Ραγδαίες εξελίξεις συμβαίνουν στο λιμάνι της Ελευσίνας, το οποίο πλέον προορίζεται να αποτελέσει στρατηγικό πυλώνα ανάπτυξης, ασφάλειας και ενεργειακής αυτονομίας για Δυτική Αττική και ολόκληρη τη χώρα.
Ως κόμβος του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου, η Ελλάδα είναι κρίσιμη για τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Thriasio.gr και επίσημα στοιχεία της αμερικανικής Development Finance Corporation (DFC), προωθείται ένα φιλόδοξο σχέδιο επέκτασης 400 στρεμμάτων από τα Ναυπηγεία Ελευσίνας έως το κυρίως λιμάνι, συνοδευόμενο από επένδυση ύψους 125 εκατομμυρίων δολαρίων.
Η συμμετοχή της DFC στα Ναυπηγεία Ελευσίνας είχε ήδη σηματοδοτήσει την είσοδο αμερικανικών κεφαλαίων στη βαριά βιομηχανία της χώρας. Τώρα, η επέκταση του λιμανιού εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλάνο ενεργειακών και διαμετακομιστικών κόμβων που καλύπτουν το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο, τις σιδηροδρομικές συνδέσεις και τα logistics. Στόχος είναι η δημιουργία ενός λιμανιού πολλαπλών χρήσεων, ικανού να εξυπηρετεί πολεμικά και εμπορικά πλοία, χύδην φορτία (bulk cargo), αλλά και εμπορευματοκιβώτια. Ένα τέτοιο έργο όχι μόνο θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια και την αμυντική υποδομή της Ελλάδας, αλλά θα δημιουργήσει και νέες θέσεις εργασίας σε έναν ιστορικά βιομηχανικό άξονα της Αττικής.
Η DFC έχει ήδη εγκρίνει δάνειο 125 εκατ. δολαρίων προς την εταιρεία ONEX Elefsis Shipyards and Industries, για την ανακαίνιση, επέκταση και εκσυγχρονισμό των Ναυπηγείων. Η επένδυση αποσκοπεί στη δημιουργία ενός ναυπηγικού συγκροτήματος διεθνούς επιπέδου, ικανού να εξυπηρετεί έως 200 πλοία ετησίως, συμπεριλαμβανομένων και πλοίων που μεταφέρουν LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο).
Παράλληλα, προβλέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού πάρκου 30 MW για την ενεργειακή αυτονομία του ναυπηγείου και την παροχή καθαρής ενέργειας στο τοπικό δίκτυο. Η ίδια η DFC, σε ανακοίνωσή της, τονίζει ότι το έργο «ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας και αντιμετωπίζει τις επεκτατικές κινήσεις της Κίνας στην περιοχή».
Επέκταση 400 στρεμμάτων και νέο Master Plan του Οργανισμού Λιμένος Ελευσίνας (ΟΛΕ)
Η Ελευσίνα, με τη βαριά βιομηχανική της ιστορία και την εγγύτητα προς το Θριάσιο, μετατρέπεται σταδιακά σε νέο ενεργειακό και ναυτιλιακό κόμβο της χώρας. Το λιμάνι και τα ναυπηγεία αναμένεται να λειτουργήσουν συμπληρωματικά, δημιουργώντας ένα οικοσύστημα καινοτομίας, τεχνολογίας και παραγωγής, το οποίο μπορεί να αλλάξει ριζικά τον οικονομικό χάρτη της Δυτικής Αττικής.
Το νέο Master Plan του ΟΛΕ προβλέπει ριζικό επανασχεδιασμό του παραθαλάσσιου μετώπου και επέκταση του λιμανιού προς τη βιομηχανική ζώνη των ναυπηγείων.
Η νέα ζώνη των 400 στρεμμάτων θα αναπτυχθεί εξ ολοκλήρου από μηδενική βάση, με λιμενικές εγκαταστάσεις πολλαπλών χρήσεων: εμπορικές, ενεργειακές και στρατιωτικές.
Το σχέδιο περιλαμβάνει:
- Μετεγκατάσταση του εμπορικού λιμανιού στη θέση «Βλύχα»
- Αναβάθμιση των υποδομών logistics και αποθήκευσης
- Ανάπλαση του παλαιού λιμανιού για τουριστικές και πολιτιστικές χρήσεις
- Ενοποίηση με το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο και το σιδηροδρομικό δίκτυο
Ο ΟΛΕ προωθεί επίσης την ιδέα μιας «Πράσινης Λιμενικής Ζώνης», με στόχο η Ελευσίνα να γίνει το πρώτο βιώσιμο, ενεργειακά αυτόνομο λιμάνι της Αττικής.
