Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε την Τετάρτη νέες κυρώσεις σε περισσότερα από 115 πρόσωπα, εταιρείες και πλοία συνδεόμενα με το Ιράν, επιβεβαιώνοντας την ενίσχυση της πολιτικής «μέγιστης πίεσης» της κυβέρνησης Τραμπ μετά τις αεροπορικές επιδρομές τον Ιούνιο σε σημαντικές πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης.
Οι κυρώσεις στοχεύουν ευρέως τις ναυτιλιακές δραστηριότητες του Μοχάμαντ Χοσέιν Σαμχνανί, γιου του Αλί Σαμχνανί, ο οποίος είναι σύμβουλος του ανώτατου ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών χαρακτήρισε αυτή την κίνηση τη σημαντικότερη που σχετίζεται με το Ιράν από το 2018, δηλαδή από την πρώτη θητεία του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Σύμφωνα με το υπουργείο, ο Μοχάμαντ Χοσέιν Σαμχνανί ελέγχει ένα εκτεταμένο δίκτυο εμπορικών πλοίων και δεξαμενόπλοιων μέσω περίπλοκων μεσαζόντων, που διακινούν ιρανικό και ρωσικό πετρέλαιο και άλλα προϊόντα σε όλο τον κόσμο.
Οι ΗΠΑ τον κατηγορούν ότι αξιοποιεί προσωπικές διασυνδέσεις και διαφθορά στην Τεχεράνη, αποκομίζοντας δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια κέρδη, πολλά από τα οποία χρησιμοποιούνται για τη στήριξη του ιρανικού καθεστώτος.
Συνολικά, οι νέες κυρώσεις στοχεύουν 15 ναυτιλιακές εταιρείες, 52 πλοία, 12 φυσικά πρόσωπα και 53 άλλες οντότητες που εμπλέκονται σε παραβίαση κυρώσεων σε 17 χώρες, από τον Παναμά μέχρι την Ιταλία και το Χονγκ Κονγκ.
Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε ότι οι κυρώσεις θα δυσχεράνουν σημαντικά τις προσπάθειες του Ιράν να πουλήσει το πετρέλαιό του, προσθέτοντας όμως ότι δεν αναμένεται μακροχρόνια διατάραξη των παγκόσμιων αγορών πετρελαίου.
Ο ίδιος αξιωματούχος επισήμανε ότι οι ιρανικές εξαγωγές πετρελαίου έχουν ήδη μειωθεί στα περίπου 1,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, από 1,8 εκατομμύρια στην αρχή του έτους, μετά τις προηγούμενες κυρώσεις της αμερικανικής κυβέρνησης.
«Συνεχίζουμε να λαμβάνουμε επιπλέον μέτρα για να μειώσουμε ακόμη περισσότερο αυτό το νούμερο», δήλωσε, σημειώνοντας πως η πίεση από τις κυρώσεις κατά την πρώτη θητεία Τραμπ είχε ήδη περιορίσει τις ροές πετρελαίου στα μερικές εκατοντάδες χιλιάδες βαρέλια ημερησίως.
Από την πλευρά του, εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών χαρακτήρισε τις κυρώσεις ως «ξεκάθαρο παράδειγμα της εχθρότητας της Αμερικής προς το ιρανικό έθνος», σύμφωνα με το ιρανικό ειδησεογραφικό δίκτυο Student News Network.
Ο Ισμαΐλ Μπαγκάι πρόσθεσε πως οι κυρώσεις κατά του πετρελαίου αποτελούν «κακόβουλη ενέργεια με στόχο να βλάψει την οικονομική ανάπτυξη του Ιράν και την ευημερία του λαού του».
Η Κίνα παραμένει ο κορυφαίος αγοραστής ιρανικού πετρελαίου.
Τον Ιούλιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε ήδη επιβάλει κυρώσεις στον Σαμχνανί, επικαλούμενη τον ρόλο του στο εμπόριο ρωσικού πετρελαίου.
Αμερικανός αξιωματούχος τόνισε πως η κίνηση της Τετάρτης θα επηρεάσει τόσο τη Ρωσία όσο και το Ιράν, όμως η κύρια εστίαση ήταν το Ιράν.
«Από την πλευρά μας, λαμβάνοντας υπόψη τη θέση αυτού του προσώπου, τη σχέση του με τον Ανώτατο Ηγέτη και τις προηγούμενες κυρώσεις που αφορούσαν τον πατέρα του, καθώς και τις ιρανικές αρμοδιότητες, είναι κρίσιμο να υπογραμμιστεί ότι πρόκειται για μια σημαντική και με μεγάλη επίδραση δράση κατά του Ιράν», πρόσθεσε.
Ο Αλί Σαμχνανί, πατέρας του Μοχάμαντ Χοσέιν Σαμχνανί, είχε ήδη επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ το 2020.
Η ανακοίνωση των νέων κυρώσεων έγινε σε μια περίοδο όπου οι προοπτικές ανανέωσης της διπλωματίας ΗΠΑ-Ιράν παραμένουν αμφίβολες μετά τις αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις τον περασμένο μήνα.
Ο πρόεδρος Τραμπ προειδοποίησε τη Δευτέρα ότι θα διατάξει νέες επιθέσεις σε περίπτωση που η Τεχεράνη επιχειρήσει να επανεκκινήσει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις που έχουν ήδη πληγεί.
Επίσης, ανέφερε πως το Ιράν έχει στείλει «άσχημα μηνύματα» και πως κάθε προσπάθεια επανέναρξης του πυρηνικού προγράμματος θα κατασταλεί αμέσως.
Προηγουμένως, οι ΗΠΑ είχαν πραγματοποιήσει πέντε γύρους διαπραγματεύσεων με το Ιράν πριν από τις επιδρομές του Ιουνίου, τις οποίες ο Τραμπ χαρακτήρισε ως την «καταστροφή» ενός προγράμματος που, σύμφωνα με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, αποσκοπούσε στην ανάπτυξη πυρηνικού όπλου.
Ορισμένοι ειδικοί αμφισβητούν την έκταση της ζημιάς, ενώ το Ιράν αρνείται ότι επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικό όπλο.
Υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου ανέφερε την προηγούμενη εβδομάδα ότι η Ουάσιγκτον είναι ανοιχτή σε απευθείας συνομιλίες με το Ιράν, όμως Ευρωπαίοι και Ιρανοί διπλωμάτες εκτιμούν πως δεν υπάρχουν προς το παρόν προοπτικές για επανέναρξη διαλόγου.
Των Gram Slattery και Ryan Patrick Jones
