Από τη στιγμή που γεννιόμαστε, οι προσδοκίες των άλλων μάς περιβάλλουν. Καθώς μεγαλώνουμε, τείνουμε να υλοποιούμε τις περισσότερες από αυτές τις προσδοκίες, συνήθως υποσυνείδητα. Μαθαίνουμε, επίσης, να καλλιεργούμε και τις δικές μας.
Πολλές φορές, περιμένουμε να συμβεί κάτι στο μέλλον, ελπίζοντας ότι ένα ασυνήθιστο γεγονός θα αλλάξει την τρέχουσα κατάστασή μας και θα μας φέρει την ευτυχία – μπορεί αυτό να είναι ένα καινούργιο αυτοκίνητο ή ένας νέος συνεργάτης ή ακόμα και ο πρώτος αριθμός του λαχείου.
Αντίθετα από ό,τι θα φανταζόμαστε, όμως, οι προσδοκίες μας είναι μάλλον πηγή πόνου, πικρίας, φθόνου, απογοήτευσης και αμφιβολίας για τον εαυτό μας. Οι ανεκπλήρωτες προσδοκίες είναι συνήθως πρόσφορο έδαφος για συναισθήματα όπως η αγανάκτηση, η ντροπή και η θλίψη. Αυτό συμβαίνει γιατί, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι προσδοκίες μας και η πραγματικότητα δεν συμπίπτουν.
Για παράδειγμα, η ασυμφωνία μεταξύ αυτού που προβάλλουν τα κοινωνικά δίκτυα και της πραγματικότητας κάνει πολλούς ανθρώπους δυσαρεστημένους με τη ζωή και τα επιτεύγματά τους. Ακόμη χειρότερα, ορισμένοι βλάπτουν την ψυχική τους υγεία τρέφοντας ανέφικτες προσδοκίες.
Πώς να αποφύγετε να πέσετε στην παγίδα των προσδοκιών
Μία πηγή μεγάλων απογοητεύσεων είναι οι προσδοκίες μας από τους άλλους ανθρώπους. Είναι εύκολο να σκεφτόμαστε ότι οι άνθρωποι πρέπει να συμφωνούν μαζί μας, να καταλαβαίνουν τι λέμε και να μας αρέσουν. Επιπλέον, συχνά παίρνουμε προσωπικά αυτά που μας λένε οι άλλοι, παρόλο που οι ελλείψεις τους επηρεάζουν κυρίως αυτούς, όχι εμάς.
Η Jen Piccici, συγγραφέας άρθρου για την ενσυνειδητότητα στο Tiny Buddha, ομολογεί πόσο λυπάται που είχε πάρα πολλές προσδοκίες από τους άλλους όταν ήταν νέα. Όπως, π.χ. όταν κατηγορούσε τον εαυτό της και ένιωθε βαθιά θλίψη επειδή ο πατέρας της δεν αντιδρούσε στα καλά της νέα όπως εκείνη ήθελε. Τώρα καταλαβαίνει ότι ο πατέρας της ανήκε σε διαφορετική γενιά και είχε μάθει να συγκρατεί τα συναισθήματά του.
Το κύριο κλειδί για την ευτυχία είναι η ευγνωμοσύνη. Για να νιώσετε ευγνώμονες, πρέπει να αναλύσετε αντικειμενικά πού ήσασταν χθες και πού βρίσκεστε σήμερα. Να μάθετε να αποδέχεστε αυτό που είναι και όχι αυτό που θα έπρεπε να είναι. Αυτό θα σας επιτρέψει να προχωρήσετε προς τους στόχους σας χωρίς να νιώθετε απογοήτευση, κατωτερότητα και δυσαρέσκεια όταν τα πράγματα δεν ακολουθούν τα σχέδιά σας.
Από την άλλη, αν έχετε πετύχει αυτό που θέλετε, η ευγνωμοσύνη θα σας βοηθήσει να αποφύγετε να παγιδευτείτε στην επιτυχία σας.
