Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να «πνίξουν» τη στρατιωτική ικανότητα του κινεζικού καθεστώτος και δεν θα αφήσουν να πωληθούν στο Πεκίνο τα «πιο εξελιγμένα» τσιπ, δήλωσε η υπουργός Εμπορίου Τζίνα Ραϊμόντο σε συνέντευξη που προβλήθηκε την Κυριακή.
Η κα Ραϊμόντο, το υπουργείο της οποίας εποπτεύει τους ελέγχους των εξαγωγών, ρωτήθηκε κατά τη διάρκεια συνέντευξης στην εκπομπή «Meet the Press» του NBC αν η Αμερική θα περιορίσει την εξαγωγή των τσιπ υπεραγωγών στο Πεκίνο «με τρόπο που η Κίνα να μην αισθάνεται ότι προσπαθούμε να πνίξουμε τη στρατιωτική της τεχνολογία».
«Προσπαθούμε να πνίξουμε τη στρατιωτική τους ικανότητα», δήλωσε η κα Ραϊμόντο. «Έτσι, αν το αισθάνονται αυτό, αυτό σημαίνει ότι η στρατηγική μας λειτουργεί.»
«Όσο είμαι εγώ υπεύθυνη, δεν πρόκειται να πουλήσουμε τα πιο εξελιγμένα αμερικανικά τσιπ στην Κίνα, που τα θέλει για τη στρατιωτική της ικανότητα.»
Η κα Ραϊμόντο επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ θα εμποδίσουν επίσης τις εταιρείες τους να πουλήσουν τους πιο εξελιγμένους ημιαγωγούς στην Κίνα. Δήλωσε, όμως, ότι οι περιορισμοί δεν θα ισχύουν για «λιγότερο εξελιγμένα» τσιπ.
«Θέλω να είμαι σαφής. Θα συνεχίσουμε να πουλάμε τσιπ στην Κίνα, αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων ανά έτος, αφού η πλειονότητά τους δεν είναι … η τελευταία λέξη της τεχνολογίας στην οποία αναφέρομαι.»
«Ίσως είναι δύσκολο να το αποδεχτεί ο κόσμος αυτό. Είναι ένα είδος χρωματισμένου, περίπλοκου μηνύματος και ταυτόχρονα πολιτική πραγματικότητα”, είπε η κα Ραϊμόντο. «Είναι όμως η πραγματικότητα, καθώς … ο έλεγχος των εξαγωγών είναι ένα ζήτημα εθνικής ασφάλειας, όχι ένα οικονομικό πλεονέκτημα.»
Το μήνυμα της υπουργού βγήκε μερικές ημέρες μετά από την επιστροφή της από την Κίνα. Η κα Ραϊμόντο είχε ένα τριήμερο συναντήσεων και συνομιλιών στο Πεκίνο και τη Σαγκάη με ανώτερους αξιωματούχους των Οικονομικών του καθεστώτος και Αμερικανούς αντιπροσώπους. Αποτέλεσμα των επαφών της ήταν η αμοιβαία συμφωνία για τακτικό διάλογο, δημιουργώντας μια νέα ομάδα εργασίας για τα «εμπορικά θέματα» και μια πλατφόρμα που θα επικεντρωθεί στην «ανταλλαγή πληροφοριών για την ενίσχυση του ελέγχου των εξαγωγών».
Το ταξίδι της στην Κίνα έγινε αφότου ο πρόεδρος Μπάιντεν υπέγραψε μια εντολή τον προηγούμενο μήνα για τον περιορισμό των επενδύσεων στους ημιαγωγούς της Κίνας και άλλες ευαίσθητες τεχνολογίες. Η εντολή, η οποία προβλέπεται να ισχύσει από το επόμενο έτος, θα εμποδίζει τα ιδιωτικά αμερικανικά κεφάλαια και τα κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου να ρέουν προς την Κίνα, στερώντας το καθεστώς από τη χρηματοδότηση που θα του επέτρεπε να αναπτύξει περαιτέρω τη στρατιωτική και κατασκοπευτική του ικανότητα. Η απόφαση αυτή ακολούθησε τον έλεγχο εξαγωγών αμερικανικών ημιαγωγών στην Κίνα, που αποκαλύφθηκε τον περασμένο Οκτώβριο.
Κορυφαίοι αξιωματούχοι του κινεζικού καθεστώτος, περιλαμβανομένων του υπουργού Εμπορίου Γουάνγκ Γουεντάο και τον Αντιπρόεδρο Χε Λιφένγκ, εξέφρασαν στην κα Ραϊμόντο τη δυσαρέσκεια του Πεκίνου για τους περιορισμούς αυτούς.
Η υπουργός, εν τω μεταξύ, επανέλαβε αρκετές φορές ότι δεν τίθεται ζήτημα συμβιβασμού ή διαπραγματεύσεων όταν πρόκειται για την εθνική ασφάλεια. Πριν φύγει από την Κίνα, τόνισε ότι οι νέοι δίαυλοι επικοινωνίας, οι οποίοι έχουν ήδη επικριθεί από τους Ρεπουμπλικάνους, «δεν έχουν ως στόχο την αναζήτηση παραχωρήσεων, αλλά είναι μια ευκαιρία για το μοίρασμα πληροφοριών και την αύξηση της διαφάνειας».
