Η νέα παραλλαγή του ιού COVID-19 που εξαπλώνεται τώρα, η «Έρις», είναι σήμερα το κυρίαρχο στέλεχος στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με στοιχεία από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC). Αν και αναφέρεται όλο και συχνότερα σε όλο τον κόσμο, οι ειδικοί σε θέματα υγείας λένε ότι αποτελεί χαμηλό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, καθώς δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι προκαλεί διαφορετικά ή σοβαρότερα συμπτώματα από τα προηγούμενα στελέχη της Όμικρον.
Τα βασικά στοιχεία
Μια υποπαραλλαγή της σειράς Όμικρον, η Έρις, γνωστή και ως EG.5, εντοπίστηκε ήδη από τον Φεβρουάριο του 2023.
Από τις 23 Αυγούστου, η Έρις έχει ανιχνευθεί σε περισσότερες από 50 χώρες και εκτιμάται ότι ευθύνεται για το 20,6% όλων των περιπτώσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Εν τω μεταξύ, το FL.1.5.1 είναι πλέον το δεύτερο πιο διαδεδομένο στέλεχος, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 13% των κρουσμάτων.
Στις 9 Αυγούστου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) χαρακτήρισε την Έρις ως παραλλαγή ενδιαφέροντος (pdf), πράγμα που σημαίνει ότι διαθέτει γενετικά χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να αυξήσουν τη μεταδοτικότητά της, την ιωτικότητά της και την ικανότητά της να αποφεύγει τα εμβόλια.
Ο ΠΟΥ είχε προηγουμένως χαρακτηρίσει την Έρις ως παραλλαγή «υπό παρακολούθηση» μετά από μια έξαρση των λοιμώξεων από το COVID-19 στις αρχές Ιουλίου.
Ο τρέχων κατάλογος παραλλαγών ενδιαφέροντος περιλαμβάνει επίσης δύο άλλα ξαδέλφια της Όμικρον, το XBB.1.5 και το XBB.1.16.
Εάν η Έρις αναβαθμιστεί σε παραλλαγή ενδιαφέροντος, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αυξήσουν τα προληπτικά μέτρα, όπως η υποχρεωτική μάσκα, τεστ Covid και κοινωνική αποστασιοποίηση.
Υπάρχουν ήδη αυξανόμενες ανησυχίες ότι η Έρις θα μπορούσε να προκαλέσει την αναβίωση ορισμένων περιορισμών της COVID-19.
Πόσο επικίνδυνη είναι σε σύγκριση με άλλες παραλλαγές;
Η Έρις είναι στέλεχος της παραλλαγής XBB.1.9.2 της Όμικρον.
Η Έρις φέρει μια πρόσθετη μετάλλαξη αμινοξέων, γνωστή ως F456L, στην πρωτεΐνη ακίδας. Αυτή η μετάλλαξη έχει αποδειχθεί ότι ξεφεύγει από την ανοσία που αποκτήθηκε από προηγούμενες παραλλαγές και μπορεί να βοηθήσει τη νέα παραλλαγή να μεταδοθεί γρήγορα.
Το CDC δήλωσε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η Έρις προκαλεί πιο σοβαρή ασθένεια σε σχέση με τις άλλες παραλλαγές της Όμικρον και φαίνεται να προκαλεί παρόμοια συμπτώματα.
Τα συμπτώματα, παρόμοια με εκείνα των προηγούμενων στελεχών της COVID-19 και εκείνα του κοινού κρυολογήματος, μπορεί να περιλαμβάνουν τα εξής:
- Κόπωση
- Μυϊκός πόνος
- Πόνος στο στήθος
- Πονοκέφαλος
- Πονόλαιμος
- Καταρροή από τη μύτη
- Συμφόρηση
- Βήχας
- Πυρετός και ρίγη
- Ναυτία ή εμετός
- Διάρροια
- Απώλεια της γεύσης ή της όσφρησης
Παραλλαγή υπό παρακολούθηση
Οι υγειονομικές αρχές παρακολουθούν επίσης ένα εξαιρετικά μεταλλαγμένο στέλεχος με την ονομασία BA.2.86, ή «Pirola» από ορισμένους, το οποίο αιφνιδίασε τους επιστήμονες αφού εντοπίστηκε από τις δοκιμές COVID-19 σε τρεις ηπείρους.
