Μετάφραση: Αλία Ζάε
Βρισκόμαστε στο 1754. Μια βίαιη καταιγίδα ξεσπά πάνω από την Ιπιάλες στη νότια Κολομβία, μόλις 11 χιλιόμετρα από το Εκουαδόρ. Η ινδιάνα Μαρία Μενέσες ντε Κινιόνες και η κωφάλαλη κόρη της Ρόζα, ψάχνουν ξέφρενα για καταφύγιο στο φαράγγι όπου τις έπιασε η καταιγίδα. Όταν βρήκαν ένα κατάλληλο μέρος, κουλουριάστηκαν μαζί ανάμεσα σε δυο «lajas» (λάχας = πλάκες), που έμοιαζαν με σχιστόλιθο.
Ξαφνικά η Ρόζα δείχνει τον τοίχο και φωνάζει «Η Μεστίζα με καλεί». Είχε δει σε όραμα την Παρθένο Μαρία και έδειχνε την εικόνα της.
Ούτε η μητέρα ούτε η κόρη μοιράστηκαν με κανέναν την εμφάνιση της Παναγίας και τη θαυματουργή θεραπεία της Ρόζας.
Όταν πέθανε η Ρόζα, η Μαρία πήγε εκεί όπου η κόρη της είχε δει την Παναγία και προσευχήθηκε. Τότε συνέβη ένα εκπληκτικό θαύμα: η Παρθένος ανέστησε τη Ρόζα.
Η Ρόζα κι η Μαρία δεν μπορούσαν να το κρατήσουν αυτό μυστικό. Όταν η Μαρία επέστρεψε στον τόπο του θαύματος για να τον δείξει και σε άλλους, πρόσεξε για πρώτη φορά μια πανέμορφη εικόνα της Παρθένου με τον Χριστό στην αγκαλιά της.
Δεξιά και αριστερά της Παναγίας και του Βρέφους στέκονται ο Άγιος Δομήνικος και ο Άγιος Φραγκίσκος. Η προέλευση της εικόνας παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστη.
Από το 1756 περίπου, ένα παρεκκλήσι σημαδεύε το μέρος όπου έλαβαν χώρα αυτά τα θαύματα. Το πρώτο παρεκκλήσι λένε ότι ήταν φτιαγμένο από άχυρα και ξύλα. Το 1802, ένας μεγαλύτερος βωμός χτίστηκε στη θέση του. Ο Γοτθικός ναός που βλέπουμε σήμερα, και ο οποίος υψώνεται 100 μέτρα από τη βάση του φαραγγιού, χτίστηκε πολύ αργότερα, ανάμεσα στα 1916 και 1949.
Το 1994, το Βατικανό ονόμασε τον ναό μικρή βασιλική. Οι προσκυνητές που επισκέπτονται την Εθνική Βασιλική Εκκλησία της Παρθένου της Λας Λάχας υποβάλλουν τα σέβη τους και ίσως ελπίζουν και σε κάποιο θαύμα.