Σχολιασμός
Η προσπάθεια της Κίνας να δημιουργήσει ένα σταθερό κρυπτονόμισμα (stablecoin) υποστηριζόμενο από το γουάν δεν έχει τόσο να κάνει με την καινοτομία ή τη διεθνή χρηματοοικονομική σκηνή όσο με την επέκταση της ψηφιακής επιτήρησης και του ελέγχου του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ), καθιστώντας απίθανη την αντικατάσταση του δολαρίου ή την προσφορά πραγματικής χρηματοοικονομικής ελευθερίας.
Η Κίνα προετοιμάζεται να εγκρίνει ένα σημαντικό σχέδιο που στοχεύει στην ενίσχυση της διεθνούς χρήσης του γουάν, επιτρέποντας τη δημιουργία σταθερού κρυπτονομίσματος υποστηριζόμενου από το γουάν, ανατρέποντας προηγούμενη αρνητική στάση απέναντι στα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία. Αναμενόταν ότι το Κρατικό Συμβούλιο θα εξέταζε το στρατηγικό πλάνο τον προηγούμενο μήνα, καθορίζοντας στόχους για τη διεθνή χρήση του γουάν, εκχωρώντας ρυθμιστικούς ρόλους και θεσπίζοντας μέτρα ελέγχου κινδύνων.
Η κινεζική ηγεσία θεωρεί τα σταθερά κρυπτονομίσματα εργαλείο διεθνοποίησης του γουάν, που μειώνει την εξάρτηση από το δολάριο και διευκολύνει τις διασυνοριακές πληρωμές. Εάν εγκριθεί, το σχέδιο θα σηματοδοτήσει μια δραματική στροφή πολιτικής. Παρά την απαγόρευση συναλλαγών και εξόρυξης κρυπτονομισμάτων το 2021, η κίνηση αντανακλά την αναγνώριση εκ μέρους του Πεκίνου ότι τα ψηφιακά νομίσματα που βασίζονται σε τεχνολογία blockchain (αποκεντρωμένο και αμετάβλητο ψηφιακό αρχείο) και έχουν ως εγγύηση νόμισμα fiat (το επίσημο νόμισμα μιας χώρας που έχει αξία επειδή το αναγνωρίζει η κυβέρνηση και οι πολίτες, χωρίς να υποστηρίζεται από φυσικό αγαθό όπως χρυσό ή ασήμι) θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη διεθνή επέκταση του γουάν.
Τα σταθερά κρυπτονομίσματα είναι τύπος κρυπτονομίσματος σχεδιασμένου να διατηρεί σταθερή αξία, συνήθως $1,00, μέσω αποθεμάτων πραγματικών περιουσιακών στοιχείων. Υπάρχουν διάφοροι τύποι: crypto-backed, που χρησιμοποιούν άλλα κρυπτονομίσματα ως ενέχυρο· algorithmic, που βασίζονται σε κώδικα ή αλγορίθμους για σταθερότητα· και fiat-backed, που υποστηρίζονται από νόμισμα fiat κατατεθειμένο σε τράπεζες. Το προτεινόμενο σταθερό κρυπτονόμισμα σε γουάν ανήκει στην τελευταία κατηγορία.
Η λογική πίσω από ένα σταθερό κρυπτονόμισμα σε γουάν είναι ότι η στήριξη σε fiat θα σταθεροποιήσει την αξία του. Ωστόσο, τα ίδια τα fiat νομίσματα δεν είναι πραγματικά σταθερά, καθώς η αξία τους μεταβάλλεται συνεχώς. Εάν το δολάριο ΗΠΑ ενισχυθεί ή εξασθενήσει, ένα σταθερό κρυπτονόμισμα υποστηριζόμενο από δολάριο κινείται ανάλογα· το ίδιο ισχύει για το γουάν. Επομένως, ο όρος «σταθερό» μπορεί να θεωρηθεί παραπλανητικός: τα fiat-backed stablecoin παραμένουν συνδεδεμένα με τη μεταβλητότητα των νομισμάτων fiat και δεν συνιστούν ουσιαστική διαφοροποίηση από το παραδοσιακό σύστημα.
Η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας φαίνεται να εξετάζει την αγορά των σταθερών κρυπτονομισμάτων με στόχο την υποκατάσταση του δολαρίου, που στηρίζει το 98% όλων των σταθερών κρυπτονομισμάτων σε fiat κατά όγκο. Η αμερικανική κυβέρνηση δεν εκδίδει απευθείας σταθερό κρυπτονόμισμα, αλλά πρόσφατη νομοθεσία, όπως ο Νόμος GENIUS, δημιούργησε ρυθμιστικά πλαίσια για αυτά.
Στις περισσότερες χώρες, τα σταθερά κρυπτονομίσματα εκδίδονται από ιδιωτικές εταιρείες υπό κρατική εποπτεία. Αντίθετα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι το προτεινόμενο σταθερό νόμισμα σε γουάν θα ελέγχεται από το κράτος και όχι από ιδιώτες.
Οι υποστηρικτές των σταθερών κρυπτονομισμάτων επισημαίνουν διάφορες λειτουργίες τους, όπως η δυνατότητα προγραμματισμού έξυπνων συμβολαίων για αυτόματες πληρωμές, δανεισμό και άλλες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Ωστόσο, παρόμοιες δυνατότητες υπάρχουν ήδη μέσω PayPal, Wise, παραδοσιακών τραπεζικών λογαριασμών, πλατφορμών χρηματιστηρίου, και στην Κίνα μέσω Alipay ή WeChat Pay.
