Η ώρα για την εκλογή του νέου ποντίφικα στη Ρώμη έφτασε, καθώς την Τετάρτη, 133 καρδινάλιοι από όλα τα σημεία του πλανήτη συγκεντρώθηκαν στο Βατικανό για το νέο κονκλάβιο.
Η ιστορική αυτή διαδικασία ξεκίνησε το πρωί, στις 10, με την «Θεία Λειτουργία για την Εκλογή του Ρωμαίου Ποντίφικα», που τελέστηκε στον Καθεδρικό του Αγίου Πέτρου υπό την προεδρία του Καρδινάλιου Τζοβάνι Μπατίστα Ρε, κοσμήτορα του Κολλεγίου των Καρδιναλίων.
Όπως και η εξόδιος ακολουθία για τον Πάπα Φραγκίσκο, η λειτουργία αυτή, αν και ως επί το πλείστον τελέστηκε στα ιταλικά, πλαισιώθηκε από αναγνώσεις και προσευχές σε λατινικά, αγγλικά, ισπανικά, πορτογαλικά, σουαχίλι και κινέζικα.
«Βρισκόμαστε εδώ για να επικαλεστούμε το Πνεύμα το Άγιο, να ζητήσουμε το φως και τη δύναμή του έτσι ώστε ο εκλεγμένος Πάπας να είναι αυτός που έχει ανάγκη η Εκκλησία και η ανθρωπότητα σ’ αυτή τη δύσκολη και σύνθετη καμπή της ιστορίας», τόνισε στο κήρυγμά του ο Καρδινάλιος Μπατίστα Ρε, με ζωντανή μετάφραση από το Βατικανό.
Ο ίδιος χαρακτήρισε τη διαδικασία της ψηφοφορίας «πράξη ύψιστης ανθρώπινης και εκκλησιαστικής ευθύνης» και υπογράμμισε ότι ο νέος διάδοχος του Αγίου Πέτρου καλείται να ενσαρκώσει την αγάπη του Ιησού προς τους μαθητές του, να ενισχύσει την ενότητα μεταξύ του κλήρου, των λαών και των πολιτισμών και να μεταφέρει στις σύγχρονες κοινωνίες το φως του Ευαγγελίου, συνεχίζοντας να εργάζεται για την ενότητα της Εκκλησίας – όπως τη θέλησε ο Χριστός.
Παράλληλα, προέτρεψε τους πιστούς να προσευχηθούν ώστε ο επόμενος Πάπας να είναι εκείνος που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης Εκκλησίας και του κόσμου, και να «ξυπνήσει τη συνείδηση και τις ηθικοπνευματικές δυνάμεις μιας κοινωνίας όπου η τεχνολογική πρόοδος τείνει να επισκιάζει τον Θεό».
Στις 4:30 το απόγευμα, οι καρδινάλιοι που έχουν δικαίωμα ψήφου — δηλαδή όσοι είναι κάτω των 80 ετών — συγκεντρώνονται στο Παπικό Παρεκκλήσι και με πομπή μεταβαίνουν στην Καπέλα Σιστίνα, όπου και θα διεξαχθεί η μυστική ψηφοφορία.
Όλοι οι καρδινάλιοι υποχρεώνονται να δώσουν όρκο απόλυτης μυστικότητας για κάθε λεπτομέρεια που αφορά τη διαδικασία εκλογής και να αντισταθούν σε κάθε εξωτερική προσπάθεια επηρεασμού του αποτελέσματος, σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση του Βατικανού.
Στον ίδιο όρκο, κάθε εκλέκτορας δεσμεύεται να φέρει εις πέρας την αποστολή του Πέτρου – του πρώτου Πάπα – εφόσον εκλεγεί ως ο ανώτατος ποιμενάρχης της Καθολικής Εκκλησίας.
Παρότι, θεσμικά, οποιοσδήποτε καθολικός άνδρας δύναται να εκλεγεί, η παράδοση των τελευταίων εκατονταετιών θέλει τον νέο Πάπα πάντοτε να προέρχεται από το σώμα των καρδιναλίων — πάνω στους οποίους συγκεντρώνεται και η παγκόσμια προσοχή για τον διάδοχο του εκλιπόντος Πάπα Φραγκίσκου.
