Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν σε κοινή θέση σχετικά με το σχέδιο νομοθεσίας για την προστασία των παιδιών στο διαδίκτυο, χωρίς όμως να επιβάλλεται στις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες η υποχρέωση να εντοπίζουν και να αφαιρούν υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.
Η θέση αυτή, την οποία ανακοίνωσε την Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2024 το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θεωρείται νίκη για αμερικανικές εταιρείες όπως η Google της Alphabet, η Meta και άλλες, καθώς και για ακτιβιστές κατά της επιτήρησης, οι οποίοι υποστήριζαν ότι το αρχικό σχέδιο κανόνων έθετε σε κίνδυνο την ιδιωτικότητα. Αποτελεί επίσης μέρος μιας ευρύτερης αντίδρασης απέναντι στη ρύθμιση, με την τάση αυτή να ενισχύεται από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ.
Η θέση των κρατών-μελών είναι λιγότερο δεσμευτική σε σχέση με τη στάση που είχε υιοθετήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2023. Εκείνη προέβλεπε ότι υπηρεσίες ανταλλαγής μηνυμάτων, καταστήματα εφαρμογών και πάροχοι πρόσβασης στο διαδίκτυο θα έπρεπε να αναφέρουν και να αφαιρούν τόσο γνωστές όσο και νέες εικόνες και βίντεο σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, καθώς και περιστατικά αποπλάνησης ανηλίκων.
Το νομοθέτημα είχε συνταχθεί το 2022 με στόχο την ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ για την πρόληψη διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, η οποία όλο και συχνότερα υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα.
Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει τώρα να διαπραγματευτούν τις λεπτομέρειες του σχεδίου νομοθεσίας με τους ευρωβουλευτές, προτού μπορέσει να τεθεί σε ισχύ.
Στην ανακοίνωση της Τετάρτης, το Συμβούλιο ανέφερε ότι οι διαδικτυακοί πάροχοι θα υποχρεώνονται να αξιολογούν τον κίνδυνο χρήσης των υπηρεσιών τους για τη διάδοση υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών ή για προσέγγιση ανηλίκων με σκοπό την κακοποίηση, καθώς και να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα. Η επιβολή, ωστόσο, θα παραμείνει στην αρμοδιότητα των εθνικών κυβερνήσεων.
Το Συμβούλιο διευκρίνισε ότι τα κράτη-μέλη θα ορίσουν εθνικές αρχές αρμόδιες για την αξιολόγηση αυτών των εκτιμήσεων κινδύνου και των μέτρων που λαμβάνουν οι πάροχοι, με τη δυνατότητα να τους υποχρεώνουν να εφαρμόσουν πρόσθετα μέτρα μετριασμού κινδύνου. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, οι πάροχοι θα μπορούσαν να υπόκεινται σε χρηματικές ποινές.
Ο νόμος θα επιτρέπει επίσης στις εταιρείες να συνεχίσουν, σε εθελοντική βάση, τον έλεγχο περιεχομένου που κοινοποιείται στις πλατφόρμες τους με στόχο την ανίχνευση υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και μετά τον Απρίλιο του 2025, όταν λήγει η τρέχουσα εξαίρεση από τους κανόνες περί διαδικτυακής ιδιωτικότητας.
Θα δημιουργηθεί επίσης ένα Ευρωπαϊκό Κέντρο για τη Σεξουαλική Κακοποίηση Παιδιών, το οποίο θα βοηθά τα κράτη να συμμορφώνονται και θα παρέχει υποστήριξη στα θύματα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός Δικαιοσύνης της Δανίας Πέτερ Χούμελγκορντ εξέφρασε ικανοποίηση για το γεγονός ότι τα κράτη-μέλη συμφώνησαν σε κοινή θέση – ένα απαραίτητο βήμα για την προώθηση της νέας νομοθεσίας. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι κάθε χρόνο διακινούνται εκατομμύρια αρχεία που απεικονίζουν σεξουαλική κακοποίηση παιδιών και ότι, πίσω από κάθε εικόνα ή βίντεο, υπάρχει ένα παιδί που έχει υποστεί «τη φρικτότερη και πιο τρομερή κακοποίηση», κάτι που, όπως τόνισε, είναι «εντελώς απαράδεκτο».
Την ίδια ημέρα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να θεσπίσει ελάχιστα όρια ηλικίας για την πρόσβαση των παιδιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με στόχο την αντιμετώπιση της αύξησης των ψυχικών προβλημάτων στους εφήβους λόγω υπερβολικής έκθεσης. Το κάλεσμα αυτό έχει μη δεσμευτικό χαρακτήρα.
Η Αυστραλία ετοιμάζεται να θεσπίσει την πρώτη παγκοσμίως απαγόρευση πρόσβασης σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης για παιδιά κάτω των 16 ετών, ενώ αντίστοιχα μέτρα σχεδιάζουν η Δανία και η Μαλαισία.
