Μια Σινο-Ελβετική συμφωνία που είχε κρατηθεί μυστική εκτέθηκε, αποκαλύπτοντας πως Κινέζοι πράκτορες ασφαλείας επιτράπηκε να περιπλανούνται χωρίς επίβλεψη στην Ελβετία.
Ο Safeguard Defenders, ένας μη κυβερνητικός οργανισμός για τα ανθρώπινα δικαιώματα με εστίαση στην Ασία, δημοσίευσε μια επίσημη Αγγλική μετάφραση της συμφωνίας σε μια έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2020. Η πενταετής «συμφωνία επανυποδοχής», η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Δεκέμβριο του 2015 και έληξε στις 7 Δεκεμβρίου 2020, καθόρισε όρους για Κινέζους πράκτορες ώστε να ταξιδεύουν στην Ελβετία και να πραγματοποιούν συνεντεύξεις Κινέζων υπηκόων, που η Ελβετική κυβέρνηση σκεπτόταν να απελάσει.
Γενικά, οι συμφωνίες επανυποδοχής αποτελούν ένα συνηθισμένο μέρος του διεθνούς δικαίου. Σύμφωνα με το άρθρο, αυτές οι συμφωνίες επιτρέπουν στις κυβερνήσεις να επικοινωνούν μεταξύ τους σχετικά με ύποπτους για παράνομη μετανάστευση. Ορισμένες συμφωνίες περιλαμβάνουν επίσης όρους που επιτρέπουν σε μια κυβέρνηση να στείλει έναν εκπρόσωπο ή κάποιον πράκτορα για να συνοδεύσει τους πολίτες της στην απέλαση.
Η ομάδα Safeguard Defenders δήλωσε πως η ανάλυσή της αποκάλυψε ότι «η συμφωνία με την Κίνα, η οποία είχε παραμείνει μυστική υπό ψευδή προσχήματα, δεν έχει καμία σχέση με αυτές τις συνηθισμένες συμφωνίες επανυποδοχής» και έχει έναν εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα.
Η Σινο-Ελβετική συμφωνία δεν ήταν δημοσίως γνωστή μέχρι τον Αύγουστο του 2020, όταν η ελβετική γερμανόφωνη εφημερίδα Neue Zürcher Zeitung την αποκάλυψε. Αξιωματούχοι διερωτώνται από τότε γιατί οι ελβετικές αρχές επέλεξαν να μην δημοσιεύσουν την συμφωνία – την ώρα που η χώρα έχει υπογράψει περισσότερες από 50 παρόμοιες συμφωνίες με άλλες κυβερνήσεις και δικαστήρια, οι οποίες είναι δημοσίως προσβάσιμες στην ιστοσελίδα της Ελβετικής κυβέρνησης.
Συμφωνία
Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας με την Κίνα, οι Κινέζοι πράκτορες θα μπορούσαν να διαμείνουν έως και δύο εβδομάδες στην χώρα, μετά από πρόσκληση των ελβετικών αρχών για να ασχοληθούν με την «ταυτοποίηση πιθανών Κινέζων πολιτών με παράτυπη διαμονή στην Ελβετία».
Οι Κινέζοι πράκτορες θα υπέβαλαν έκθεση στις ελβετικές αρχές. Στην συνέχεια, οι Ελβετοί αξιωματούχοι σε συνεννόηση με την κινεζική πρεσβεία, θα χρησιμοποιούσαν την έκθεση για να καθορίσουν εάν οι ύποπτοι για παράνομη μετανάστευση πρέπει να απελαθούν.
Ωστόσο, η Safeguard Defenders επεσήμανε ότι η συμφωνία «δεν ορίζει ότι η Ελβετία αναλαμβάνει οποιαδήποτε επαλήθευση των πληροφοριών που παρέχονται από τους Κινέζους πράκτορες».
Επίσης, ο ΜΚΟ επεσήμανε ορισμένους άλλους αμφισβητήσιμους όρους στην συμφωνία: Οι ελβετικές αρχές δεν θα μπορούσαν να παρέμβουν στην επιλογή των πρακτόρων της Κίνας που θα έρχονταν στην Ελβετία, ενώ συμφώνησε να κρατηθούν οι ταυτότητες των πρακτόρων μυστικές. Επιπλέον, αυτοί οι Κινέζοι πράκτορες δεν ήταν υποχρεωμένοι να δηλώσουν την ιδιότητά τους ή ότι βρίσκονται στην χώρα υπό κάποια επίσημη ιδιότητα.
«Καμία συμφωνία με οποιαδήποτε άλλη χώρα ή περιοχή δεν έχει δεχτεί τέτοιου είδους ρύθμιση», δήλωσε η Safeguard Defenders.
Για παράδειγμα, η συμφωνία μεταξύ Βρετανίας και Ελβετίας απαιτεί την έγκριση των αξιωματούχων του Ηνωμένου Βασιλείου από τις ελβετικές αρχές προτού να μπορέσουν να εισέλθουν στην Ελβετία. Επίσης σύμφωνα με την έκθεση, πρέπει να εισέλθουν με μια δηλωμένη, επίσημη ιδιότητα.
Η Safeguard Defenders βρήκε επίσης ένα ακόμα περίεργο σημείο στην κινεζική συμφωνία: Υπεγράφη με το υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας της Κίνας, την υπηρεσία που εποπτεύει την αστυνομική δύναμη της χώρας. Με άλλες χώρες, είναι το τμήμα μετανάστευσης ή κάποια αντίστοιχη υπηρεσία που υπογράφει συμφωνίες επανυποδοχής.
