Σχολιασμός
Μετάφραση: Σοφία Ρώμα
«H παραδοσιακή αρρενωπότητα» χαρακτηρίστηκε ως «επιβλαβής» προσέγγιση από την Αμερικανική Ομοσπονδία Ψυχολογίας (American Psychological Association – APA). Μεταξύ των χαρακτηριστικών που καταδίκασε άμεσα, ήταν ο «συναισθηματικός στωικισμός» και η «αυτοπεποίθηση».
Η αναφορά της APA σχετικά με τις «Κατευθυντήριες γραμμές για την Ψυχολογική Πρακτική σε αγόρια και άνδρες», συμπληρώθηκε από μια προκλητική εμπορική διαφήμιση της γνωστής εταιρείας με προϊόντα ξυρίσματος – Gillette, η οποία επίσης με τη σειρά της καταδίκασε την παραδοσιακή αρρενωπότητα, αποκαλώντας την καταχρηστική και συναισθηματικά κενή.
Όταν οι άνθρωποι σήμερα λένε «γίνε άντρας», συχνά αυτό που εννοούν είναι να είναι κάποιος “δήθεν” σκληρός, αποδίδοντας στην έννοια την πιο αδύναμη μορφή της.
Φυσικά, δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε τους σημερινούς άντρες για αυτό.
Η ποπ κουλτούρα έχει απεικονίσει τους «αρρενωπούς» άντρες σχεδόν σαν τους κακοποιούς που είναι ψυχροί στις σχέσεις τους και αναίσθητοι, ή που νοιάζονται μόνο για τα δικά τους συμφέροντα.
Εντωμεταξύ, οι σημερινοί άνδρες αποθαρρύνονται να ενσωματώσουν ακόμη και τα πιο βασικά «ανδρικά» χαρακτηριστικά, αφού διατρέχουν τον κίνδυνο να κατηγορηθούν για «τοξική αρρενωπότητα». H ποπ κουλτούρα έχει παίξει έξυπνα το παιχνίδι της. Και ποιο είναι αυτό; Η ποπ κουλτούρα εμμένει να διαλύει τον ανδρικό χαρακτήρα, μέχρις ότου τον αποσυνθέσει σε ένα βασικό επίπεδο. Έπειτα, επιτίθεται σε οποιονδήποτε τολμά να τον πραγματώσει.
Όλα όσα διδάχτηκα παλαιότερα, πάνω στο ζήτημα του ανδρικού προτύπου αντικρούονται με τις σημερινές έννοιες για την αρρενωπότητα. Έμαθα ότι για να είσαι άνδρας, πρέπει να είσαι πρώτα ηγέτης και ό,τι αν θέλεις να παίξεις αυτόν τον ρόλο καλά, πρέπει να γνωρίζεις τις αρετές μιας καλής ηγεσίας. Στο μονοπάτι αυτό, απαιτείται να θυσιάσεις τα δικά σου συμφέροντα για χάρη των άλλων και να είσαι συνετός με όσους έχεις υπό την φροντίδα σου, καθώς και να είσαι πρόθυμος να πάρεις αποφάσεις σε κρίσιμες στιγμές. Aξίζει να σημειωθεί ότι, ακόμα και η έννοια που ενστερνίζεται τον άνδρα ως κάποιον με «σκληρό προσωπείο» έχει και αυτή τις ρίζες της βαθιά σε αυτή την πολύτιμη αρχή.
Στα εφηβικά μου χρόνια, και ενώ βρισκόμουν στην αρχή της ενηλικίωσής μου είχα την τιμή να έχω ένα καλό δάσκαλο. Εκείνη την εποχή θυμάμαι, συνήθιζα να κάνω σαματά για τυχόν δυσκολίες και εξασφάλιζα ότι όλοι θα γνώριζαν, αν είχα τραυματιστεί πουθενά, κλπ. Μια μέρα, ο δάσκαλός μου κουράστηκε με την συμπεριφορά μου και με κάλεσε για να συζητήσουμε. Μου εξήγησε ότι ο λόγος που οι άνδρες οφείλουν να είναι σκληροί, δεν είναι καθόλου για λόγους «εξωτερικής εικόνας». Ο πραγματικός λόγος για τον οποίο οι άνδρες πρέπει να είναι σκληροί, είναι γιατί σκέφτονται τους άλλους.
