Ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ότι το Πεκίνο σκοπεύει να ενισχύσει περαιτέρω τις σχέσεις με τη Μόσχα, κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχε την Τρίτη με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ. Σύμφωνα με ανακοινώσεις των υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών, ο Σι επανέλαβε τη δέσμευση για την «ολιστική στρατηγική εταιρική σχέση συνεργασίας» και ανέφερε ότι Κίνα και Ρωσία θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν η μία την άλλη.
Οι δηλώσεις του Κινέζου προέδρου ήρθαν μία ημέρα μετά την προειδοποίηση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ότι θα επιβάλει δασμούς 100% σε όσες χώρες εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο, εκτός αν η Μόσχα συμφωνήσει μέσα σε 50 ημέρες σε ειρηνευτική συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο Λαβρόφ βρέθηκε στην Κίνα με την ευκαιρία της 25ης συνόδου των υπουργών Εξωτερικών του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης, που πραγματοποιείται στην Τιαντζίν. Στο περιθώριο της συνόδου είχε επίσης συναντήσεις με ομολόγους του από την Ινδία, το Πακιστάν και το Ιράν.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι ο Λαβρόφ και ο Ινδός υπουργός Εξωτερικών, Σουμπραμάνιαμ Τζαϊσάνκαρ, επανεπιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για ενίσχυση της «πολύπλευρης ειδικής και προνομιούχας στρατηγικής εταιρικής σχέσης» μεταξύ Ρωσίας και Ινδίας. Ωστόσο, η συνάντηση αυτή δεν δημοσιεύτηκε στην επίσημη ιστοσελίδα του ινδικού ΥΠΕΞ.
Μετά την επιβολή εμπάργκο από την ΕΕ στα ρωσικά πετρελαϊκά προϊόντα, οι κύριοι αγοραστές ρωσικής ενέργειας έγιναν η Κίνα, η Ινδία και η Τουρκία, σύμφωνα με ανάλυση του Κέντρου Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα (Centre for Research on Energy and Clean Air – CREA), που δημοσιεύτηκε στις 11 Ιουλίου. Από τις 5 Δεκεμβρίου 2022 έως και τα τέλη του περασμένου μήνα, η Κίνα προμηθεύτηκε το 47% και η Ινδία το 38% των εξαγωγών ρωσικού αργού πετρελαίου. Κατά την ίδια περίοδο, η Τουρκία και η Κίνα αγόρασαν το 26% και το 13%, αντίστοιχα, των ρωσικών πετρελαϊκών προϊόντων.
Την Τρίτη, η ΕΕ δεν κατάφερε να εγκρίνει το 18ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, δήλωσε ότι η ευθύνη μετατίθεται στη Σλοβακία και εξέφρασε την εκτίμηση ότι συμφωνία θα μπορούσε να επιτευχθεί την Τετάρτη.
Δευτερογενείς κυρώσεις
Μιλώντας από το Οβάλ Γραφείο τη Δευτέρα, στο πλαίσιο συνάντησης με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούττε, ο Τραμπ έθεσε προθεσμία 50 ημερών για να υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία και προειδοποίησε για την επιβολή δευτερογενών κυρώσεων. Εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου διευκρίνισε ότι η προειδοποίηση αφορούσε τόσο την επιβολή δασμών 100% σε ρωσικά προϊόντα όσο και δευτερογενείς κυρώσεις σε τρίτες χώρες που εισάγουν ρωσικά προϊόντα.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, 85 από τους 100 Αμερικανούς γερουσιαστές συνυπογράφουν νομοσχέδιο που θα παρέχει στον Τραμπ την εξουσία να επιβάλει δασμούς έως και 500% σε οποιαδήποτε χώρα βοηθά τη Ρωσία. Ωστόσο, οι Ρεπουμπλικανοί ηγέτες στη Γερουσία φέρεται να περιμένουν το πράσινο φως του Τραμπ για να προχωρήσουν σε ψηφοφορία.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανέφερε σε ανάρτησή του στο Telegram ότι είχε συνομιλία με τον Τραμπ και τον ευχαρίστησε για την προθυμία του να στηρίξει την Ουκρανία και να συνεχίσει τις προσπάθειες για τον τερματισμό των συγκρούσεων και την επίτευξη μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης.
Οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν λιγότερο από 1% την Τρίτη, καθώς η περίοδος χάριτος των 50 ημερών μείωσε τις ανησυχίες για άμεση διαταραχή στην προσφορά.
Απαντώντας στην προειδοποίηση Τραμπ, ο Λαβρόφ δήλωσε ότι η Μόσχα επιθυμεί να κατανοήσει τα κίνητρα πίσω από την επιλογή της συγκεκριμένης προθεσμίας. Επισήμανε ότι στο παρελθόν υπήρχαν διορίες 24 ωρών ή και 100 ημερών και ότι, κατά την άποψή του, η Ρωσία έχει προσαρμοστεί σε ένα άνευ προηγουμένου κύμα κυρώσεων — και θα ανταπεξέλθει και σε νέες.
Εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, ο Λιν Τζιάν, δήλωσε ότι η Κίνα θεωρεί πως «ο διάλογος και οι διαπραγματεύσεις είναι η μόνη ρεαλιστική οδός επίλυσης της ουκρανικής κρίσης».
Νωρίτερα μέσα στον μήνα, ο Κινέζος ΥΠΕΞ Γουάνγκ Γι φέρεται να είπε στην Κάλας ότι το Πεκίνο δεν επιθυμεί την ήττα της Ρωσίας στον πόλεμο, εκφράζοντας ανησυχία πως μια τέτοια εξέλιξη θα στρέψει περαιτέρω την αμερικανική πίεση προς την Κίνα. Ο ίδιος αρνήθηκε επίσης τους ευρωπαϊκούς ισχυρισμούς ότι το κινεζικό καθεστώς προσφέρει υλική υποστήριξη στο ρωσικό στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα.
Ωστόσο, οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ και της Ευρώπης κατηγορούν εδώ και καιρό την Κίνα ότι επιτρέπει σε ιδιωτικές εταιρείες να διοχετεύουν εξαρτήματα οπλικών συστημάτων στη Ρωσία. Τον Φεβρουάριο, η Κάλας χαρακτήρισε την Κίνα «καταλύτη του ρωσικού επιθετικού πολέμου» και δήλωσε ότι η στάση του Πεκίνου επηρεάζει αρνητικά τις σχέσεις ΕΕ–Κίνας.
Όπως είπε, η ΕΕ έχει επιβάλει κυρώσεις σε 33 οντότητες στην Κίνα και το Χονγκ Κονγκ, επειδή διαπιστώθηκε ότι εξήγαγαν στη Ρωσία εξαρτήματα διπλής χρήσης και προηγμένης τεχνολογίας – περιλαμβανομένων και ευρωπαϊκής προέλευσης – τα οποία χρησιμοποιούνται από τον ρωσικό στρατό.
Τον Οκτώβριο του 2024, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις σε δύο κινεζικές εταιρείες που, όπως αναφέρθηκε, ανέπτυσσαν και κατασκεύαζαν ολόκληρα οπλικά συστήματα σε συνεργασία με ρωσικές επιχειρήσεις. Τον Μάιο, το Κίεβο ανέφερε ότι είχε επιβεβαιώσει πληροφορίες για προμήθεια κινεζικού εξοπλισμού – όπως εργαλειομηχανών, χημικών ουσιών, πυρίτιδας και ηλεκτρονικά εξαρτήματα για drone – σε τουλάχιστον 20 ρωσικά εργοστάσια παραγωγής όπλων.
Με πληροφορίες από το Reuters