Η κα Ραϊμόντο είπε στο NBC ότι μέχρι το τέλος της δεκαετίας η Αμερική θα έχει «ένα μεγάλο, βαθύ οικοσύστημα ημιαγωγών, το καλύτερο στον κόσμο».
«Πρέπει να ξαναρχίσουμε να φτιάχνουμε και να συσκευάζουμε εδώ τσιπ τελευταίας τεχνολογίας”, τόνισε η υπουργός. «Και ναι, μέχρι το τέλος της δεκαετίας θα έχουμε επανακτήσει την ηγετική θέση και θα έχουμε ένα βαθύ οικοσύστημα, που θα περιλαμβάνει την έρευνα και την ανάπτυξη, εδώ στις ΗΠΑ.»
Όταν η εμπιστοσύνη υπονομεύεται
Η κα Ραϊμόντο είναι η πιο πρόσφατη κρατική αξιωματούχος των ΗΠΑ που επισκέπτεται την Κϊνα, μετά από τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, την υπουργό Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν και τον Τζον Κέρι, απεσταλμένο του Τζο Μπάιντεν για το κλίμα.
Ο πρόεδρος Μπάιντεν επιδιώκει να ξαναρχίσουν οι υψηλού επιπέδου συνομιλίες με το Πεκίνο, ώστε να χαλαρώσουν οι εντάσεις που είχαν κλιμακωθεί εξαιτίας ορισμένων ζητημάτων, από το εμπόριο και την τεχνολογία μέχρι την Ταιβάν. Το τελευταίο επεισόδιο περιλαμβάνει την παραβίαση κυβερνητικών μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από χάκερ που συνδέονται με την Κίνα.
Η κα Ραϊμόντο είπε ότι κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχε με Κινέζους αξιωματούχους στο Πεκίνο ανέφερε ότι και ο δικός της λογαριασμός είχε παραβιαστεί.
«Το ανέφερα. Είπα ότι γνωρίζουμε αυτά που συμβαίνουν και υπονομεύουν την εμπιστοσύνη. Και ήθελα να είμαι ξεκάθαρη ότι δεν είμαστε κουτοί, ότι γνωρίζουμε τι προσπαθούν να κάνουν», είπε η κα Ραϊμόντο σχετικά με τις συναντήσεις της στην εκπομπή του CNN «State of the Union», που προβλήθηκε την Κυριακή.
«Υπαινίχθηκαν ότι δεν γνώριζαν τίποτα σχετικά και πρότειναν ότι δεν έγινε σκόπιμα. Αλλά πιστεύω ότι ήταν σημαντικό που το φανέρωσα και τους έδειξα ότι είναι δύσκολο να υπάρξει εμπιστοσύνη όταν γίνονται τέτοια πράγματα.»
Φθορά
Το σχόλιό της είναι καίριο, ιδίως αν σκεφτούμε την προβληματική κατάσταση της κινεζικής οικονομίας. Οι ξένοι επενδυτές αποσύρουν τα χρήματά τους από τις κινεζικές μετοχές. Ένας στους πέντε νεαρούς Κινέζους, μεταξύ 16 και 24 ετών, είναι άνεργος. Ο κτηματομεσιτικός τομέας, που κάποτε συνέβαλε στο 1/3 σχεδόν του ΑΕΠ της Κίνας, είναι σε θλιβερή κατάσταση. Ο γίγαντας του χώρου Evergrande κήρυξε πτώχευση νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ενώ η Country Garden, άλλη μεγάλη εταιρεία ακινήτων, κινδυνεύει επίσης.
«Φαίνεται ξεκάθαρα ότι [η οικονομία της Κίνας] κόβει ταχύτητα», είπε η κα Ραϊμόντο. «Και σίγουρα έχουν πολύ σημαντικές προκλήσεις στον τομέα των ακινήτων.»
Η υπουργός είπε επίσης ότι αμερικανικές εταιρείες βρέθηκαν αντιμέτωπες με νέες προκλήσεις, όπως αναίτια μεγάλα πρόστιμα, αιφνίδιοι έλεγχοι επιχειρήσεων και αλλαγές του αντικατασκοπευτικού νόμου.
«Ήμουν πολύ σαφής, άμεση και σταθερή σε όλες τις συνομιλίες που είχα με την κινεζική πλευρά», είπε στο CNN. «Ούτε επιθετική ήμουν, αλλά ούτε και εξωράισα κάτι.»
Επεσήμανε ότι η υπομονή των αμερικανικών επιχειρήσεων τελειώνει και ότι ένα «προβλέψιμο περιβάλλον και ένα ισότιμο πεδίο» θα ήταν σαφώς προτιμότερο.
«Η Κίνα το κάνει όλο και πιο δύσκολο», είπε η κα Ραϊμόντο στο «Face the Nation» του CBS. «Είπα ξεκάθαρα στην Κίνα ότι χρειαζόμαστε… Η υπομονή των Αμερικανών επιχειρηματιών τελειώνει. Χρειάζονται και τους αξίζει να έχουν ένα προβλέψιμο περιβάλλον και ένα ισότιμο πεδίο δράσης.»
«Ελπίζω ότι η Κίνα θα λάβει το μήνυμα.»
Της Dorothy Li, με τη συμβολή του Reuters
Επιμέλεια: Αλία Ζάε