Μια ακόμη προβαλλόμενη ωφέλεια είναι οι μεταφορές χωρίς σύνορα, καθώς τα σταθερά κρυπτονομίσματα μπορούν να μετακινούνται διεθνώς, 24ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα, χωρίς παραδοσιακή τραπεζική υποδομή. Όμως κάτι τέτοιο επιτυγχάνεται ήδη μέσω διάφορων εφαρμογών και διαδικτυακών τραπεζικών συστημάτων.
Στην Κίνα, τέτοιες δυνατότητες συγκρούονται με την κρατική πολιτική, καθώς το ΚΚΚ εφαρμόζει αυστηρούς περιορισμούς κεφαλαίων για να περιορίσει τη ροή χρήματος εκτός χώρας. Η δυνατότητα απρόσκοπτης μεταφοράς χρημάτων μέσω σταθερού νομίσματος θα υπονόμευε αυτούς τους ελέγχους και την ικανότητα του καθεστώτος να χειρίζεται την αξία του γουάν.
Οι λάτρεις των κρυπτονομισμάτων συχνά αναφέρουν την υποτιθέμενη ανωνυμία του blockchain ως πλεονέκτημα, αν και στην πραγματικότητα οι συναλλαγές είναι «ανώνυμες». Οι χρήστες δεν χρειάζεται να αποκαλύπτουν την ταυτότητά τους σε κάθε συναλλαγή, αλλά οι μεταφορές στο blockchain είναι πιο ιχνηλατίσιμες από τα μετρητά, αφήνοντας μόνιμα δημόσια αρχεία.
Κάθε μεταφορά μπορεί να ανιχνευτεί πλήρως και οι μονάδες σε ένα πορτοφόλι μπορούν να συνδεθούν με όλους τους προηγούμενους κατόχους. Τα περισσότερα κρυπτονομίσματα παρέχουν ψηφιακά ψευδώνυμα και όχι πραγματική ανωνυμία· μελέτη του 2024 έδειξε ότι το 60% των συναλλαγών με bitcoin μπορούν να ανιχνευτούν έως σε συγκεκριμένα άτομα.
Κυβερνητικές υπηρεσίες, όπως η IRS, χρησιμοποιούν εταιρείες ανάλυσης blockchain για να συνδέουν διευθύνσεις κρυπτονομισμάτων με πραγματικές ταυτότητες μέσω δεδομένων ανταλλαγής και διαδικασιών Know Your Customer (KYC). Σε αντίθεση με τα μετρητά, που δεν αφήνουν μόνιμο αρχείο, τα κρυπτονομίσματα δημιουργούν αμετάβλητη δημόσια βάση δεδομένων για κάθε συναλλαγή.
Κανένα κράτος δεν θα επιτρέψει πλήρως ανώνυμες συναλλαγές, για λόγους φορολογίας, επιβολής κυρώσεων ή πρόληψης τρομοκρατίας και εγκληματικότητας. Από το 2026, όλες οι αμερικανικές ανταλλακτικές πλατφόρμες, εκτός των αποκεντρωμένων, θα υποχρεούνται να αναφέρουν τα δεδομένα συναλλαγών στην IRS, επιβεβαιώνοντας τη συνεχή επέκταση της κρατικής εποπτείας, ιδιαίτερα στην Κίνα.
Το ΚΚΚ δεν επιθυμεί ανώνυμες συναλλαγές. Το Πεκίνο ασκεί έλεγχο σε κάθε πτυχή της οικονομίας και της κοινωνίας μέσω του πλέον προηγμένου συστήματος ψηφιακής παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένων άνω των 200 εκατομμυρίων καμερών CCTV με τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου στο σύστημα «Skynet». Τον Ιούλιο, η Κίνα εισήγαγε ενιαίο σύστημα Ψηφιακής Ταυτότητας που κεντροποιεί το ψηφιακό αποτύπωμα των πολιτών και συνδέεται με το σύστημα κοινωνικής αξιολόγησης για παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο.
Το ψηφιακό γουάν σχεδιάστηκε για να παρέχει στο καθεστώς ξεκάθαρη εικόνα στα προσωπικά οικονομικά και ισχυρά εργαλεία επιβολής ποινών. Η δυνατότητα ανώνυμων χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων θα υπονόμευε αυτόν τον έλεγχο.
Το κινεζικό καθεστώς προωθεί τα σταθερά κρυπτονομίσματα σε γουάν, παρά τις ανησυχίες για παρακολούθηση, επειδή μπορούν να ενισχύσουν την εποπτεία, ενώ παράλληλα προάγουν γεωπολιτικούς στόχους. Η στρατηγική συνδυάζει την αποδοτικότητα του blockchain και τις διασυνοριακές πληρωμές με πλήρη κρατικό έλεγχο, δημιουργώντας αυτό που ειδικοί χαρακτηρίζουν «γεωπολιτικό όπλο» αντί για εργαλείο οικονομικής ελευθερίας.
Με τη δημιουργία ενός εναλλακτικού οικοσυστήματος που παρακάμπτει τους παραδοσιακούς διαμεσολαβητές, το ΚΚΚ στοχεύει στη μείωση της κυριαρχίας του δολαρίου στις διεθνείς συναλλαγές και, ακόμη και με ένα μικρό μερίδιο της παγκόσμιας αγοράς σταθερών κρυπτονομισμάτων, να διευρύνει τη διεθνή χρήση του γουάν ενώ διατηρεί αυστηρό πολιτικό έλεγχο.
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο είναι απόψεις του συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα τις απόψεις της εφημερίδας The Epoch Times.
