Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στις 20 Ιουνίου ότι η εκτίμηση της διευθύντριας Εθνικών Πληροφοριών των ΗΠΑ, Τάλσι Γκάμπαρντ, σύμφωνα με την οποία το Ιράν δεν είχε ακόμη αποφασίσει να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο, ήταν λανθασμένη.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους δίπλα στο προεδρικό αεροσκάφος στο αεροδρόμιο του Μόρισταουν στο Νιου Τζέρσεϋ, ο Τραμπ κλήθηκε να σχολιάσει την εκτίμηση των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών ότι, μέχρι και πριν τα πλήγματα του Ισραήλ την προηγούμενη εβδομάδα, δεν υπήρχαν αποδείξεις πως η Τεχεράνη κατασκεύαζε πυρηνική κεφαλή.
Ο πρόεδρος απάντησε ότι αν αυτό ισχύει, τότε οι υπηρεσίες πληροφοριών του ιδίου ήταν σε λάθος κατεύθυνση, ενώ ρώτησε ποιος ακριβώς είχε προβεί στη σχετική δήλωση. Όταν ενημερώθηκε ότι επρόκειτο για την ίδια τη διευθύντρια Πληροφοριών, Τάλσι Γκάμπαρντ, η οποία είχε καταθέσει σχετικά ενώπιον του Κογκρέσου τον Μάρτιο, απάντησε πως η εκτίμησή της ήταν εσφαλμένη.
Μετά τις δηλώσεις Τραμπ, η Γκάμπαρντ ανήρτησε στα κοινωνικά δίκτυα απόσπασμα της μαρτυρίας της από τον Μάρτιο, κατηγορώντας τα μέσα ενημέρωσης ότι διαστρεβλώνουν τα λόγια της. Όπως υποστήριξε, ορισμένα ΜΜΕ σκόπιμα απομονώνουν δηλώσεις της και διασπείρουν ψευδείς ειδήσεις με στόχο τη δημιουργία διχασμού. Η ίδια ανέφερε ότι η Αμερική διαθέτει πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες το Ιράν μπορεί, αν το αποφασίσει, να ολοκληρώσει τη συναρμολόγηση πυρηνικού όπλου εντός εβδομάδων ή μηνών — και υποστήριξε πως συμφωνεί με τη θέση του Τραμπ ότι αυτό δεν μπορεί να επιτραπεί.
Κατά την κατάθεσή της τον Μάρτιο, η Γκάμπαρντ είχε δηλώσει ότι, σύμφωνα με τα τότε διαθέσιμα στοιχεία, το Ιράν δεν κατασκεύαζε ενεργά πυρηνικό όπλο, ενώ είχε προσθέσει ότι υπήρχαν ανησυχητικά σημάδια που απαιτούσαν συνεχή παρακολούθηση. Ανάμεσα σε αυτά περιλαμβάνονταν ενδείξεις ότι Ιρανοί αξιωματούχοι που επιθυμούσαν την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου ενίσχυαν τη θέση τους, και ότι τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου της χώρας βρίσκονταν σε «άνευ προηγουμένου» επίπεδα για ένα κράτος χωρίς πυρηνικά όπλα.
Ο Τραμπ επανέλαβε στις δηλώσεις του ότι, βάσει της ποσότητας εμπλουτισμένου ουρανίου που διαθέτει σήμερα το Ιράν, πιστεύει πως το καθεστώς είναι σε θέση να αναπτύξει πυρηνική βόμβα μέσα σε λίγους μήνες. Τόνισε ότι δεν πρέπει να επιτραπεί κάτι τέτοιο και εκτίμησε ότι η παρούσα στρατιωτική πληροφόρηση είναι πιο αξιόπιστη από εκείνη που χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα για την εισβολή στο Ιράκ το 2003 — απόφαση την οποία είχε τότε καταδικάσει.
Όταν ρωτήθηκε πώς διαφέρει η τρέχουσα κατάσταση από εκείνη της περιόδου Μπους, ο Τραμπ απάντησε ότι στο Ιράκ δεν υπήρχαν όπλα μαζικής καταστροφής και ότι ο ίδιος ουδέποτε πίστεψε ότι υπήρχαν. Πρόσθεσε ότι, αν και υπήρχε ήδη τότε πυρηνική απειλή, δεν συγκρίνεται με τη σημερινή, και δήλωσε πως τα σημερινά δεδομένα επιβεβαιώνουν την εκτίμησή του για την πρόοδο του ιρανικού προγράμματος.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας είχε ανακοινώσει στις αρχές του προηγούμενου μήνα ότι το Ιράν διαθέτει περισσότερα από 400 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου σε ποσοστό 60%. Για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας απαιτείται εμπλουτισμός κατά 90%. Ο Οργανισμός σημείωσε ότι, αν το Ιράν το επιλέξει, θα μπορούσε να εμπλουτίσει επαρκή ποσότητα ουρανίου εντός ολίγων ημερών, αλλά η κατασκευή και δοκιμή μιας πυρηνικής κεφαλής θα απαιτούσε πολύ περισσότερο χρόνο.
Σε ερώτηση για τις δηλώσεις του Ιρανού ΥΠΕΞ νωρίτερα την Παρασκευή — ότι εάν οι ΗΠΑ θέλουν πράγματι διαπραγματεύσεις, πρέπει πρώτα να ζητήσουν από το Ισραήλ να σταματήσει τις αεροπορικές επιδρομές — ο Τραμπ απάντησε ότι κάτι τέτοιο είναι δύσκολο στην παρούσα φάση. Όπως σχολίασε, όταν κάποιος κερδίζει, είναι δύσκολο να του ζητήσεις να σταματήσει, αντίθετα με κάποιον που χάνει. Συμπλήρωσε, ωστόσο, ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να συνομιλήσουν με την Τεχεράνη και ότι «θα δούμε τι θα γίνει».
Ο Τραμπ ανέφερε ότι δίνει στο Ιράν χρονικό περιθώριο δύο εβδομάδων για να διαπιστωθεί αν θα επιδείξουν οι εμπλεκόμενοι σύνεση, προτού αποφασίσει οριστικά αν θα εμπλέξει τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις. Όπως είπε, δύο εβδομάδες είναι το ανώτατο όριο.
Παράλληλα, εξέφρασε την άποψη ότι η Ευρώπη δεν θα καταφέρει να συμβάλει ουσιαστικά στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό της σύγκρουσης με το Ιράν. Όπως ανέφερε, το Ισραήλ αποδίδει καλά στρατιωτικά, ενώ το Ιράν όχι και τόσο — κάτι που καθιστά πιο δύσκολη την επιβολή παύσης των εχθροπραξιών.
Όταν ρωτήθηκε αν το Ιράν μπορεί να συνεχίσει να εμπλουτίζει ουράνιο σε ποσοστό έως 3,76% για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως προβλεπόταν στη συμφωνία του 2015 από την οποία αποσύρθηκε το 2018, ο Τραμπ εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσο η χώρα έχει ανάγκη τέτοιας μορφής ενέργεια, δεδομένων των πλούσιων κοιτασμάτων πετρελαίου που διαθέτει.
Τέλος, σε ερώτηση για το αν εξετάζει μόνο αεροπορική εκστρατεία ή και αποστολή χερσαίων δυνάμεων, ο Τραμπ απάντησε ότι δεν πρόκειται να κάνει δηλώσεις για χερσαίες επιχειρήσεις. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, «το τελευταίο πράγμα που θέλεις είναι χερσαίες δυνάμεις».
Του Jacob Burg
Με τη συμβολή του Tom Ozimek
