Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάλεσε το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας να βάλει τέλος σε απάνθρωπες πρακτικές όπως η αυθαίρετη κράτηση, οι εξαφανίσεις πολιτών και τα βασανιστήρια, στο πλαίσιο διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) ανέφερε σε ανακοίνωσή της στις 14 Ιουνίου ότι αντιπροσωπεία της συναντήθηκε με Κινέζους αξιωματούχους μία ημέρα νωρίτερα στις Βρυξέλλες και επανέλαβε τις «σοβαρές ανησυχίες» της ΕΕ για τη «συνεχιζόμενη επιδείνωση των θεμελιωδών ελευθεριών στην Κίνα».
Όπως σημειώνεται, το Πεκίνο συνεχίζει να καταστέλλει θρησκευτικές, εθνοτικές και γλωσσικές μειονότητες, ενώ η ΕΕ ζήτησε τον τερματισμό πρακτικών όπως οι αυθαίρετες συλλήψεις, οι εξαφανίσεις, τα βασανιστήρια και η κακομεταχείριση κρατουμένων.
Πέραν των παραβιάσεων εντός της χώρας, η ΕΕ επισήμανε και την εντεινόμενη καταστολή του κινεζικού καθεστώτος εκτός συνόρων, κατηγορώντας το Πεκίνο για αυξανόμενες απόπειρες άσκησης πίεσης και ελέγχου σε Κινέζους πολίτες που ζουν στο εξωτερικό.
Η ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία έθεσε στους Κινέζους αξιωματούχους σειρά ατομικών υποθέσεων, ζητώντας την άμεση απελευθέρωση προσώπων που κρατούνται «αποκλειστικά για την ειρηνική άσκηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων τους».
Μεταξύ των περιπτώσεων που αναφέρθηκαν ήταν ο Σουηδός υπήκοος Γκουί Μινχάι, ο οποίος εκτίει ποινή δέκα ετών με την κατηγορία της «παροχής πληροφοριών» σε ξένους. Ο Γκουί, που διατηρούσε εκδοτικό οίκο στο Χονγκ Κονγκ και δημοσίευε βιβλία επικριτικά για το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας, απήχθη το 2015 από Κινέζους πράκτορες στην Ταϊλάνδη.
Η ΕΕ ζήτησε επίσης την απελευθέρωση των Ουιγούρων διανοουμένων Ιλχάμ Τοχτί, Γκουλσάν Αμπάς και Ραχίλε Νταουτ, καθώς και των ακτιβιστών Χουσχτάρ Ίσα και Γιαλκούν Ίσα.
Επιπλέον, οι Βρυξέλλες απαίτησαν την άμεση απελευθέρωση υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικηγόρων, όπως του Σου Τζιγιού και του Ντινγκ Τζιασί, οι οποίοι καταδικάστηκαν σε ποινές 14 και 12 ετών αντίστοιχα το 2023.
Στη λίστα της ΕΕ περιλαμβάνεται και ο δικηγόρος Γιου Γουενσένγκ και η σύζυγός του Σου Γιαν, οι οποίοι συνελήφθησαν το 2023 καθ’ οδόν προς συνάντηση με Ευρωπαίους διπλωμάτες στο Πεκίνο. Ο Γιου καταδικάστηκε το 2024 σε τρία χρόνια φυλάκιση για «υποκίνηση ανατροπής της κρατικής εξουσίας», κατηγορία που συχνά χρησιμοποιείται για τη δίωξη αντιφρονούντων. Η Σου Γιαν αποφυλακίστηκε έπειτα από 21 μήνες, αλλά σύμφωνα με την ΕΕ παραμένει υπό επιτήρηση και της έχει επιβληθεί απαγόρευση εξόδου από τη χώρα.
Η υπόθεση του Γκάο Ζισένγκ, διακεκριμένου δικηγόρου ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αγνοείται εδώ και οκτώ χρόνια, τέθηκε επίσης επί τάπητος. Ο Γκάο είχε υπερασπιστεί πολίτες που στοχοποιήθηκαν από το ΚΚΚ λόγω της θρησκευτικής ή πνευματικής τους ταυτότητας, μεταξύ αυτών και χριστιανούς ή ασκούμενους του Φαλούν Γκονγκ.
Το κινεζικό καθεστώς δεν έδειξε διάθεση να αναγνωρίσει τις ανησυχίες που διατύπωσαν οι Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με περίληψη της συνάντησης που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, οι Κινέζοι αξιωματούχοι τόνισαν στους Ευρωπαίους ομολόγους τους ότι ζητήματα που αφορούν την Σιτζιάνγκ, το Θιβέτ, το Χονγκ Κονγκ, καθώς και συγκεκριμένες δικαστικές υποθέσεις, αποτελούν «αποκλειστικά εσωτερικές υποθέσεις της Κίνας και δεν επιδέχονται ξένη παρέμβαση».
Το Πεκίνο κάλεσε τις Βρυξέλλες να «σεβαστούν το μονοπάτι ανάπτυξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» της Κίνας και να πάψουν να «πολιτικοποιούν τα ζητήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να εφαρμόζουν δύο μέτρα και δύο σταθμά».
Ο φετινός Διάλογος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στις Βρυξέλλες ήταν η 40ή κατά σειρά τέτοια συνάντηση μεταξύ αξιωματούχων της ΕΕ και της Κίνας, η οποία ακολούθησε επιτόπια επίσκεψη στη Νότια Τιρόλο της Ιταλίας στις 11 Ιουνίου.
Οργανώσεις δικαιωμάτων έχουν επανειλημμένα καλέσει την ΕΕ να υιοθετήσει πιο ουσιαστικά μέτρα αντί να περιορίζεται σε διαλόγους χαμηλού επιπέδου με το Πεκίνο, επισημαίνοντας τον περιορισμένο αντίκτυπο των μέχρι τώρα επαφών.
Η Human Rights Watch ανέφερε σε ανακοίνωσή της στις 12 Ιουνίου ότι «η κριτική πίσω από κλειστές πόρτες δεν αποφέρει απτά αποτελέσματα» στην Κίνα υπό το ΚΚΚ.
«Η ΕΕ θα πρέπει να εντάξει την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε κάθε πτυχή της συνεργασίας της με την Κίνα, ιδιαίτερα σε συναντήσεις υψηλού επιπέδου, ώστε να σπάσει τα τεχνητά τείχη που υψώνονται όταν εξετάζονται χωριστά ζητήματα όπως οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, η ασφάλεια, οι ξένες παρεμβάσεις και η οικονομική κυριαρχία».
