Εικόνες από την Ελλάδα, τα Βαλκάνια και την Ευρώπη, από τις δεκαετίες του ’50, του ’60 και του ’70, όπως τις κατέγραψε με την κάμερά του ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες μεταπολεμικούς φωτογράφους, ο Λαρισαίος Τάκης Τλούπας, θα ζωντανέψουν στο 25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Το ντοκιμαντέρ της Καλλιόπης Λεγάκη «Το Φωτογραφείο του μπαμπά μου», που κάνει πανελλαδική πρεμιέρα στις 6 Μαρτίου θα προβάλλει για πρώτη φορά το αδημοσίευτο υλικό.
Άνθρωποι του θεσσαλικού κάμπου εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, σε στιγμές της καθημερινότητάς τους, σε τελετές, μέσα από τα ήθη και τα έθιμά τους, ενώ ταυτόχρονα περιοχές και τοπία της εποχής, προκαλούν νοσταλγία και συγκίνηση. Καθώς όμως ο σπουδαίος Έλληνας φωτογράφος συνήθιζε να παίρνει την κάμερά του και στα ταξίδια του, εκτός από τη Θεσσαλία έχει καταγράψει ενδιαφέρουσες απόψεις κι άλλων ελληνικών πόλεων, καθώς επίσης βαλκανικών και ευρωπαϊκών χωρών.
Μπροστά σε αυτό τον μικρό «θησαυρό» βρέθηκε η σκηνοθέτις Καλλιόπη Λεγάκη, οδηγημένη από απανωτές συμπτώσεις, σαν «σκυταλοδρομία» όπως τη χαρακτηρίζει η ίδια. «Είναι εντυπωσιακό και ταυτόχρονα γοητευτικό ότι κάποιες φορές τους ντοκιμαντερίστες τούς βρίσκουν οι θεματικές τους», δηλώνει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και εξηγεί: «Το 2003, ενώ έκανα τα γυρίσματα της ταινίας για τον Ηλία Πετρόπουλο, παρατήρησα ένα ξύλινο γλυπτό στο τραπέζι του σπιτιού και η σύντροφός του μου μίλησε για τον δημιουργό του, τον γλύπτη Φιλόλαο Τλούπα από τη Λάρισα. Τέσσερα χρόνια μετά, είχα ήδη ξεκινήσει τα γυρίσματα μιας ταινίας γι’ αυτόν».
Στο κτήμα του Φιλολάου έξω από το Παρίσι, μαθαίνει από τη σύζυγό του ότι είναι αδερφός του φωτογράφου Τάκη Τλούπα, τον οποίο αποφασίζει να επισκεφθεί για να αναζητήσει οικογενειακές τους φωτογραφίες. «Ο Τάκης Τλούπας πέθανε το 2003. Το 2006, που βρέθηκα εγώ στο φωτογραφείο του στη Λάρισα, γνώρισα τη γυναίκα του και την κόρη του, τη Βάνια, που συνεχίζει τη δουλειά του πατέρα της στον ίδιο χώρο που λειτούργησε για πρώτη φορά το 1945», λέει η σκηνοθέτις. Η Βάνια δέχτηκε να δώσει φωτογραφίες που τράβηξε ο πατέρας της, ενώ η ερώτηση της κ. Λεγάκη για το αν υπάρχει κάποιο κινούμενο υλικό τις έφερε σε μία αποθήκη. «Ανακαλύψαμε μία χάρτινη κούτα με ρολά φιλμ, για τα οποία κανείς έως τότε δεν γνώριζε τίποτα. Ζήτησα να τα πάρω και όταν τα ψηφιοποίησα, είδα μπροστά μου ένα υλικό που έχει τραβήξει ο Τάκης με τη super8 κάμερά του, το οποίο δεν έχει παρουσιαστεί ή δημοσιευτεί πουθενά. Αυτό αποτέλεσε ένα νήμα για να συνδεθώ μαζί του και να αποφασίσω γυρίσω ένα ντοκιμαντέρ γι’ αυτόν», δηλώνει η κ. Λεγάκη.
Εκστασιασμένη, εντυπωσιασμένη και γοητευμένη τόσο από το πλούσιο υλικό, όσο και από τη ματιά του δημιουργού, μελέτησε διεξοδικά πλάνα διάρκειας επτά ωρών, που είναι μεν βωβά αλλά πολλά από αυτά έγχρωμα. «Ενώ ο Τάκης ήταν λάτρης της ασπρόμαυρης φωτογραφίας μέχρι το τέλος του, στις κινηματογραφικές του λήψεις έκανε μία καινοτομία και τραβούσε και έγχρωμα. Είναι βέβαιο ότι τον γοήτευε ο κινηματογράφος κι ότι λάτρευε αυτό που έκανε και ότι γι’ αυτό έχουμε τόσο πλούσιο υλικό», επισημαίνει.
Η ταινία «Το Φωτογραφείο του μπαμπά μου» είναι ουσιαστικά μία συνομιλία ανάμεσα στην κόρη και τον πατέρα, που ναι μεν δεν υπάρχει, αλλά «αφηγείται» μέσα από τα φιλμ και τις αποκαλυπτικές του φωτογραφίες πράγματα που αφορούν έναν κόσμο που χάθηκε στη «σκόνη του χρόνου». «Για να πετύχω την αφήγηση, δανείστηκα τη φωνή του ηθοποιού (και βουλευτή) Πάνου Σκουρολιάκου, ο οποίος έχει τη χροιά που ήθελα ώστε να προσομοιάζει στον Τάκη. Μέσα στην ταινία υπάρχουν και κάποιες δικές μου “παρεμβάσεις” με ερωτήματα και διλήμματα τόσο για την τέχνη της φωτογραφίας όσο και γενικότερα για την τέχνη, καθώς και κάποια δικά μου σχόλια σχετικά με την ανθρωπογεωγραφία της Θεσσαλίας», υπογραμμίζει η κ. Λεγάκη. Η ίδια πιστεύει ότι αυτός ο τόπος που αναδεικνύει έχει άμεση σύνδεση με τον δημιουργό, γιατί εκεί γεννήθηκε, εκεί μεγάλωσε και ήταν ένας άνθρωπος που αγαπούσε τη φύση, περνούσε πολλές ώρες κοντά της, του άρεσαν τα βουνά, οι κάμποι, οι λίμνες, τα ποτάμια, έκανε βαρκάδες ατελείωτες ώρες, αλλά και ορειβασία με πολλές διαφορετικές παρέες.
Η ταινία «Το Φωτογραφείο του μπαμπά μου» θα προβληθεί τη Δευτέρα 6 Μαρτίου, στις 18:30, στην Αίθουσα Τζον Κασσαβέτης (Αποθήκη 1, Λιμάνι), ενώ από τις 10 π.μ. της επόμενης ημέρας και έως το τέλος του Φεστιβάλ (ή την εξάντληση των 500 θεάσεων) θα είναι διαθέσιμη στη διαδικτυακή πλατφόρμα του Φεστιβάλ.