Στις 3 μ.μ., στις 7 Μαΐου, διακόπτεται πλήρως η κάλυψη κινητής τηλεφωνίας εντός του Βατικανού. Η Διοίκηση του Κράτους της Πόλης του Βατικανού ανακοίνωσε την απενεργοποίηση όλων των συστημάτων ασύρματης επικοινωνίας — ένα μέτρο που ενισχύει τη μυστικότητα και τη διασφάλιση της ψηφοφορίας. Τα κινητά θα επανέλθουν «το ταχύτερο τεχνολογικά δυνατόν» μετά την ανακοίνωση του νέου Πάπα.
Πρόκειται για το τρίτο κονκλάβιο που πραγματοποιείται στην εποχή των social media — είχαν προηγηθεί αυτά του 2005 και του 2013.
Κεκλεισμένων των θυρών, στην Καπέλα Σιστίνα, οι καρδινάλιοι αφιερώνονται σε περισυλλογή, προσευχή και επισήμως εισέρχονται στην κρίσιμη διαδικασία της ψηφοφορίας.
Διαδικασία εκλογής μέσω κονκλαβίου
Κατά το τυπικό της Καθολικής Εκκλησίας, την πρώτη ημέρα διεξάγεται μία ψηφοφορία, ακολουθούμενη από τέσσερις ψηφοφορίες σε κάθε επόμενη ημέρα συνεδρίας.
Όλες οι ψήφοι είναι χειρόγραφες. Κάθε καρδινάλιος ψηφίζει ρίχνοντας το δικό του δελτίο σε ειδικό δισκοπότηρο, προφέροντας στα ιταλικά το «Chiamo a testimone Cristo Signore, il quale mi giudicherà, che il mio voto è dato a colui che, secondo Dio, ritengo debba essere eletto» — δηλαδή «Επικαλούμαι τον Κύριον ως μάρτυρα που θα με κρίνει, ότι η ψήφος μου δόθηκε σε εκείνον που, κατά την κρίση μου ενώπιον του Θεού, πρέπει να εκλεγεί».
Τρεις καρδινάλιοι, οι «σκεπαστές», κληρώνονται για να μετρήσουν και να ανακοινώσουν τις ψήφους, δένοντας μεταξύ τους τα ψηφοδέλτια. Τρεις άλλοι, οι «αναθεωρητές», διασταυρώνουν την ορθότητα του αποτελέσματος.
Για την εκλογή απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων — δηλαδή 89 από τους 133 εκλέκτορες.
Τα ψηφοδέλτια καίγονται μετά από κάθε ψηφοφορία. Ο καπνός ειδοποιεί τους πιστούς και τον υπόλοιπο κόσμο: Λευκός καπνός σημαίνει ανάδειξη νέου Πάπα, μαύρος συμβολίζει μη oλοκλήρωση της διαδικασίας.
Οι πιστοί ενδέχεται να δουν καπνό μεταξύ 7 και 8 το βράδυ, στις 7 Μαΐου, αν και σπάνια στο πρώτο σκέλος εκλέγεται νέος Πάπας.
Την Πέμπτη, σύμφωνα με τη γραμματεία Τύπου της Αγίας Έδρας, μια πρώτη εμφάνιση καπνού αναμένεται γύρω στις 10:30 το πρωί.
Σε περίπτωση μαύρου καπνού, οι επόμενες ψηφοφορίες προγραμματίζονται μετά τις 12 και τις 5:30 το απόγευμα, ενώ εάν χρειαστεί, και γύρω στις 7 το βράδυ.
Αν δεν προκύψει εκλεγμένος μετά από τρεις ημέρες ψηφοφορίας, η διαδικασία διακόπτεται για μία ημέρα προσευχής, άτυπων διαβουλεύσεων και πνευματικής παρακίνησης υπό τον αρχιερέα διάκονο του κονκλαβίου.
