Με ιδιαίτερα θετικό τρόπο υποδέχθηκε η Ταϊβάν την απόφαση της κυβέρνησης των Φιλιππίνων να χαλαρώσει τα αυστηρά ταξιδιωτικά μέτρα που ίσχυαν εδώ και δεκαετίες για τους κρατικούς αξιωματούχους της προς την Ταϊβάν, αλλά και να επιτρέψει με μεγαλύτερη ευκολία τις επισκέψεις Ταϊβανών αξιωματούχων στη χώρα.
Η σχετική εντολή, γνωστή ως Εγκύκλιος Υπομνήματος Αριθ. 82, υπογράφηκε στις 15 Απριλίου από τον εκτελεστικό γραμματέα Λούκας Μπερσαμίν εκ μέρους του προέδρου της χώρας, Φερνινάντο Μάρκος Τζούνιορ. Η εγκύκλιος, που έγινε γνωστή στις 21 Απριλίου, αναφέρει πως οι αλλαγές στοχεύουν στην «αξιοποίηση ευκαιριών ανάπτυξης και επέκτασης σε τομείς προτεραιότητας για επενδύσεις στις Φιλιππίνες».
Αν και Μανίλα και Ταϊπέι δεν διατηρούν επίσημες διπλωματικές σχέσεις, οι δύο πλευρές έχουν αναπτύξει ένα άτυπο δίκτυο επικοινωνίας δια μέσω των αντίστοιχων οικονομο-πολιτιστικών γραφείων τόσο στην πρωτεύουσα της κάθε χώρας. Η συνεργασία των δύο χωρών, τα τελευταία χρόνια, εκτυλίσσεται σε ένα περιβάλλον αυξανόμενης στρατιωτικής πίεσης από το Πεκίνο.
Με τη νέα εγκύκλιο, περιορίζονται σημαντικά οι περιορισμοί που είχαν επιβληθεί από το Προεδρικό Διάταγμα 313 της Κορασόν Ακίνο το 1987, με το οποίο απαγορευόταν σε κάθε Φιλιππινέζο αξιωματούχο να επισκεφθεί επίσημα την Ταϊβάν ή να πραγματοποιήσει επαφές με Ταϊβανούς αξιωματούχους χωρίς την έγκριση του Υπουργείου Εξωτερικών. Το διάταγμα εκείνο επαναλάμβανε τη διπλωματική αναγνώριση της Κίνας από τις Φιλιππίνες και υπογράμμιζε πως «η Ταϊβάν αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της κινεζικής επικράτειας».
Με τις νέες ρυθμίσεις του Μάρκος, η απαγόρευση μετακινήσεων για επίσημους λόγους περιορίζεται πλέον μόνο στις εξής θέσεις: πρόεδρος, αντιπρόεδρος, υπουργός εξωτερικών και υπουργός άμυνας των Φιλιππίνων.
Όλοι οι υπόλοιποι κρατικοί αξιωματούχοι θα μπορούν πλέον να μεταβαίνουν στην Ταϊβάν για «οικονομικούς, εμπορικούς και επενδυτικούς σκοπούς», αλλά υποχρεούνται να χρησιμοποιούν απλό διαβατήριο, χωρίς τον επίσημο τίτλο της θέσης τους. Πριν από το ταξίδι τους, θα πρέπει να ενημερώνουν το Οικονομικό και Πολιτιστικό Γραφείο της Μανίλα στην Ταϊπέι (MECO) για τον σκοπό της επίσκεψης, ενώ υποχρεούνται μετά το πέρας να υποβάλλουν σχετική έκθεση τόσο στο MECO όσο και στο Υπουργείο Εξωτερικών της Φιλιππίνων.
Αντίστοιχα, υπηρεσίες και αξιωματούχοι της κυβέρνησης των Φιλιππίνων δύνανται να φιλοξενούν ταϊβανέζικες αντιπροσωπείες για λόγους εμπορίου ή επενδύσεων, κατόπιν σχετικής ενημέρωσης στο MECO πέντε ημέρες πριν, ενώ απαιτείται και υποβολή απολογιστικής έκθεσης μετά την επίσκεψη.
Σημειώνεται όμως ρητά ότι «οποιαδήποτε υπογραφή συμφωνίας, μνημονίου συνεργασίας, ανταλλαγής ρηματικών διακοινώσεων ή παρόμοιων εγγράφων με ταϊβανικούς οργανισμούς θα πρέπει να γίνεται μόνο με προηγούμενη άδεια του ΥΠΕΞ».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ταϊβάν, Λιν Τσια-Λουνγκ, καλωσόρισε την απόφαση της Μανίλας, εκτιμώντας πως πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα που στηρίζει την προσπάθεια της Ταϊβάν για ενίσχυση της ουσιαστικής συνεργασίας με τις Φιλιππίνες. Όπως τόνισε το υπουργείο, η Ταϊβάν αποτελεί την όγδοη μεγαλύτερη αγορά εξαγωγών για τις Φιλιππίνες, ένατη ως εμπορικός εταίρος και δέκατη ως πηγή εισαγωγών.
Η Ταϊβάν, υπογραμμίζει το υπουργείο, θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τις Φιλιππίνες και άλλες δημοκρατικές χώρες της περιοχής για την περιφερειακή ευημερία, ειρήνη και σταθερότητα.
Σε σχετική ανακοίνωση στις 21 Απριλίου, το Οικονομικό και Πολιτιστικό Γραφείο της Μανίλας (MECO) επισήμανε πως η χαλάρωση των περιορισμών «θα μειώσει τα εμπόδια και θα ενισχύσει τη διαφάνεια ώστε να προσελκύσει περισσότερες ταϊβανέζικες επενδύσεις, προωθώντας ταυτόχρονα κοινούς στόχους, όπως ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού, καινοτομία και βιώσιμη ανάπτυξη.»
«Φέτος συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από τις διμερείς σχέσεις Φιλιππίνων-Ταϊβάν, και είναι η κατάλληλη στιγμή να προχωρήσουμε σε βαθύτερη και πιο παραγωγική συνεργασία που θα ωφελήσει όλες τις πλευρές, με διασφαλισμένες τις προτεραιότητες δημόσιου συμφέροντος,» προσθέτει το MECO.
Αξίζει να σημειωθεί πως, τον Ιανουάριο του 2024, η Κίνα αντέδρασε έντονα όταν ο πρόεδρος Μάρκος συνεχάρη, μέσω κοινωνικών δικτύων, τον νικητή των ταϊβανέζικων προεδρικών εκλογών. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών κατηγόρησε τότε τον Μάρκος για «κραυγαλέα παρέμβαση στα εσωτερικά της Κίνας» και κάλεσε τον πρέσβη των Φιλιππίνων στο Πεκίνο για αυστηρό διάβημα.
Η Κίνα εξακολουθεί να θεωρεί την Ταϊβάν αναπόσπαστο μέρος της επικράτειάς της, χωρίς να αναγνωρίζει τη νομιμότητα της δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης της Ταϊβάν. Ωστόσο, στην πράξη, η Ταϊβάν λειτουργεί ως πλήρως αυτοδιοικούμενο κράτος, με δικό της στρατό, σύνταγμα και εθνικό νόμισμα.
