Αυτό το αίσθημα ‘μυρμηγκιάσματος’ που νιώθετε όταν μουδιάζει το πόδι σας; Για εκατομμύρια ανθρώπους είναι κάτι παραπάνω από μια προσωρινή ενόχληση – θα μπορούσε να είναι σημάδι μιας μη διαγνωσμένης νευρικής διαταραχής.
Η περιφερική συμμετρική πολυνευροπάθεια ή ΠΣΠ (Distal symmetric polyneuropathy ή DSP), η πιο συνήθης μορφή νευροπάθειας, μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες πτώσης, λοίμωξης ακόμη και ακρωτηριασμού εάν μείνει ανεξέλεγκτη. Ωστόσο, οι επιστήμονες λένε πως οι περισσότερες περιπτώσεις παραμένουν μη ανιχνεύσιμες, επιτρέποντας στην κατάσταση να κατασπαράζει αθόρυβα το νευρικό σύστημα.
Πολλαπλές οι αιτίες πέραν του διαβήτη
Η νευροπάθεια αναφέρεται σε καταστροφή των νευρικών απολήξεων του περιφερικού νευρικού συστήματος του σώματος, το νευρικό δίκτυο πέραν του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Είναι η πιο γνωστή επιπλοκή του διαβήτη.
Η περιφερική συμμετρική πολυνευροπάθεια, γνωστή και ως διαβητική νευροπάθεια, είναι ένα είδος νευροπάθειας που σχετίζεται με τον διαβήτη, επηρεάζοντας περίπου το 15% των ανθρώπων άνω των 40 ετών, το 30% των οποίων πάσχουν από διαβήτη. Εκτιμάται ότι επηρεάζει περισσότερους από 20 εκατομμύρια Αμερικάνους.
Ωστόσο, ο διαβήτης δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας κινδύνου για τη νευροπάθεια. Θα μπορούσε να είναι ένα πρώιμο σημάδι κάποιας άλλης υποκείμενης, μη διαγνωσμένης διαταραχής, σύμφωνα με τον Δρα Νόρμαν Λάτοφ, νευρολόγο και διευθυντή της Κλινικής και Κέντρου Έρευνας Περιφερικής Νευροπάθειας της Weill Cornell Medicine. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει διαταραχές στον θυρεοειδή ή τους νεφρούς, έλλειψη βιταμίνης Β, ρευματολογικές ή αυτοάνοσες καταστάσεις, έκθεση σε τοξίνες ή λοιμώξεις όπως η νόσος του Lyme, ηπατίτιδα Γ και σύφιλη. Σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να υποδεικνύει και καρκίνο εάν ένας όγκος μεγαλώνει κοντά σε κάποιο νεύρο και το πιέζει.
«Οποιαδήποτε καθυστέρηση στη διάγνωση και τη θεραπεία θα επιτρέψει σε αυτές τις καταστάσεις να επιδεινωθούν και να προκαλέσουν μόνιμη ζημιά, και όχι μόνο στα νεύρα», προσθέτει ο Δρ Λάτοφ.
Τα συμπτώματα της διαβητικής νευροπάθειας διαφέρουν βάσει των νεύρων που έχουν προσβληθεί. Κυμαίνονται από πόνο και αιμωδίες στα άκρα έως και προβλήματα με την πέψη, την ούρηση, τα αγγεία και την καρδιά. Ενώ κάποιοι έχουν ήπια συμπτώματα, άλλοι νιώθουν εξουθενωτικό πόνο.
Το 75% των περιπτώσεων νευροπάθειας είναι μη διαγνωσμένες
Νέα έρευνα που δημοσιοποιήθηκε στο περιοδικό Νευρολογία (Neurology) βρήκε πως η πλειοψηφία των συμμετεχόντων όχι μόνο είχαν νευροπάθεια, αλλά δεν το γνώριζαν καν.
Η μελέτη ανέλυσε δεδομένα από 169 ασθενείς σε κλινική στο Φλιντ του Μίσιγκαν, η οποία κυρίως δέχεται ασθενείς υπό το κρατικό βοήθημα υγειονομικής περίθαλψης Medicaid. Σχεδόν το 70% της ομάδας ήταν έγχρωμοι μη ισπανόφωνες. Οι μισοί είχαν διαβήτη, το 67% διαγνώστηκε με μεταβολικό σύνδρομο και περίπου οι μισοί είχαν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάτω από 20.000 δολάρια.
Τα ευρήματα αποκάλυψαν ότι το 73% είχε ΠΣΠ, με το 75% των περιπτώσεων να μην έχουν διαγνωσθεί στο παρελθόν. Επίσης, το 57% των συμμετεχόντων με ΠΣΠ ανέφερε νευρολογικούς πόνους.
Ο Δρ Λάτοφ τόνισε τη σημασία αυτής της έρευνας, τραβώντας την προσοχή στην ανάγκη για καλύτερη αναγνώριση και θεραπεία της νευροπάθειας, «συγκεκριμένα τη συσχέτιση του μεταβολικού συνδρόμου, μια κατάσταση η οποία είναι ιάσιμη».
Οι ερευνητές σημείωσαν έναν περιορισμό: η μελέτη παρείχε ένα «στιγμιαίο χρονικό κάδρο» και δεν ακολούθησε τους συμμετέχοντες χωρίς ΠΣΠ για να δει αν την ανέπτυξαν αργότερα. Επίσης, δεν ερεύνησε τον λόγο που ορισμένοι δυσκολεύτηκαν να χειριστούν τους παράγοντες κινδύνου της νευροπάθειας.
Νευροπάθεια μετά από εμβολιασμό COVID-19
Ήδη από το 2022, υπάρχουν στοιχεία που υποδεικνύουν ότι ο εμβολιασμός κατά του COVID-19 θα μπορούσε να αποτελεί νέο παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη νευροπάθειας.
Μια έρευνα εκτίμησε 23 αυτοαναφερόμενους ασθενείς από τον Ιανουάριο 2021, οι οποίοι ανέπτυξαν έναν νέο συνδυασμό συμπτωμάτων νευροπάθειας (αισθητικά, κινητικά και αυτόνομα) μέσα σε έναν μήνα αφότου είχαν λάβει τη δόση του εμβολίου κατά του COVID-19. Ασθενείς με μη νευρολογικά παράπονα, με ήδη υπάρχοντα ή επιδεινωμένα νευρολογικά θέματα ή υποκείμενους παράγοντες κινδύνου νευροπάθειας αποκλείστηκαν από την έρευνα, σύμφωνα με το προσχέδιο.
Τα εμβόλια που δέχτηκαν περιελάμβαναν ένα από την εταιρία AstraZeneca, ένα από την Jansses (J&J), εννέα από την Moderna και δώδεκα από την Pfizer.
Όλοι οι συμμετέχοντες ανέπτυξαν νευρολογικά συμπτώματα 21 μέρες μετά τον εμβολιασμό, με μέσο όρο εμφάνισης συμπτωμάτων τέσσερεις ημέρες μετά τον εμβολιασμό.
Του George Citroner
Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
