Ένα ρεκόρ στην ιστορία της δίωξης ναρκωτικών
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η Υπηρεσία Εσωτερικής Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών πραγματοποίησε μία από τις πλέον θεαματικές επιχειρήσεις κατά των ναρκωτικών, εγείροντας σοβαρά ερωτήματα για τον ρόλο και τη συνενοχή του Πεκίνου στο διεθνές οργανωμένο έγκλημα.
Στο λιμάνι του Χιούστον κατασχέθηκαν περισσότερα από 300.000 κιλά πρόδρομων χημικών ουσιών για την παραγωγή μεθαμφεταμίνης, φορτωμένα σε δώδεκα κοντέινερ. Η αποστολή είχε προέλευση την Κίνα και προορισμό τα εργαστήρια του διαβόητου καρτέλ Σιναλόα στο Μεξικό. Η ποσότητα αυτή θα αρκούσε για να παραχθούν σχεδόν 190.000 κιλά μεθαμφεταμίνης, με εκτιμώμενη αξία λιανικής που αγγίζει τα 569 εκατομμύρια δολάρια. Για τη μεταφορά των κατασχεμένων βαρελιών σε ασφαλή αποθήκευση, οι ομοσπονδιακές αρχές χρειάστηκαν 24 δεκαοκτάτροχα φορτηγά. Δεν επρόκειτο για κρυφό λαθρεμπόριο, αλλά για επιχείρηση βιομηχανικής κλίμακας. Σύμφωνα με το Γραφείο του Ομοσπονδιακού Εισαγγελέα της Περιφέρειας της Κολούμπια, η κατάσχεση αυτή χαρακτηρίζεται η μεγαλύτερη στην ιστορία των ΗΠΑ.
Μεταφέρθηκαν σε δώδεκα εμπορευματοκιβώτια πλήρους μεγέθους διασχίζοντας ανοιχτά διεθνή ύδατα. Δεν επρόκειτο για κάποιο τέχνασμα λαθρέμπορου, ήταν μια εμπορική συναλλαγή. Και εδώ η αφήγηση μετατοπίζεται από εγκληματική σε πολιτική.
Οι πρώτες ύλες του θανάτου
Η κατάσχεση περιλάμβανε 164.880 κιλά βενζυλικής αλκοόλης και 151.560 κιλά Ν-μεθυλοφορμαμιδίου (N-methyloformamide). Αυτές οι ουσίες αν και χρησιμοποιούνται νόμιμα στη βιομηχανία, αποτελούν βασικούς πρόδρομους για την παρασκευή μεθαμφεταμίνης.
Τα τελευταία χρόνια, πολλές εκθέσεις αμερικανικών υπηρεσιών έχουν προειδοποιήσει ότι κινεζικά χημικά εργοστάσια παράγουν και εξάγουν πρόδρομες ουσίες προς το Μεξικό, τροφοδοτώντας τα καρτέλ με την απαραίτητη πρώτη ύλη. Σήμερα, η Κίνα αποτελεί τον κύριο προμηθευτή χημικών για τη μεξικανική βιομηχανία μεθαμφεταμίνης και φαιντανύλης.
Το καρτέλ Σιναλόα υπό νέο νομικό καθεστώς
Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε λίγους μήνες μετά τον χαρακτηρισμό του καρτέλ Σιναλόα ως Ξένη Τρομοκρατική Οργάνωση (Foreign Terrorist Organization) από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, τον Ιανουάριο του 2025. Η κίνηση αυτή έδωσε στις αμερικανικές αρχές ευρύτερες εξουσίες παρόμοιες με εκείνες που χρησιμοποιούνται κατά της διεθνούς τρομοκρατίας: κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων, διώξεις με βάση τον αντιτρομοκρατικό νόμο και αυστηρότερες ποινές.
Η κατάσχεση στο Χιούστον αποδεικνύει ότι το καρτέλ εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού, με την Κίνα να παίζει ρόλο κλειδί ως πηγή πρώτων υλών.
