα, ανακάλυψα το χάρισμά μου.»
Ο Γουίλαρντ καθόταν μόνος του δίπλα σε μια λιμνούλα, καθηλωμένος από τον λαβύρινθο των φλεβών στα πεσμένα φύλλα και τις διαδρομές των εντόμων. Άρχισε να ασχολείται με «τον κόσμο που οι άνθρωποι αγνοούν». Ενώ έπαιζε με τον σκύλο του, τον Μάξι, στην αυλή του σπιτιού του, ο Γουίλαρντ αποφάσισε για πρώτη φορά να παρέμβει σε αυτόν τον μικροσκοπικό κόσμο.
«[Ο Μάξι] έσκαβε κάτω από τον φράχτη για να πάρει την μπάλα και όταν το έκανε αυτό, χάλασε τη φωλιά των μυρμηγκιών και πολλά μυρμήγκια βγήκαν στο έδαφος”, είπε. «Ένιωσα θλίψη – το πήρα προσωπικά. Δεν ήθελα τα μυρμήγκια να μείνουν άστεγα, ήθελα να τα κάνω να ζήσουν. Έχτισα ένα ολόκληρο χωριό για τα μυρμήγκια. Έφτιαξα ένα παλάτι για τη βασίλισσα.
»Το κορίτσι της διπλανής πόρτας κοίταξε πάνω από τον φράχτη και μετά είπε: “Αυτό είναι το καλυτερότερο!”. Όταν άκουσα αυτή τη λέξη, ένιωσα σαν να ήμουν σε ένα ντους και κάθε σταγόνα νερού ξέπλενε όλα όσα μου έλεγαν οι δάσκαλοι του σχολείου.»
Αλλάζοντας τον κόσμο του
Εμφορούμενος από την επιθυμία να φτιάξει περισσότερα μικροσκοπικά γλυπτά, ο Γουίλαρντ άρχισε να δουλεύει με μικρά κομμάτια ξύλου σχηματίζοντας φιγούρες με μια λεπίδα ξυραφιού. Όταν η μητέρα του είδε τι έκανε, τον ενθάρρυνε: «Αν τα κάνεις μικρότερα, το όνομά σου θα γίνει μεγαλύτερο».
«Μια μέρα, άκουσα κάποιον στην τηλεόραση να λέει, σε μια θρησκευτική εκπομπή, “Είναι ευκολότερο για μια καμήλα να περάσει από το μάτι της βελόνας παρά για έναν πλούσιο να μπει στη βασιλεία του Θεού”. Η μητέρα μου μου έδωσε μια βελόνα και μου είπε: “Βάλε μια καμήλα μέσα”», είπε ο Γουίλαρντ. «Έπρεπε να βρω ένα μικροσκόπιο. …Με τα δάχτυλά σου μπορείς να φτάσεις μόνο μέχρι ένα σημείο.»
Ο Γουίλαρντ άρχισε να δουλεύει με μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού και κάρβουνο. Συχνά τιμωρούνταν από τους δασκάλους του επειδή σκάλιζε στην τάξη, και μόνο όταν έφυγε από το σχολείο η τέχνη του άνθισε.
Σήμερα, ο Γουίλαρντ εργάζεται έως και 16 ώρες την ημέρα σε έως και έξι έργα τέχνης ταυτόχρονα. Κάθε έργο μπορεί να χρειαστεί πέντε ή έξι εβδομάδες για να ολοκληρωθεί και οι προκλήσεις βρίσκονται στις λεπτομέρειες. Η απόδοση του Μυστικού Δείπνου, παραδείγματος χάριν, ήταν ιδιαίτερα χρονοβόρα, καθώς οι 13 μορφές είναι «όλες στριμωγμένες μεταξύ τους».
Είπε: «Το έμαθα αυτό γιατί είναι τόσο μικρά, πρέπει… πρέπει να κρατάς την αναπνοή σου και να δουλεύεις ανάμεσα στους καρδιακούς παλμούς. Υπάρχει ένας παλμός στα δάχτυλά σου, υπάρχει μια μικρή δόνηση στον παλμό σου και τότε, αν δεν είσαι προσεκτικός, θα χαλάσει το γλυπτό».