Σε μια κοινότητα οι άνθρωποι συνήθως αναζητούν για τους ηγετικούς ρόλους τους δυνατούς άνδρες και όταν προκύπτουν δυσκολίες ή προβλήματα, προσφεύγουν σε αυτούς. Εάν εκείνοι οι άνδρες έδειχναν πανικόβλητοι, τότε όσοι είχαν στραφεί προς αυτούς για καθοδήγηση πολύ γρήγορα θα συνειδητοποιούσαν ότι ίσως είναι καλύτερα να φροντίσουν οι ίδιοι για τον εαυτό τους.
Όταν οι άλλοι έχουν δυσκολίες, ένας καλός άνδρας θα επωμιστεί και θα αντέξει την δοκιμασία με στωική υπομονή. Αυτό με τη σειρά του, προσφέρει την δυνατότητα στους άλλους να αντιληφθούν πως μπορούν και εκείνοι να το υπομείνουν—δίνοντάς τους κουράγιο να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες.
Εν κατακλείδι, αντί να κλέβει τη δύναμη των άλλων ή να ενισχύει την προσωπική του εικόνα, ένας καλός άνδρας βελτιώνει την εσωτερική του δύναμη με το να βοηθά τους ανθρώπους γύρω του.
Ένας καλός ηγέτης
Οι ηγέτες κάνουν την εμφάνισή τους με διάφορους τρόπους. Η ιστορία μας έχει διδάξει αμφότερα και καλά και κακά παραδείγματα, ωστόσο μπορούμε ακόμα και από τα κακά να μάθουμε πράγματα.
Μερικοί υπήρξαν ατομιστές, ενώ κάποιοι υπήρξαν ανιδιοτελείς. Η ιστορία ανέδειξε ηγέτες που κυβερνούσαν με τυραννικό τρόπο, αλλά και εκείνους που κυβερνούσαν με καλοσύνη. Επίσης ανέδειξε ηγέτες που προσπάθησαν να συντρίψουν τους ανθρώπους κάτω από τις μπότες τους, αλλά και εκείνους που προσπάθησαν να ορθώσουν την χώρα αναλαμβάνοντας προσωπική ευθύνη.
Oι ίδιες αυτές αρχές αποτυπώνονται στον τρόπο που κάποιος καταφέρνει να ισορροπήσει το προσωπικό του συμφέρον, όταν έρχεται αντιμέτωπος με τα συμφέροντα των άλλων.
Πιστεύω ότι η «αρρενωπότητα» εγείρει αρνητικές αντιδράσεις για δύο λόγους: Πρώτον, εκείνοι οι άνθρωποι με πολιτικά συμφέροντα [ιδίως εκείνοι που το σκεπτικό τους είναι ριζωμένο στις κομμουνιστικές ιδέες], επεδίωξαν την ανατροπή όλης της εξουσίας και της κοινωνικής ιεραρχίας, το οποίο προϋποθέτει την καταστροφή της κοινωνίας. Δεύτερον, ελάχιστοι άνδρες ακόμη κατανοούν την έννοια του «καλού ηγέτη».
Ανεξάρτητα από το τι λένε οι «ειδικοί» για να δαιμονοποιήσουν τα αρρενωπά χαρακτηριστικά, αν σε αυτό το σημείο επιτρεπόταν να βάλουμε ένα στοίχημα σίγουρα λίγες είναι οι γυναίκες που ενδιαφέρονται για άνδρες που δείχνουν αναποφάσιστοι, παθητικοί και φτωχοί στο πνεύμα—φυσικά, αυτή είναι η κατεύθυνση στην οποία έχουν σπρωχτεί οι σημερινοί άνδρες.
Η λύση δεν είναι να εγκαταλείψουμε την αρρενωπότητα ολοσχερώς, αντίθετα θα έπρεπε να αφήσουμε τους άνδρες να σφυρηλατήσουν τους χαρακτήρες τους, έτσι ώστε να ενσωματώσουν τις θετικές μορφές της αρρενωπότητας. Αυτές οι αρχές ήταν ευρέως αναγνωρισμένες στο παρελθόν.
