Σε κρίσιμη φάση εισέρχονται οι προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο φτάνει σήμερα στη Σαουδική Αραβία για συνομιλίες με Ρώσους αξιωματούχους, σχεδόν τρία χρόνια μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής.
Η πρωτοβουλία έρχεται μετά την τηλεφωνική επικοινωνία του προέδρου Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν την περασμένη εβδομάδα. «Ο Πούτιν εξέφρασε το ενδιαφέρον του για ειρήνη και ο πρόεδρος [Τραμπ] εξέφρασε την επιθυμία του να δει ένα τέλος σε αυτή τη σύγκρουση με τρόπο που θα είναι διαρκής και θα προστατεύει την ουκρανική κυριαρχία», δήλωσε ο Ρούμπιο στην εκπομπή «Meet the Press» του CBS.
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, ο οποίος συνομίλησε το Σάββατο με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, θα συναντηθεί στο Ριάντ με τη ρωσική αντιπροσωπεία, συνοδευόμενος από τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας Μάικ Γουόλτς και τον απεσταλμένο για τη Μέση Ανατολή Στηβ Γουίτκοφ.
Σύμφωνα με τη ρωσική εφημερίδα Kommersant, οι συνομιλίες θα διεξαχθούν αύριο, Τρίτη, στο Ριάντ, σηματοδοτώντας τις πρώτες υψηλού επιπέδου δια ζώσης επαφές μεταξύ Ρώσων και Αμερικανών αξιωματούχων εδώ και χρόνια. Η Σαουδική Αραβία, η οποία έχει ήδη συμβάλει στην πρόσφατη ανταλλαγή φυλακισμένων, αναλαμβάνει κεντρικό ρόλο στις διπλωματικές προσπάθειες.
«Οι επόμενες εβδομάδες και ημέρες θα κρίνουν αν ο Πούτιν εννοεί σοβαρά ότι θέλει ειρήνη», τόνισε ο Ρούμπιο, ενώ το Κρεμλίνο χαρακτήρισε την πρόσφατη επικοινωνία Πούτιν-Τραμπ «ισχυρό σήμα ότι τώρα θα προσπαθήσουμε να λύσουμε προβλήματα μέσω διαλόγου».
Ευρωπαϊκές ανησυχίες
Εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για πιθανό αποκλεισμό της Ευρώπης από τις συνομιλίες, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν συγκαλεί αύριο έκτακτη σύνοδο Ευρωπαίων ηγετών.
Στη σύνοδο έχουν προσκληθεί οι ηγέτες του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας, της Πολωνίας, της Ιταλίας και της Δανίας, καθώς και η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.
Οι ευρωπαϊκές ανησυχίες εντάθηκαν μετά τις δηλώσεις του ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ για την Ουκρανία και τη Ρωσία, απόστρατου αντιστράτηγου Κηθ Κέλογκ, ο οποίος ανέφερε ότι η Ευρώπη δεν θα συμμετάσχει στις ειρηνευτικές συνομιλίες.
«Δεν υπάρχει περίπτωση να γίνουν συζητήσεις ή διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία, το μέλλον της Ουκρανίας ή την ευρωπαϊκή δομή ασφαλείας, χωρίς τους Ευρωπαίους», δήλωσε ο Φινλανδός πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος βρίσκεται ήδη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, δήλωσε ότι σχεδιάζει να επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία και την Τουρκία, χωρίς ωστόσο να έχουν οριστεί συγκεκριμένες ημερομηνίες. Διευκρίνισε πάντως ότι δεν έχει προγραμματιστεί συνάντηση με Ρώσους ή Αμερικανούς αξιωματούχους.
Συνομιλίες για τη Γάζα
Ο Ρούμπιο αναμένεται να συναντηθεί στη Σαουδική Αραβία με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Στην ημερήσια διάταξη των συνομιλιών τους είναι πιθανό να βρεθεί η πρόταση του Τραμπ για επανεγκατάσταση των Παλαιστίνιων κατοίκων της Γάζας σε άλλες αραβικές χώρες και για την ανοικοδόμηση της πατρίδας τους από τις ΗΠΑ.
Η πρόταση αυτή έχει εξοργίσει τον αραβικό κόσμο και έχει αυξήσει τους φόβους ανάμεσα στους Παλαιστινίους στη Γάζα ότι θα εκδιωχθούν από την παραθαλάσσια αυτή λωρίδα γης.
Η Σαουδική Αραβία, μαζί με άλλες αραβικές χώρες, έχει απορρίψει οποιοδήποτε σχέδιο περιλαμβάνει επανεγκατάσταση των Παλαιστινίων, και το Ριάντ ηγείται αραβικών προσπαθειών για τη διατύπωση μιας αντιπρότασης, που θα μπορούσε να περιλαμβάνει ένα ταμείο ανοικοδόμησης με επικεφαλής τις χώρες του Κόλπου και μια συμφωνία για τον παραμερισμό της Χαμάς.
Ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχει επίσης επιμείνει ότι η Σαουδική Αραβία δεν θα εξομαλύνει τις σχέσεις με το Ισραήλ – κάτι που αποτελεί στόχο της Ουάσιγκτον – χωρίς να υπάρξει συμφωνία για μια οδό προς ένα παλαιστινιακό κράτος.
Ο Ρούμπιο επισκέφθηκε χθες, Κυριακή, το Ισραήλ και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, υποσχόμενος υποστήριξη προς το Ισραήλ στην περιφερειακή αντιπαράθεσή του με το Ιράν.