Αυτή η παραλλαγή έχει θέσει τους επιστήμονες σε συναγερμό επειδή η εμφάνισή της θυμίζει τις πρώτες ημέρες της παραλλαγής Όμικρον στα τέλη του 2021, όταν ερευνητές στη νότια Αφρική παρατήρησαν μια γραμμή που εξαπλώθηκε γρήγορα σε παγκόσμιο επίπεδο.
«Υπάρχει ένα μικρό ντεζαβού», δήλωσε ο Δρ Άνταμ Λόρινγκ (Dr. Adam Lauring), ιολόγος και ιατρός λοιμωδών νοσημάτων στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν στο Ανν Άρμπορ, το εργαστήριο του οποίου εντόπισε ένα άτομο που έχει μολυνθεί με την BA.2.86, σε συνέντευξή του στο Nature.
Οι υγειονομικές αρχές εντόπισαν για πρώτη φορά τον BA.2.86 στη Δανία στις 24 Ιουλίου και έχει επίσης εντοπιστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ.
Κανένα από τα κρούσματα δεν φαίνεται να συνδέεται μεταξύ τους, συμπεριλαμβανομένων τριών μολύνσεων στη Δανία που βρέθηκαν σε διαφορετικά μέρη της χώρας. Αυτή η γεωγραφική κατανομή είναι ένα άλλο χαρακτηριστικό του BA.2.86 που συγκεντρώνει την προσοχή των επιστημόνων.
Αυτό υποδηλώνει ότι η παραλλαγή μπορεί να είναι ήδη αρκετά διαδεδομένη, δήλωσε στο Nature ο Δρ Τζέσι Μπλουμ (Dr. Jesse Bloom), εξελικτικός βιολόγος ιών στο Κέντρο Καρκίνου Fred Hutchinson στο Σιάτλ. «Πρέπει να έχει μεταδοθεί αρκετά».
Ο Οργανισμός Υγειονομικής Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι ένα πρόσφατο κρούσμα αναφέρθηκε σε άτομο χωρίς πρόσφατο ιστορικό ταξιδιού, «γεγονός που υποδηλώνει ένα βαθμό μετάδοσης στην κοινότητα εντός του Ηνωμένου Βασιλείου».
Ωστόσο, οι εμπειρογνώμονες δεν αναμένουν ότι ο BA.2.86 θα έχει τον ίδιο αντίκτυπο με την Όμικρον, λόγω της πρακτικής αντίδρασης με προηγούμενα κύματα COVID-19 και την ανάπτυξη εμβολίων. «Υπάρχουν σοβαροί λόγοι να πιστεύουμε ότι δεν θα είναι όπως το κύμα της Όμικρον, αλλά είναι νωρίς ακόμα», δήλωσε ο Δρ Λόρινγκ στη συνέντευξη στο Nature.
Τρέχοντα εμβόλια
Η Pfizer, η Moderna και η Novavax έχουν δημιουργήσει νέες εκδόσεις των εμβολίων τους για να στοχεύσουν σε μια άλλη υποκατηγορία Όμικρον-XBB.1.5 – παρόμοια με την Έρις, οπότε οι υγειονομικές αρχές ελπίζουν ότι τα εμβόλια θα λειτουργήσουν στις νέες παραλλαγές.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η μετάλλαξη F456L που φέρει η Έρις έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την εξουδετέρωση των περισσότερων αντισωμάτων XBB.1.5.
Η XBB.1.5, η οποία καταγράφεται από τον ΠΟΥ ως «παραλλαγή που προκαλεί ανησυχία», κυριαρχούσε προηγουμένως στη μετάδοση στις Ηνωμένες Πολιτείες για αρκετούς μήνες συνεχόμενα, αλλά ξεπεράστηκε από την XBB.1.16, ή «Αρκτούρος», τον Ιούλιο.
Η νέα διευθύντρια του CDC, Δρ Μάντι Κοέν (Dr. Mandy Cohen), προβλέπει ότι τα εμβόλια αυτά θα είναι διαθέσιμα σε συνήθεις τοποθεσίες όπως τα φαρμακεία και προβλέπει ετήσιο εμβόλιο COVID-19, ενσωματώνοντάς το στις συνήθεις πρακτικές υγείας.
Από την Jessie Zhang
