Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, υποδέχθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου στον Λευκό Οίκο τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο της Πολωνίας, Κάρολ Ναβρότσκι, στην πρώτη επίσημη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Ο Ναβρότσκι, συντηρητικός πολιτικός και στενός σύμμαχος του Τραμπ, επικράτησε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών τον Ιούνιο και ανέλαβε καθήκοντα τον Αύγουστο. Ο Αμερικανός πρόεδρος εξήρε τον Πολωνό ομόλογό του, σημειώνοντας ότι έχει αυξηθεί η δημοτικότητά του μετά την εκλογή του και ότι αποδίδει, όπως είπε, εξαιρετικά στο έργο του. Υπενθύμισε επίσης ότι τον είχε στηρίξει προεκλογικά, κάτι για το οποίο δήλωσε ιδιαίτερα ικανοποιημένος.
Από την πλευρά του, ο Ναβρότσκι υπογράμμισε ότι οι σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών-Πολωνίας βρίσκονται σε ιστορικά υψηλό επίπεδο, ενώ τόνισε πως ο ίδιος και ο Τραμπ μοιράζονται κοινές αξίες, οι οποίες – όπως εκτίμησε – βρίσκουν απήχηση και στην πολωνοαμερικανική κοινότητα. Οι δύο ηγέτες ανέφεραν ότι οι συνομιλίες τους επικεντρώθηκαν σε ζητήματα εμπορίου, ενέργειας και άμυνας.
Κατά τη συνάντηση, ο Τραμπ διαβεβαίωσε ότι οι αμερικανικές δυνάμεις θα παραμείνουν στην Πολωνία, παρά τη συζήτηση για ελάττωσή τους σε άλλες περιοχές, και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αποστολής επιπλέον στρατευμάτων εφόσον ζητηθεί. Επεσήμανε ότι οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν την Πολωνία να προστατεύσει τον εαυτό της, σε μια περίοδο που η ρωσική απειλή προκαλεί έντονη ανησυχία.
Λίγο πριν από τη συνάντηση, τέσσερα F-35 και τέσσερα F-16 πραγματοποίησαν πτήση πάνω από την Ουάσιγκτον προς τιμήν του Πολωνού πιλότου F-16 που έχασε πρόσφατα τη ζωή του σε αεροπορικό δυστύχημα. Ο Ναβρότσκι δήλωσε ότι οι Πολωνοί είναι θετικά διακείμενοι προς την παρουσία των ξένων στρατευμάτων στη χώρα και ότι οι Αμερικανοί στρατιώτες έχουν γίνει, όπως είπε, κομμάτι της κοινωνίας τους.
Ο 42χρονος πρόεδρος, ιστορικός και πρώην πυγμάχος, εισήλθε πρόσφατα στην πολιτική. Ως υποψήφιος του δεξιού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), διεξήγαγε προεκλογική εκστρατεία εστιάζοντας στην πολωνική κυριαρχία και την επιφυλακτικότητα απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχει ταχθεί υπέρ της ενίσχυσης της συμμαχίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, δηλώνοντας ότι αντλεί έμπνευση από το κίνημα του Τραμπ «Make America Great Again».
Πριν από τις εκλογές, ο Τραμπ είχε εκφράσει δημόσια τη στήριξή του στον Ναβρότσκι, προσκαλώντας τον στον Λευκό Οίκο τον Μάιο και δημοσιεύοντας σχετικές φωτογραφίες. Η κίνηση αυτή έδωσε καθοριστικό πλεονέκτημα σε μια αμφίρροπη αναμέτρηση, σύμφωνα με εκτιμήσεις. Ο Ναβρότσκι είχε δηλώσει τότε σε τηλεοπτικό δίκτυο ότι ερμήνευσε την ενθάρρυνση του Τραμπ ως ευχή αλλά και ένδειξη της προσοχής που δίνει η Ουάσιγκτον στις εξελίξεις στην Πολωνία.
Στις 6 Αυγούστου, ο Τραμπ είχε αποστείλει αμερικανική αντιπροσωπεία υπό την επικεφαλής της Υπηρεσίας Μικρών Επιχειρήσεων, Κέλλυ Λέφλερ, για να παραστεί στην ορκωμοσία του Ναβρότσκι στη Βαρσοβία.
Ο Πολωνός πρόεδρος ηγούνταν προηγουμένως του Ινστιτούτου Εθνικής Μνήμης, το οποίο διερευνά εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τα ναζιστικά και κομμουνιστικά καθεστώτα, έχει ταχθεί υπέρ της αυστηρότερης φύλαξης των συνόρων και της αύξησης των αμυντικών δαπανών, ενώ αντιτίθεται στη φιλελευθεροποίηση, στη γενίκευση του δικαιώματος στην άμβλωση και στην επέκταση των δικαιωμάτων ΛΟΑΤΚΙ.
Η Πολωνία θεωρείται στρατηγικός εταίρος του ΝΑΤΟ, καθώς συνορεύει με την εμπόλεμη Ουκρανία. Σύμφωνα με τον Πωλ Τζόουνς, ερευνητή στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ανάλυσης και πρώην Αμερικανό πρεσβευτή στην Πολωνία, η πρώτη επίσημη επίσκεψη του Ναβρότσκι στην Ουάσιγκτον μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη και για την Ουκρανία, καθώς ο Πολωνός ηγέτης τηρεί σταθερά υποστηρικτική στάση απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα.
Ο Τζόουνς εκτίμησε ότι η πολιτική και το υπόβαθρο του Ναβρότσκι τού επιτρέπουν να ασκεί επιρροή στον Τραμπ με τρόπο που δεν μπορούν να πετύχουν άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Βρετανός πρωθυπουργός, ο Γερμανός καγκελάριος ή ο Γάλλος πρόεδρος. Σημείωσε επίσης ότι η επίσκεψη συμπίπτει με την επικείμενη δημοσιοποίηση της νέας Εθνικής Αμυντικής Στρατηγικής και της αναθεώρησης της αμερικανικής διάταξης δυνάμεων.
Σήμερα, περίπου 10.000 Αμερικανοί στρατιώτες σταθμεύουν στην Πολωνία, με την πολωνική ηγεσία να επιθυμεί τη διατήρηση του αριθμού αυτού.
Η Πολωνία διαθέτει το υψηλότερο ποσοστό αμυντικών δαπανών ως προς το ΑΕΠ ανάμεσα στα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ και τις τρίτες μεγαλύτερες ένοπλες δυνάμεις, με σχεδόν 210.000 προσωπικό. Ο Τραμπ επαίνεσε την πολωνική συνεισφορά, τονίζοντας ότι η χώρα ξεπερνά τις δεσμεύσεις της έναντι της Συμμαχίας. Υπενθύμισε μάλιστα ότι, έπειτα από δική του παρότρυνση, η Πολωνία αύξησε τη συμμετοχή της από το 2% στο 5% του ΑΕΠ.
Με τη συμβολή του Jacob Burg
