Ανάλυση ειδήσεων
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε στις 8 Δεκεμβρίου ότι η ΕΕ εξετάζει νέα νομοθεσία για να καταστήσει τις εταιρείες τεχνολογίας υπεύθυνες για τη ρητορική μίσους που εμφανίζεται στις πλατφόρμες τους.
«Πρόκειται για μια πρωτοφανή ευρωπαϊκή ρύθμιση για την καταπολέμηση του διαδικτυακού μίσους, για τον καθορισμό της ευθύνης αυτών των μεγάλων πλατφορμών για το περιεχόμενό τους», δήλωσε ο Μακρόν, όπως αναφέρει το Reuters. «Καθημερινά, έχουμε να αντιμετωπίσουμε ζητήματα όπως ο αντισημιτισμός, ο ρατσισμός, η ρητορική μίσους και η διαδικτυακή παρενόχληση. Δεν υπάρχει σήμερα καμία διεθνής ρύθμιση για αυτά τα θέματα, αυστηρά μιλώντας».
Επί του παρόντος, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν διαθέτει διεθνείς νόμους που να περιορίζουν τη ρητορική μίσους, αν και το Συμβούλιο της Ευρώπης συνιστά νόμους που περιορίζουν τη ρητορική μίσους μέσω της θυγατρικής του, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας.
Η ανακοίνωση έρχεται σε μια κομβική στιγμή για τον Μακρόν, ο οποίος προετοιμάζεται για την ανάληψη της εκ περιτροπής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Γαλλία την παραμονή των γαλλικών προεδρικών εκλογών του 2022.
Αν και ο Μακρόν δεν έχει ανακοινώσει υποψηφιότητα για επανεκλογή, πολλοί Γάλλοι παρατηρητές αναμένουν ότι ο πρόεδρος θα είναι εκ νέου υποψήφιος.
Αυτή η σπάνια σύμπτωση της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την εθνική προεκλογική περίοδο θα έχει καθοριστική σημασία για τον Μακρόν, το πολιτικό μέλλον του οποίου μπορεί να εξαρτάται από την ικανότητά του να αξιοποιήσει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αποφασιστική δράση σε αυτή την ύστερη συγκυρία της πρώτης θητείας του.
Η ανακοίνωση σχετικά με τη ρύθμιση της ρητορικής μίσους έχει ιδιαίτερη σημασία σε αυτές τις εκλογές, καθώς ο Μακρόν αντιμετωπίζει δύο εθνικιστές αντιπάλους, οι επικριτές των οποίων τους έχουν χαρακτηρίσει φανατικούς και ξενοφοβικούς: την υποψήφια του Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν και τον ανεξάρτητο υποψήφιο Ερίκ Ζεμούρ, ο οποίος ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του τον περασμένο μήνα.
Αν και ο Μακρόν δεν ανέφερε συγκεκριμένα αυτούς τους αντιπάλους, η ανακοίνωσή του έρχεται σε ένα σκηνικό πόλωσης της κοινής γνώμης σχετικά με τη ρητορική μίσους, με ιδιαίτερες επιπτώσεις για τους πολιτικούς αντιπάλους του προέδρου.
Ο πατέρας της Μαρίν, ο Ζαν-Μαρί Λεπέν, έχει καταδικαστεί πολλές φορές βάσει των υφιστάμενων γαλλικών νόμων περί ρητορικής μίσους για τα σχόλιά του σχετικά με το Ολοκαύτωμα και το Ισλάμ. Η Μαρίν έχει καταβάλει μεγάλη προσπάθεια να αποστασιοποιηθεί από τα πιο εμπρηστικά σχόλια του πατέρα της, αλλά η διαμάχη συνεχίζεται, με τους σχολιαστές να εξακολουθούν να κατηγορούν τη νεότερη Λεπέν για ρατσισμό και εξτρεμισμό.
Ο Ζεμμούρ, αν και δεν πολιορκείται από το οικογενειακό ιστορικό της Λεπέν, έχει ωστόσο αποκτήσει τη φήμη του εμπρηστή και ειλικρινούς υποστηρικτή του γαλλικού εθνικισμού. Η τάση του για πολιτικά μη ορθά, αμφιλεγόμενα σχόλια έχει συγκεντρώσει συγκρίσεις με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Όπως και ο Ζαν-Μαρί Λεπέν, ο Ζεμούρ έχει καταδικαστεί στο παρελθόν βάσει των υφιστάμενων γαλλικών νόμων περί ρητορικής μίσους, έχοντας πληρώσει στο παρελθόν δύο πρόστιμα και αντιμετωπίζοντας επί του παρόντος μια τρίτη καταδίκη για «δημόσια εξύβριση» και «υποκίνηση σε μίσος ή βία».
Καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του, ο Μακρόν έχει αγωνιστεί με σταθερά αρνητικά ποσοστά αποδοχής, αν και αυτό είναι χαρακτηριστικό για τη γαλλική προεδρία, μια διαβόητα άχαρη δουλειά. Παρά τη γενική αντιδημοτικότητά του, η θέση του Μακρόν ως θεωρούμενου κεντρώου του δίνει κάποια ευελιξία να τριγωνίζεται μεταξύ των αντιπάλων του και θεωρείται ευρέως ο επικρατέστερος υποψήφιος για μια πιθανή επανεκλογή.
Ωστόσο, οι προτάσεις του Μακρόν για τη ρητορική μίσους τον φέρνουν σε ένταση με τη μακρόχρονη γαλλική παράδοση της ριζοσπαστικής ελευθερίας του λόγου, όπως αυτή καθιερώθηκε στη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη και ενσωματώθηκε στο γαλλικό σύνταγμα.
Το 2015, μετά τους μαζικούς πυροβολισμούς που διέπραξαν ισλαμιστές τρομοκράτες στα κεντρικά γραφεία του σατιρικού περιοδικού «Charlie Hebdo», το θέμα της ελευθερίας του λόγου έγινε αιτία να γίνει θέμα στη Γαλλία και στο εξωτερικό, ακόμη και όταν ορισμένοι σχολιαστές κατηγόρησαν το ίδιο το «Charlie Hebdo» για ρητορική μίσους.
Έτσι, δίνοντας τη δημόσια υποστήριξή του στη διεθνή ρύθμιση της ΕΕ για τη ρητορική μίσους, ο Μακρόν μπορεί να προκαλέσει κάποια ζημιά στη δική του πιθανή προσπάθεια επανεκλογής. Με αυτή τη νέα ανακοίνωση, ο Μακρόν δήλωσε την υποστήριξή του σε ένα πιο ολοκληρωμένο και διακρατικό καθεστώς για τη ρητορική μίσους, ανακοινώνοντας τη νέα πρόταση.
Ωστόσο, δεν είναι σαφές πώς θα γίνει αντιληπτή μια τέτοια πρόταση στο έθνος του Βολταίρου και του Ουελμπέκ, μια χώρα που υπερηφανεύεται εδώ και καιρό για τις θρασύτατες απόψεις και τη ριζοσπαστική πολιτική, η οποία μπορεί να βρει αυτές τις παραδόσεις στο στόχαστρο των ρυθμιστικών αρχών για τη ρητορική μίσους στις Βρυξέλλες.
Του Nicholas Dolinger