Για παράδειγμα, η Ινδία χρησιμοποίησε το τμήμα Προξενείων, Διαβατηρίων και Βίζα υπό το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας για να υπογράψει την συμφωνία της με την Ελβετία, σύμφωνα με την έκθεση.
Επιπλέον, η κινεζική συμφωνία δεν διέθετε εγγυήσεις για την προστασία των νομικών δικαιωμάτων των προσφύγων, οι οποίες υπάρχουν συνήθως σε άλλες συμφωνίες επανυποδοχής, σύμφωνα με την έκθεση.
Το ελβετικό υπουργείο Μετανάστευσης υπερασπίστηκε την συμφωνία, λέγοντας ότι ήταν απαραίτητη για την αποστολή παράνομων αλλοδαπών. Το ελβετικό υπουγείο δήλωσε επίσης ότι η συμφωνία χρησιμοποιήθηκε μόνο μία φορά, όταν 13 άτομα από την Κίνα συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων αιτούντων για άσυλο απελάθηκαν το 2016.
Ανησυχίες
Η Safeguard Defenders έχει εκφράσει πολλές ανησυχίες σχετικά με την συμφωνία, όπως το ότι οι Κινέζοι πράκτορες θα μπορούσαν να λάβουν απλές τουριστικές βίζες, καθώς οι επισκέψεις τους μπορούν να είναι ανεπίσημες. Επειδή μια τέτοια βίζα παρέχει στον ταξιδιώτη πρόσβαση και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες μέσω της συνθήκης Σένγκεν, οι Κινέζοι πράκτορες θα μπορούσαν ενδεχομένως να ταξιδεύουν ελεύθερα σε ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης.
Μια άλλη ανησυχία ήταν ότι αυτοί που υπέγραψαν την συμφωνία δεν ήταν άλλοι από την αστυνομία της Κίνας, κάτι που σημαίνει πως το Πεκίνο «σίγουρα» δεν θα έστελνε συνηθισμένους αξιωματούχους μετανάστευσης, ανέφερε ο ΜΚΟ.
Το 2014, το κινεζικό καθεστώς ανακοίνωσε μια εκστρατεία γνωστή ως «Επιχείρηση κυνήγι αλεπούς» για τον επαναπατρισμό δραπετών, αντιφρονούντων και Κινέζων αξιωματούχων που η σχέση τους με το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ) είχε χαλάσει. Η εκστρατεία ξεκίνησε από το υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας.
Για να πραγματοποιήσει την εκστρατεία του, το κινεζικό καθεστώς «έχει εμπλακεί σε μη θεσμοθετημένες, μονομερείς και παράνομες πρακτικές, συμπεριλαμβανομένου του εξαναγκασμού, του εκβιασμού και του εκφοβισμού, όλα στοχεύοντας αυτούς τους “δραπέτες” και τις οικογένειές τους με σκοπό την υποχρεωτική συνεργασία ή τον αυτο-επαναπατρισμό στην ΛΔΚ [Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας]», ανέφεραν οι εισαγγελείς των ΗΠΑ σχετικά με μια πρόσφατη ποινική υπόθεση που αφορούσε οκτώ κατηγορούμενους ως πράκτορες του ΚΚΚ, η δραστηριότητα των οποίων έγινε γνωστή στην προσπάθειά τους να εξαναγκάσουν έναν κάτοικο του Νιου Τζέρσεϋ να επιστρέψει στην Κίνα. Πέντε από τους οκτώ συνελήφθησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ οι υπόλοιποι τρεις διέφυγαν στην Κίνα.
Τον Αύγουστο, το όργανο των Ηνωμένων Εθνών, με την ονομασία: «Ομάδα εργασίας για τις εξαναγκαστικές ή μη εθελοντικές εξαφανίσεις», υπέβαλε μια έκθεση στο συμβούλιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ηνωμένου Βασιλείου, εγείροντας ανησυχίες πως το Πεκίνο χρησιμοποίησε «απαγωγές στο εξωτερικό και αναγκαστικές επιστροφές» για τον επαναπατρισμό Κινέζων υπηκόων.
«Πιστεύεται πως από το 2004, έως και 300 Ουιγούροι επέστρεψαν βίαια στην Κίνα από 16 διαφορετικές χώρες», σύμφωνα με μια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών.
Τον Αύγουστο, ο διακεκριμένος ακτιβιστής του Χονγκ Κονγκ Τζόσουα Γουόνγκ, εξέφρασε ανησυχίες για την ελβετική συμφωνία αφότου η έκθεση δημοσιοποιήθηκε, λέγοντας πως είχε «σοβαρές επιπτώσεις» για τους υπερπόντιους Κινέζους αντιφρονούντες.
«Για να μην αναφέρουμε ότι οι υπερπόντιοι αντιφρονούντες στην εξορία, από το Χονγκ Κονγκ ή ακόμη και από την Ταϊβάν ενδέχεται να καλύπτονται από την μυστική συμφωνία και να εκδοθούν στα δικαστήρια της Κίνας», έγραψε ο Γουόνγκ στο λογαριασμό του στο Twitter.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα τοπικών μέσων ενημέρωσης, πολιτικοί προέτρεπαν τις ελβετικές αρχές να μην ανανεώσουν την συμφωνία με την Κίνα.
Βοηθήστε μας να διαδώσουμε την αλήθεια, μοιραστείτε αυτό το άρθρο με φίλους σας.