Είστε υπεύθυνοι για τη δική σας ευτυχία
Η ζωή είναι απρόβλεπτη και χρειάζεται να είμαστε ανοιχτοί στις αλλαγές. Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι η ζωή δεν θα έχει καθόλου δυσκολίες, πόνο ή απώλειες. Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εκ των προτέρων τι θα μας κάνει ευτυχισμένους στο μέλλον. Στην πραγματικότητα, είναι αρκετά πιθανόν ότι δεν θα βρείτε την ευτυχία χάρη σε ένα καινούργιο αυτοκίνητο ή ένα παραθαλάσσιο σπίτι.
Να θυμάστε ότι το να είστε προσαρμοστικοί και ευγνώμονες δεν σημαίνει να αποδέχεστε την κακομεταχείριση ή την κακοποίηση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ίσως πρέπει να αφήσετε το τοξικό άτομο και να βρείτε τρόπους να ζήσετε χωρίς αυτό. Θα διαπιστώσετε ότι μία τέτοια απόφαση μακροπρόθεσμα είναι για το καλό σας. .
Σε κανέναν δεν αρέσει η απογοήτευση, αλλά μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε για να αξιολογήσετε τις προσδοκίες σας. Είναι μια ευκαιρία να αναρωτηθείτε κατά πόσον ήταν ρεαλιστικές και να διδαχθείτε από τα λάθη σας.
Οι ειδικοί συνιστούν να καταγράψετε τις προσδοκίες σας και να δείτε αντικειμενικά αν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα της ζωής. Αυτή η άσκηση σάς επιτρέπει, επίσης, να αναθεωρείτε τακτικά τους στόχους σας και να βλέπετε εάν είναι επιτεύξιμοι υπό τις τρέχουσες συνθήκες. Στη συνέχεια, μπορείτε να αποφασίσετε ποιους στόχους θα διατηρήσετε και ποιους θα εγκαταλείψετε, βελτιώνοντας την αυτογνωσία σας και εξελίσσοντας τον εαυτό σας.
Ενσυνειδητότητα είναι η ικανότητα να παραμένουμε συγκεντρωμένοι στις σκέψεις μας και να ζούμε πλήρως την παρούσα στιγμή. Αυτό μας επιτρέπει να αντιμετωπίζουμε το άγχος που ενδεχομένως μάς δημιουργούν ορισμένες προσδοκίες και να αποδεχόμαστε την πραγματικότητα μίας κατάστασης.
Έτσι, όταν δεν πετυχαίνουμε τους στόχους μας ή όταν κάποιος δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας, δεν θα μας κυριεύουν σκέψεις αυτολύπησης, ντροπής, αναξιότητας ή εκδίκησης. Η ενσυνειδητότητα μάς επιτρέπει να νιώθουμε ευτυχείς, ακόμα κι όταν έχουμε απογοητευτεί από τον εαυτό μας ή τους άλλους.
Οι περισσότεροι άνθρωποι διστάζουν να εγκαταλείψουν τις προσδοκίες τους, φοβούμενοι μήπως χάσουν κατεύθυνση και σκοπό. Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το να εγκαταλείπουμε τις μη ρεαλιστικές προσδοκίες δεν είναι το ίδιο με το να εγκαταλείπουμε κάθε ελπίδα και φιλοδοξία.
Αντίθετα, μία παρόμοια στάση μάς δίνει τη δυνατότητα να αγκαλιάσουμε το παρόν, να βρούμε τη χαρά στο απροσδόκητο και να εκτιμήσουμε το απρόβλεπτο της ζωής. Ο επαναπροσδιορισμός των προσδοκιών μας, ώστε να αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, μας επιτρέπει να αναπτυχθούμε, να γίνουμε πιο ανθεκτικοί και να συνδεθούμε με τον αληθινό μας εαυτό και με τον κόσμο γύρω μας.
Του Nathan Machoka
Μετάφραση: Βαλεντίνα Λισάκ
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