Από την επιτήρηση στη συνενοχή;
Η αποστολή αυτών των ουσιών δεν ήταν κρυφή. Δώδεκα εμπορευματοκιβώτια πέρασαν κανονικά από κινεζικά λιμάνια και ταξίδεψαν σε διεθνή ύδατα. Οι τεράστιες ποσότητες χημικών που στάλθηκαν από κινεζικά λιμάνια χωρίς να σημάνει συναγερμός εγείρουν κρίσιμα ερωτήματα:
Πώς είναι δυνατόν να περάσουν απαρατήρητα δώδεκα κοντέινερ με χιλιάδες βαρέλια , σε μια χώρα όπου η επιτήρηση είναι σχεδόν πανταχού παρούσα και οι έλεγχοι εξαγωγών είναι γνωστοί για την αυστηρότητά τους;
Γνώριζαν οι κινεζικές αρχές για τον τελικό προορισμό των ουσιών;
Υπάρχει κρατική συνενοχή ή πρόκειται για εσκεμμένη αδράνεια που αφήνει περιθώρια στα καρτέλ να προμηθεύονται τις ουσίες που χρειάζονται;
Αναλυτές σημειώνουν ότι το σενάριο να διέφυγε «κατά λάθος» είναι δύσκολο να σταθεί. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το Πεκίνο μπορεί να κάνει τα στραβά μάτια ή ακόμα και να αξιοποιεί αυτά τα κυκλώματα για γεωπολιτικό πλεονέκτημα, αποδυναμώνοντας τις ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ έχουν κατ’ επανάληψη κατηγορήσει το Πεκίνο ότι παρέχει άμεσα ή έμμεσα, κίνητρα σε χημικές εταιρείες να παράγουν και να εξάγουν πρόδρομες ουσίες. Ορισμένα δημοσιεύματα μιλούν για φορολογικά πλεονεκτήματα σε εταιρείες που εστιάζουν στις εξαγωγές χημικών, ακόμα και αν αυτές καταλήγουν σε εγκληματικά δίκτυα.
Η Κίνα αρνείται τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι εφαρμόζει αυστηρούς ελέγχους και έχει θεσπίσει νέους κανονισμούς για τα συνθετικά ναρκωτικά και τις πρόδρομες ουσίες. Ωστόσο, οι πρόσφατες κατασχέσεις δείχνουν ότι το πρόβλημα παραμένει ανεξέλεγκτο.
Ωστόσο, αυτή η επιχείρηση επιβεβαιώνει αυτό που πολλοί σε κύκλους μυστικών υπηρεσιών ψιθυρίζουν εδώ και χρόνια: το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας μπορεί να κάνει δουλειές με καρτέλ, όχι απλώς να τα ανέχεται. Είτε για κέρδος, είτε για μόχλευση, είτε για αποσταθεροποίηση, οι συνέπειες είναι ανατριχιαστικές.
Μια θανατηφόρα αλυσίδα εφοδιασμού
Το πρόβλημα δεν είναι αφηρημένο. Μόνο το 2023, περισσότεροι από 34.800 Αμερικανοί πέθαναν από υπερβολική δόση μεθαμφεταμίνης. Κάθε μία από αυτές τις τραγωδίες συνδέεται με μια παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού που εκτείνεται από κινεζικά εργοστάσια μέχρι τα εργαστήρια των καρτέλ στο Μεξικό και τελικά, στους δρόμους των Ηνωμένων πολιτειών.
Η κατάσχεση στο Χιούστον έκοψε έναν κρίκο αυτής της αλυσίδας, αλλά το δίκτυο παραμένει λειτουργικό. Χωρίς συντονισμένη διεθνή δράση και χωρίς πίεση προς το Πεκίνο για να κλείσει τα «παράθυρα» για τις εξαγωγές προδρόμων ουσιών, το κύκλωμα θα συνεχίσει να ανανεώνεται.
Η υπόθεση αυτή δεν είναι απλώς μια ιστορία εγκλήματος. Είναι μια προειδοποίηση: το παγκόσμιο εμπόριο μπορεί να μετατραπεί σε όπλο μαζικής καταστροφής, όταν οι αλυσίδες εφοδιασμού της βιομηχανίας συγχέονται με τα κυκλώματα του οργανωμένου εγκλήματος.
Αν η Κίνα πράγματι διευκολύνει αυτές τις εξαγωγές, αυτό σηματοδοτεί μια επικίνδυνη εξέλιξη στο παγκόσμιο εμπόριο ναρκωτικών, μια εξέλιξη όπου κρατικοί παράγοντες και εγκληματικά συνδικάτα συγχέονται σε αδιακρίτους εταίρους.
