Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, αντέδρασε στις δηλώσεις του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, σχετικά με την απόφαση της Μαδρίτης να μην ανταποκριθεί στον νέο στόχο που τέθηκε από τον Τραμπ για αμυντικές δαπάνες των μελών του ΝΑΤΟ στο ύψος του 5% του ΑΕΠ.
Την Τετάρτη, ο Τραμπ δήλωσε πως «η Ισπανία φαίνεται να επιδιώκει δωρεάν συμμετοχή στο ΝΑΤΟ», έπειτα από τη γνωστοποίηση ότι η χώρα σκοπεύει να δαπανήσει μόλις το 2,1% του ΑΕΠ της. «Η Ισπανία είναι η μόνη χώρα που αρνείται να πληρώσει. Θέλουν ένα δωρεάν εισιτήριο, αλλά θα το πληρώσουν μέσω του εμπορίου, γιατί εγώ δεν θα το επιτρέψω. Είναι άδικο», ανέφερε ο Τραμπ.
Ο Σάντσεθ, μιλώντας στις 22 Ιουνίου, ανέφερε ότι πέτυχε εξαίρεση της τελευταίας στιγμής από το ΝΑΤΟ και υποστήριξε ότι η διατύπωση στη διακήρυξη της συνόδου θα τροποποιηθεί από «Όλοι οι Σύμμαχοι» σε «Σύμμαχοι», ώστε να το αντανακλά.
Η διακήρυξη της συνόδου στη Χάγη, στις 25 Ιουνίου, ανέφερε: «Οι Σύμμαχοι δεσμεύονται να επενδύουν ετησίως το 5% του ΑΕΠ στις βασικές αμυντικές ανάγκες καθώς και στις δαπάνες για άμυνα και ασφάλεια έως το 2035, προκειμένου να διασφαλιστούν οι ατομικές και συλλογικές υποχρεώσεις μας».
Ο Σάντσεθ τόνισε: «Η Ισπανία είναι μία χώρα – κι αυτό συμφωνήσαμε χθες – μια χώρα που στηρίζει και δεσμεύεται αλληλέγγυα προς τα κράτη-μέλη της συμμαχίας, αλλά είναι και κυρίαρχη. Αυτή είναι η ισορροπία που βρέθηκε στην ανακοίνωση που εγκρίθηκε ανάμεσα στα 32 κράτη-μέλη της Ατλαντικής Συμμαχίας, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ».
Και συνέχισε: «Θα τηρήσουμε αυτή τη δέσμευση σύμφωνα με τις δυνατότητές μας. Οι Ισπανικές Ένοπλες Δυνάμεις και το Υπουργείο Άμυνας έχουν ορίσει ότι οι ικανότητες στις οποίες συμφωνήσαμε πριν από 20 μέρες, στις 5 Ιουνίου, με το ΝΑΤΟ, αντιστοιχούν στο 2,1% του ΑΕΠ μας: αυτή είναι η επιλογή μας. Κι αυτή η δέσμευση είναι απολύτως συμβατή με τη διασφάλιση και ενίσχυση του κοινωνικού κράτους στην Ισπανία».
Ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε: «Θα τηρήσουμε τη διακήρυξη και όσα συμφωνήθηκαν».
Την Τετάρτη, ο Τραμπ επανήλθε επικρίνοντας: «Η Ισπανία είναι η μόνη χώρα που δεν θα πληρώσει το πλήρες ποσό. Θέλουν να μείνουν στο 2%. Νομίζω ότι είναι απαράδεκτο».
Σε συνομιλία με Ισπανό δημοσιογράφο επεσήμανε: «Ξέρετε τι θα γίνει. Διαπραγματευόμαστε με την Ισπανία μία εμπορική συμφωνία, θα τους αναγκάσουμε να πληρώσουν τα διπλάσια, και το εννοώ». Ο Τραμπ συμπλήρωσε: «Θα διαπραγματευτώ προσωπικά με την Ισπανία. Θα το κάνω εγώ ο ίδιος. Θα πληρώσουν, μ’ αυτόν τον τρόπο θα δώσουν περισσότερα».
Την Πέμπτη, ο Σάντσεθ απάντησε λέγοντας ότι οι Ισπανοί πρέπει να γνωρίζουν πως «η Ισπανία έχει εμπορικό έλλειμμα, δεν έχουμε πλεόνασμα. Διατηρούμε έλλειμμα έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών».
Επισήμανε ότι η εμπορική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφασίζεται από την Κομισιόν κι όχι από την Ισπανία. «Είναι ξεκάθαρο πως η εμπορική πολιτική ασκείται εδώ, από τις Βρυξέλλες. Είμαστε μέρος της τελωνειακής ένωσης και της ενιαίας αγοράς, και οι εμπορικές συμφωνίες διαπραγματεύονται από τις Βρυξέλλες εκ μέρους όλων των κρατών-μελών».
Ο Σάντσεθ παραδέχθηκε ότι «οι ΗΠΑ είναι φίλος της Ισπανίας». Τον Απρίλιο του 2025, η διοίκηση Τραμπ επέβαλε αμοιβαίους δασμούς 20% στις εισαγωγές από την Ισπανία και όλες τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε., που αργότερα μειώθηκαν στο 10% εν αναμονή νέων διαπραγματεύσεων.
Ο Σάντσεθ σχολίασε: «Η Ισπανία είναι μια ανοιχτή χώρα, φιλική προς τους συμμάχους της, και θεωρούμε τις ΗΠΑ φίλο της Ισπανίας».
Μετά τις δηλώσεις του Προέδρου των ΗΠΑ για την Ισπανία, ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ ντε Βέβερ, δήλωσε: «Δεν είναι πάντοτε εύκολο να ερμηνεύσει κανείς τι ακριβώς εννοεί ο κ. Τραμπ. Πώς ακριβώς σκέφτεται να επιβάλει δασμούς μόνο στην Ισπανία παραμένει μυστήριο για όλους. Ίσως πρόκειται για συγκεκριμένα προϊόντα της Ισπανίας – θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε».
Το 2014 το ΝΑΤΟ έθεσε ως στόχο κάθε μέλος να δαπανά 2% του ΑΕΠ για αμυντικές δαπάνες ως το 2024. Πέρυσι, η Ισπανία δαπάνησε μόλις 1,28% σύμφωνα με στοιχεία του ΝΑΤΟ, παραμένοντας στον πάτο της σχετικής κατάταξης της συμμαχίας.
Την Πέμπτη, ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Επιχειρηματικών Οργανώσεων της Ισπανίας, Αντόνιο Γκαραμέντι, επέκρινε τον Σάντσεθ λέγοντας: «Πρέπει να σταθούμε δίπλα στους συμμάχους μας· το να απομακρυνθούμε από την ευρωπαϊκή γραμμή είναι σφάλμα, ειδικά αν αυξάνει τον κίνδυνο να τιμωρηθούμε».
Ο Γκαραμέντι προειδοποίησε ότι, παρότι η ΕΕ διαπραγματεύεται συνολικά εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ για λογαριασμό και των 27 χωρών-μελών, ορισμένοι κλάδοι –όπως η παραγωγή ελαιολάδου– είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι. «Υπάρχουν κλάδοι που μπορεί να πληγούν, και αυτό πρέπει να μας απασχολεί», σημείωσε.
Με πληροφορίες από το Associated Press