Ένα «δυτικό αντίβαρο» στον Πειραιά της Cosco
Η Ελευσίνα δεν αναπτύσσεται απλώς ως βιομηχανική υποδομή. Αναπτύσσεται ως στρατηγικό αντίβαρο στην κινεζική παρουσία της Cosco Shipping στον Πειραιά, όπου η εταιρεία-κολοσσός του Πεκίνου ελέγχει το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, και έχει δείξει την πρόθεσή της να πραγματοποιήσει περαιτέρω εξαγορές στην περιοχή.
Όταν η Cosco απέκτησε το 67% του ΟΛΠ, το 2021, ο Πειραιάς κατέστη ένα από τα ισχυρότερα κινεζικά ερείσματα στην Ευρώπη.
Η ενίσχυση του δυτικού θαλάσσιου διαδρόμου με αμερικανική υποστήριξη αναμένεται να επαναφέρει ισορροπία στις γεωοικονομικές σχέσεις της Ελλάδας, μειώνοντας την εξάρτηση από την Κίνα και προσδίδοντας μεγαλύτερο ρόλο στη Δύση στη ναυτιλιακή και ενεργειακή ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου. Η περιοχή απαιτεί επενδύσεις στον ναυτιλιακό τομέα και για να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση. Η Μεσόγειος αντιπροσωπεύει περίπου το 20% της παγκόσμιας ναυτιλιακής δραστηριότητας και αναμένεται να αυξήσει τους μεταφορείς LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου), καθώς μεγάλο μέρος της Ευρώπης εγκαταλείπει από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Το ναυπηγείο της Ελευσίνας βρίσκεται κοντά στο Αιγαίο Πέλαγος και κοντά σε περιφερειακές ναυτιλιακές οδούς μεταξύ της Μαύρης Θάλασσας και της Μεσογείου, και εξυπηρετεί έναν αυξανόμενο όγκο ναυτιλιακής κίνησης στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων πλοίων του ενεργειακού τομέα που επιδιώκουν να ελαχιστοποιήσουν τον χρόνο εξυπηρέτησης μεταξύ των διαμετακομίσεων.
Η Ελευσίνα, μαζί με την Αλεξανδρούπολη, την Καβάλα και το Θριάσιο Logistics Center, εντάσσεται τώρα σε ένα δίκτυο υποδομών που υποστηρίζεται από ΗΠΑ και ΕΕ, ένα «δυτικό τόξο ανάπτυξης και ασφάλειας» που στοχεύει στη διασφάλιση ενεργειακών και εμπορικών ροών της Ανατολικής Μεσογείου, αποτελώντας μέρος μιας ευρύτερης αμερικανικής στρατηγικής, όπως επισημαίνουν αναλυτές.
Η DFC δηλώνει ρητά πως η ελληνική επένδυση «προωθεί τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους». Αντίστοιχα η ONEX (ελληνοαμερικανικός βιομηχανικός και τεχνολογικός όμιλος με έδρα τη Νέα Υόρκη και θυγατρικές στην Ελλάδα που ειδικεύεται σε ναυπηγεία, ναυπηγοεπισκευές, αμυντική βιομηχανία, κυβερνοασφάλεια και ενεργειακές τεχνολογίες) υπογραμμίζει ότι η Ελευσίνα θα αποτελέσει ευρωπαϊκό κέντρο επισκευής και υποστήριξης πλοίων του ΝΑΤΟ.
Η αναβίωση των ναυπηγείων και η ανάπτυξη του λιμανιού εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει πάνω από 2.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας, με εξειδικευμένο προσωπικό να επιστρέφει στην περιοχή μετά από δεκαετίες.
Παράλληλα, η σύνδεση με το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο θα καταστήσει τη Δυτική Αττική τον νέο κόμβο logistics της Ελλάδας, συνδέοντας σιδηροδρομικά, οδικά και θαλάσσια δίκτυα. Η περιοχή, που επί δεκαετίες φέρει το στίγμα της βιομηχανικής υποβάθμισης, αποκτά ξανά προοπτική και αυτοπεποίθηση.
Η Ελευσίνα του 2030 φιλοδοξεί να είναι μια πόλη-λιμάνι καθαρής ενέργειας, τεχνολογίας και ναυπηγικής αριστείας. Η επένδυση της DFC και η επέκταση του λιμανιού της Ελευσίνας επανατοποθετεί την Ελλάδα στον γεωοικονομικό χάρτη της Μεσογείου, εξισορροπώντας την επιρροή Ανατολής και Δύσης και αναβαθμίζοντας τη χώρα σε κόμβο ασφάλειας, ενέργειας και εμπορίου.
Αν το σχέδιο ευοδωθεί, η Ελλάδα μπορεί να βρεθεί στο επίκεντρο μιας νέας ισορροπίας δυνάμεων στη Μεσόγειο, όχι ως παθητικός παρατηρητής, αλλά ως ενεργός παράγοντας σταθερότητας και ανάπτυξης.
