Με αφορμή την 80ή επέτειο από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Πεκίνο φιλοξένησε μια στρατιωτική παρέλαση στην οποία συμμετείχαν περίπου είκοσι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων. Ανάμεσά τους βρέθηκαν ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν.
Ο Σι αντάλλαξε χειραψία με τους επισήμους και περπάτησε μαζί τους στο κόκκινο χαλί προς την πλατεία Τιενανμέν, με τον Πούτιν στα δεξιά του και τον Κιμ στα αριστερά του. Η άφιξή τους μεταδόθηκε ζωντανά από την κινεζική κρατική τηλεόραση.
Η παρέλαση είχε διάρκεια περίπου 70 λεπτά και περιελάμβανε ελικόπτερα, μαχητικά αεροσκάφη, βομβαρδιστικά, πυραυλικά συστήματα ικανά να φέρουν πυρηνικές κεφαλές, άρματα μάχης και τμήματα πεζικού. Σύμφωνα με το δίκτυο CCTV, η τελετή ολοκληρώθηκε με την πτήση περίπου 80.000 μη επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από την πλατεία.
Διεθνείς παρουσίες και συναντήσεις
Κανένας ηγέτης μεγάλων δυτικών χωρών δεν παρευρέθηκε, ωστόσο στο Πεκίνο ταξίδεψε ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίκο, ο οποίος θεωρείται πολιτικός σύμμαχος του Πούτιν στην ΕΕ.
Η παρουσία του Κιμ θεωρήθηκε ιδιαίτερα σημαντική, καθώς ήταν η πρώτη φορά από την ανάληψη της εξουσίας του το 2011 που συμμετείχε σε στρατιωτική παρέλαση εκτός της χώρας του πλάι σε ξένους ηγέτες. Παρατηρητές σημείωσαν ότι το γεγονός αυτό δείχνει τη σχέση της Βόρειας Κορέας με την Κίνα και τη Ρωσία.
Η παρέλαση αποτέλεσε το αποκορύφωμα σειράς εκδηλώσεων στην Κίνα, οι οποίες περιελάμβαναν και σύνοδο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (ΟΣΣ) με συμμετοχή περίπου είκοσι ηγετών ευρασιατικών χωρών. Στο περιθώριο της συνόδου επισημάνθηκε η επαφή του Σι με τον πρωθυπουργό της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι.
Ο ερευνητής Λαμ Πενγκ Ερ από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης σχολίασε ότι η παρουσία των Πούτιν και Κιμ δείχνει την πολιτική επιρροή της Κίνας. Πρόσθεσε ότι ο Σι παρουσιάζει τον εαυτό του ως ηγέτη τον οποίο ο Κιμ επισκέπτεται, σε αντίθεση με την αποστασιοποίηση που έχει επιδείξει προς άλλους, όπως τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ή τον πρόεδρο της Νότιας Κορέας Λι Τζε-μιουνγκ.
Κατά την παραμονή του στην Κίνα, ο Ρώσος πρόεδρος επανέλαβε ότι θεωρεί τη Δύση υπεύθυνη για τον πόλεμο στην Ουκρανία και υπέγραψε με τον Σι Τζινπίνγκ σειρά συμφωνιών, κυρίως στον τομέα του φυσικού αερίου.
Αντιδράσεις στις ΗΠΑ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, με αναρτήσεις του στην πλατφόρμα Truth Social, σχολίασε σε σαρκαστικό τόνο ότι ο Σι «συνωμοτεί» εναντίον των ΗΠΑ μαζί με τους Πούτιν και Κιμ. Παράλληλα ευχήθηκε «μια υπέροχη ημέρα εορτασμών» στον «κινεζικό λαό» και ζήτησε να μεταφερθούν «θερμοί χαιρετισμοί» στους δύο άλλους ηγέτες.
Ο Τραμπ δήλωσε επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν τις «ισχυρότερες ένοπλες δυνάμεις στον κόσμο» και υποστήριξε ότι δεν ανησυχεί για τη σύσφιξη των σχέσεων Κίνας-Ρωσίας-Βόρειας Κορέας.
Τρεις εβδομάδες μετά την τελευταία συνάντησή του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε απογοήτευση για τον Ρώσο ηγέτη, χωρίς ωστόσο να ανακοινώσει νέες κυρώσεις.
Σχετικά με τη Βόρεια Κορέα, οι τρεις συναντήσεις του Τραμπ με τον Κιμ το 2018 και το 2019 δεν είχαν καταλήξει σε συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας. Ο Βορειοκορεάτης ηγέτης είχε να ταξιδέψει εκτός συνόρων από τον Σεπτέμβριο του 2023, όταν είχε επισκεφθεί τη Ρωσία. Με την παρουσία του στο Πεκίνο, σύμφωνα με αναλυτές, επιδιώκει να δείξει ότι η Κίνα και η Ρωσία τον αντιμετωπίζουν με σεβασμό και ως ισότιμο εταίρο.