Μια φορά, για παράδειγμα, «εισέπνευσε την Αλίκη» κατά λάθος, ενώ αναπαριστούσε το πάρτι τσαγιού του τρελού καπελά από την «Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων». Χρειάστηκε να εκπαιδεύσει ταυτόχρονα την αναπνοή, την επιδεξιότητα και την προσοχή του και ισχυρίζεται ότι η υπομονή είναι υψίστης σημασίας.
«Σε αυτό το μοριακό επίπεδο, ξέρετε, δεν παίρνω ευχαρίστηση κάνοντάς το. Παίρνω ευχαρίστηση όταν τελειώνω», είπε. «[Τ]ότε όταν βλέπεις ανθρώπους να έρχονται στις εκθέσεις και να κοιτάζουν μέσα από το μικροσκόπιο και να λένε: “Ω, βλέπω έναν δράκο!” …και μπορείς να τους ακούσεις να κρατούν την αναπνοή τους, ξέρετε – βλέπουν όλα αυτά τα πράγματα που έχουν δημιουργηθεί για να τα βλέπουν.»
Χρειάστηκαν χρόνια για να αποτινάξει ο Γουίλαρντ την αρνητική εικόνα του εαυτού του που του είχαν ενσταλάξει κατά τη διάρκεια των σχολικών του χρόνων. Στα 32 του, ήξερε πού πήγαινε- στα 50 του, είχε τελειοποιήσει τις ικανότητές του και γνώριζε την αξία του ως καλλιτέχνη.
Το γλυπτό που τράβηξε για πρώτη φορά την προσοχή των διεθνών μέσων ενημέρωσης ήταν «Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι».
«Πριν το καταλάβω, βγήκα στην τηλεόραση. Τώρα κάνω εκθέσεις σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο, πήγα στην Αμερική, έκανα μια έκθεση εκεί και όλα άρχισαν να αλλάζουν επειδή ο κόσμος είδε την ικανότητα που είχα», δήλωσε ο Willard. «Κάνω ομιλίες, διδάσκω, πηγαίνω σε σχολεία και μιλάω στα παιδιά. Μπορεί να πάρω μαζί μου ένα μικροσκόπιο ή δύο και τότε τα παιδιά μπορούν να δουν σε τι έχω εξελιχθεί.
»Αισθάνομαι πολύ ταπεινός γι’ αυτό, αισθάνομαι περήφανος, αλλά ταυτόχρονα δεν με αλλάζει ως άνθρωπο, καταλαβαίνετε; Είμαι ακόμα εκείνο το παιδί στο σχολείο, δεν το έχω ξεχάσει ποτέ αυτό.»
Ήμασταν «όλοι κάποτε μικροσκοπικοί» και κανείς δεν πρέπει να παραγνωρίζεται για τις διαφορές του, δήλωσε ο Willard, ο οποίος ελπίζει ότι τα σημερινά παιδιά του σχολείου θα επιμείνουν στην εκπαίδευσή τους, βρίσκοντας ταυτόχρονα τις δικές τους διεξόδους για δημιουργικότητα.
«Όταν συλληφθήκατε, ήσασταν μικροσκοπικοί και στη συνέχεια μεγαλώσατε σε ανθρώπινα πλάσματα», δήλωσε ο Willard. «Η δουλειά μου είναι ένα μήνυμα. […] Εμπνέομαι από την υποτίμηση, καθώς η ανθρωπότητα έχει τη συνήθεια να υποτιμά αυτά τα μικρά πράγματα.
»Ο αυτισμός δεν είναι θανατική καταδίκη. Η φιλοσοφία μου είναι η εξής: αν δεν είχες ποτέ μια ευκαιρία, ο λόγος …είναι επειδή δεν δοκίμασες ποτέ κάτι. Πρέπει να δοκιμάσεις να δείξεις στους ανθρώπους τι είσαι ικανός να κάνεις και να μην επιτρέψεις ποτέ σε κανέναν να σου πει ότι δεν μπορείς να πετύχεις τίποτα.»
Περισσότερα έργα του Γουίλαρντ Γουίγκαν
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
