Σε μια εξέλιξη που θα μπορούσε να ανήκει σε σενάριο επιστημονικής φαντασίας, Ιάπωνες ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Τόκυο κατάφεραν να φέρουν την τεχνολογία ένα βήμα πιο κοντά στην απόλυτη βιο-μηχανική σύντηξη: την ένωση της μηχανής με το ζωντανό ανθρώπινο δέρμα.
Η ομάδα του καθηγητή Σότζι Τακέουτσι [Soji Takeuchi] ανέπτυξε ένα ρομποτικό δάχτυλο καλυμμένο με ζωντανό ανθρώπινο δέρμα, το οποίο όχι μόνο δημιουργεί ρυτίδες και ιδρώνει, αλλά έχει την ικανότητα να επουλώνεται αυτόνομα σε περίπτωση τραυματισμού. Παράλληλα, αναπτύσσεται ρομποτικό πρόσωπο με παρόμοιο δέρμα, ικανό ακόμα και να χαμογελά.
Ζωντανή σάρκα σε μηχανικό πλαίσιο
Η διαδικασία κατασκευής της βιο-υβριδικής αυτής επιδερμίδας ξεκίνησε με την εμβάπτιση του ρομποτικού δαχτύλου σε διάλυμα κολλαγόνου και ανθρώπινων ινοβλαστών, κυττάρων θεμελιώδους σημασίας για το ανθρώπινο δέρμα. Έπειτα, προστέθηκαν επιδερμικά κερατινοκύτταρα, σχηματίζοντας την εξωτερική στιβάδα του δέρματος. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν τόσο ρεαλιστικό που οι ερευνητές παρατήρησαν ακόμα και τη δημιουργία φυσικών ρυτίδων κατά την κάμψη του δαχτύλου.
Το δέρμα όχι μόνο μοιάζει ζωντανό, είναι ζωντανό. Σε περίπτωση τραυματισμού, μπορεί να επιδιορθωθεί με τη χρήση επιδέσμου κολλαγόνου, προσομοιώνοντας τη φυσική διαδικασία επούλωσης του ανθρώπινου οργανισμού.
«Μας εντυπωσίασε το πόσο καλά ο ιστός προσαρμόζεται στην επιφάνεια της μηχανής», δήλωσε ο καθηγητής Τακέουτσι. «Το δάχτυλο εξέρχεται από το θρεπτικό διάλυμα με μια ελαφρώς ιδρωμένη υφή. ‘Όταν κινείται, ακούγεται ο ήχος του μοτέρ, ένα ανησυχητικό μείγμα ρεαλισμού και τεχνολογίας.»
Ένα δυστοπικό όραμα;
Η πρόοδος στην ανάπτυξη ρομπότ με ανθρώπινα χαρακτηριστικά προκαλεί ενθουσιασμό, αλλά και προβληματισμό. Η ιδέα της ζωντανής σάρκας επάνω σε μηχανές φέρνει ανατριχίλα, καθώς το φαινόμενο του uncanny valley – της ψυχολογικής ενόχλησης που προκαλεί η ατελώς ρεαλιστική μίμηση του ανθρώπου – γίνεται όλο και πιο αισθητό.
Η δημιουργία ανθρωποειδών που δεν θα διακρίνονται εύκολα από τους πραγματικούς ανθρώπους εγείρει ηθικά και κοινωνικά ζητήματα: Τι σημαίνει να είναι κάποιος «άνθρωπος»; Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στην απασχόληση, στην κοινωνική επαφή και στην αίσθηση ταυτότητας;
Πρακτικές εφαρμογές με προοπτική
Οι ερευνητές θεωρούν ότι οι εφαρμογές είναι πολλές. Τέτοιου είδους ρομπότ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση ιατρικού προσωπικού, στην πλαστική χειρουργική, για τη δοκιμή καλλυντικών προϊόντων, ακόμα και στη φροντίδα ηλικιωμένων ή στην εξυπηρέτηση πελατών.
«Στόχος μας είναι η ανάπτυξη ρομπότ που θα ενσωματωθούν οργανικά στην κοινωνία και σε επαγγελματικά περιβάλλοντα», τονίζει ο Τακέουτσι.
Ο ανθρώπινος παράγοντας: προσοχή και ευθύνη
Η τεχνολογία αυτή φέρνει την ανθρωπότητα μπροστά σε ένα σταυροδρόμι: Από τη μια, υπόσχεται νέα επιτεύγματα στην υγεία και την επιστήμη. Από την άλλη, απαιτεί μια ώριμη, ηθική και κοινωνικά υπεύθυνη στάση. Η πρόοδος δεν πρέπει να προηγείται της κρίσης. Τα ερωτήματα που γεννιούνται αφορούν όλους μας: τι είδους κοινωνία θέλουμε να χτίσουμε και με ποιες προϋποθέσεις;
Καθώς τα όρια μεταξύ ανθρώπου και μηχανής γίνονται ολοένα και πιο δυσδιάκριτα, η τεχνολογία μάς καλεί όχι μόνο να τη θαυμάσουμε αλλά και να στοχαστούμε.