Τον 17ο αιώνα, ένας Ιάπωνας φιλόσοφος που ονομαζόταν Yamaga Soko, έγραψε στο “The Way of the Knight,” (Ο τρόπος του ιππότη) : «Ένας θαρραλέος άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με την ζωή και τον θάνατο, βαδίζοντας σε κοφτές λεπίδες, ικανός να κάνει σπαθιά και δόρατα να πετούν, καταδεικνύοντας αμετακίνητη πειθαρχία, αντιμέτωπος με σοβαρά ζητήματα και παίρνοντας σημαντικές αποφάσεις—χωρίς αναστάτωση στη φωνή ή την εμφάνιση».
Έπειτα προσθέτει: «οι κοινωνικές και στρατιωτικές δεξιότητες, αυτές που φέρουν σταθερότητα στον κόσμο, ανάγονται στο μεγαλείο της καρδιάς».
Ένα αρχαίο Κινεζικό στρατιωτικό κείμενο με τίτλο “Wei Liaozi” αναφέρει: «Εκείνοι που κυβέρνησαν τους λαούς στην αρχαιότητα, έβαλαν την ευγένεια και την αφοσίωση πάνω από τον βαθμό και το μισθό τους, τη σεμνότητα πάνω από την υπακοή, και τη φιλικότητα πάνω από τις διαταγές».
Οι «Έξι Μυστικές Διδασκαλίες», ένα ακόμη αρχαίο Κινεζικό στρατιωτικό κείμενο, συμβουλεύει τους ηγέτες: «Να είστε ήρεμοι και γαλήνιοι, ήπιοι και μετριοπαθείς. Να είστε γενναιόδωροι και όχι εριστικοί, να είστε ανοιχτόκαρδοι και ισορροπημένοι. Να μεταχειρίζεστε τους ανθρώπους σωστά».
Ο Αριστοτέλης, ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος, εξηγεί στα «Ηθικά Νικομάχεια» ότι η γνώση είναι πολύτιμη μόνο όταν χρησιμοποιηθεί για να σπείρει τους καρπούς της καλοσύνης μεταξύ των ανθρώπων. Επιπλέον, το θεμέλιο μιας καλής ηγεσίας είναι η πρακτική της αρετής.
Η «Σκοτεινή Τριάδα»
Όταν αρκετοί άνθρωποι συλλογίζονται για την «τοξική αρρενωπότητα» στο μυαλό τους, πιθανότατα συμβαίνει μια διαδικασία σύνδεσης του όρου με την «Σκοτεινή Τριάδα», δηλαδή του ναρκισσισμού, της ψυχοπάθειας και του μακιαβελιανισμού. Με άλλα λόγια, αυτοί οι άνθρωποι κυριεύονται από εμμονές, δεν εξετάζουν τις συνέπειες των πράξεών τους και θεωρούν όλα τα πράγματα στη ζωή τους σαν κάποιο παιχνίδι στρατηγικής.
Κατά ειρωνικό τρόπο, τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά είναι ακριβώς αυτά που προσδιορίζουν την εικόνα ενός «κακού άντρα», ενώ η πλειονότητα των γυναικών θεωρεί ελκυστικά.
Ωστόσο αν με ρωτούσατε, θα έλεγα ότι η εικόνα αυτή έχει αντριστραφεί. Δεν τίθεται το θέμα, είτε της διατήρησης των ανδρικών γνωρισμάτων είτε της απόλυτης εγκατάλειψής τους, μάλλον παρά οι ίδιοι να βελτιώσουν την έμφυτη φύση τους, που θα τους δώσει την ευκαιρία να αξιοποιήσουν όλες τις θετικές πτυχές της αρρενωπότητας.
Η αποκαλούμενη “Σκοτεινή Τριάδα” περιστρέφεται γύρω από τις αρνητικές πτυχές των προαναφερόμενων χαρακτηριστικών και βασίζεται στον εγωισμό. Ωστόσο, πιστεύω ότι αυτά τα γνωρίσματα φέρουν και ορισμένα προτερήματα.
Πίσω από έναν νάρκισσο άνδρα, βρίσκεται ένας άνδρας που νιώθει σίγουρος και που πιστεύει στον εαυτό του. Πίσω από έναν ψυχοπαθή άνδρα—και εδώ με τη σημασία κάποιου που δεν εξετάζει τις λογικές συνέπειες προτού ο ίδιος δράσει—βρίσκεται κάποιος που είναι αποφασιστικός και που σπεύδει να δράσει. Και πίσω από ένα μακιαβελικό μυαλό, βρίσκεται ένας άνδρας που έχει φιλοδοξίες στη ζωή του—ικανός να οικοδομήσει στρατηγικές για να επιτύχει σπουδαία πράγματα.
Τώρα, μπορώ να μιλήσω για τις γυναίκες μόνο τόσο, αλλά θα ήθελα να στοιχηματίσω ότι ο λόγος που στις γυναίκες αρέσουν οι άνδρες με αυτά τα χαρακτηριστικά: είναι επειδή βλέπουν τις πιθανές αρετές σε αυτούς, και ελπίζουν ότι μπορούν να σώσουν αυτούς τους άνδρες από τις σκοτεινές πτυχές του χαρακτήρα τους.
Όταν μια γυναίκα σκέφτεται τον εαυτό της δίπλα σε έναν άνδρα, συνήθως δεν κοιτάζει μόνο την εμφάνισή του, αλλά και τον κόσμο που κουβαλά μαζί του. Σε μια σχέση, η ζωή του θα γίνει και δική της. Η ικανότητα του άνδρα να αντιμετωπίζει κακουχίες, όπως η γρήγορη αντίδρασή του όταν έρχεται αντιμέτωπος με διάφορες επιλογές και η αίσθηση σιγουριάς στις επιλογές που κάνει—όλα αυτά έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής, που θα μοιράζονται μαζί.
Φυσικά, όπως μας εξηγεί και ο Αριστοτέλης, σχεδόν καθετί μπορεί να γίνει προβληματικό όταν φτάσει στα άκρα. Το κλειδί είναι να βρούμε τη χρυσή τομή—μια μέση οδό που δεν περιλαμβάνει ελλείψεις ή υπερβολή.
Είναι το πλέον επικίνδυνο για τους άνδρες να τους λέμε να εγκαταλείψουν εντελώς τη φύση τους—να αποβάλλουν όσα τους κάνουν άντρες, να αψηφήσουν αυτό που αισθάνονται εσωτερικά και να ντρέπονται για τον εαυτό τους. Αν οι άνθρωποι δεν αντιμετωπίσουν την εσωτερική τους φύση, τότε τα σκοτεινά χαρακτηριστικά θα πάρουν μια ανεξέλεγκτη πορεία και οι αρετές τους θα γίνουν ακαθόριστες.
Ωστόσο, προκειμένου να καλλιεργήσουν τις ανώτερες πτυχές της εσωτερικής τους φύσης, οι άνδρες πρέπει να καταβάλουν μέγιστη προσπάθεια. Αυτό μπορεί να ήταν πιο εύκολο στο παρελθόν, όταν οι άνδρες είχαν ακόμη μεγάλη πιθανότητα να βρουν εύκολα καλούς μέντορες και πρότυπα συμπεριφοράς. Επιπλέον, οι πατεράδες τους δεν πλήρωναν το τίμημα του διαζυγίου.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν ακόμη αρκετά πράγματα που μπορούν να παίξουν έναν καθοδηγητικό ρόλο εκεί έξω. Η ιστορία μάς έχει αφήσει πλουσιοπάροχα αρκετή γνώση—από τους Στωικούς της Ελλάδας και της Ρώμης, μέχρι τους Κομφουκιανούς λογίους της Κίνας και της Ιαπωνίας. Οι παραδοσιακές πολεμικές τέχνες εξακολουθούν να διδάσκουν τον αυτοέλεγχο και την πειθαρχία, ενώ τα αθλήματα εξακολουθούν να διδάσκουν το ομαδικό πνεύμα. Μπορούμε επίσης να αντλήσουμε σοφία από την δικής μας κουλτούρα και τις αξίες των προγόνων μας, καθώς και την ιστορία της αρχαίας μυθολογίας και της κλασικής ιστορίας που έχουν διασωθεί.
Μέσω εκείνων, μπορούμε ακόμα να βρούμε έναν δρόμο επιστροφής—και να βρεθεί η ελπίδα για τους καλούς άνδρες.
Ο Joshua Philipp είναι επικεφαλής ερευνητής δημοσιογράφος της Epoch Times.
Ακολουθήστε τον Joshua στο Twitter: @JoshJPhilipp
Ακολουθήστε μας στο Telegram @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο SafeChat @epochtimesgreece