Η παγκόσμια γεωπολιτική και οικονομική σκηνή βρίσκεται σε φάση ραγδαίων μεταβολών, με την Κίνα να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο σε αυτήν τη μετάβαση.
Αν και αντιμετωπίζει προκλήσεις, όπως η δημογραφική συρρίκνωση και η απώλεια εμπορικών εταίρων, η Κίνα ενισχύει τη γεωστρατηγική της θέση μέσω τεχνολογικών επενδύσεων, ενεργειακών συνεργασιών και της προώθησης μιας πολυπολικής παγκόσμιας τάξης με τη συνεργασία Ρωσίας, Κίνας και των χωρών του Παγκόσμιου Νότου (άλλοτε γνωστές ως χώρες του «τρίτου κόσμου») να επιταχύνουν αυτή τη διαμόρφωση.
Η οικονομική και γεωπολιτική συνεργασία Κίνας- Ρωσίας, σε συνδυασμό με την επέκταση των BRICS, επιδιώκουν να αποδυναμώσουν την κυριαρχία των ΗΠΑ και της Ευρώπης στο διεθνές σύστημα.
Η δημογραφική πρόκληση για την Κίνα, η βόμβα της γήρανσης
Η Κίνα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σοβαρή δημογραφική κρίση. Ο πληθυσμός της έχει αρχίσει να μειώνεται και προβλέπεται ότι μέχρι το 2050 θα είναι κατά 8% μικρότερος από τον σημερινό. Ο ΟΗΕ σημειώνει ότι η δημογραφική ύφεση της Κίνας είναι καταστροφική για την οικονομία της. Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως «4-2-1», όπου ένα παιδί υποστηρίζει δύο γονείς και τέσσερις παππούδες, ασκεί πίεση στο κοινωνικό και συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι Κινέζοι θα βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε ένα συνταξιοδοτικό σύστημα που υποχρηματοδοτείται.
Η Κίνα θα πληρώνει για πολλά χρόνια την περιβόητη «πολιτική του ενός παιδιού» που ίσχυε για δεκαετίες.
Αξίζει να αναφερθεί πως η Ινδία αναμένεται να συνεχίσει την πληθυσμιακή της αύξηση, φτάνοντας τα 1,7 δισεκατομμύρια μέχρι το 2064, αριθμό σχεδόν διπλάσιο από εκείνο της Κίνας την εποχή που εφαρμόστηκε η πολιτική του ενός παιδιού.
Η βαθύτερη γεώτρηση στην ιστορία της Κίνας
Παρά τις δημογραφικές προκλήσεις, η Κίνα επενδύει σε φιλόδοξα τεχνολογικά έργα. Στη λεκάνη Ταρίμ, στην περιοχή Σιντζιάνγκ, κοντά στο πετρελαϊκό πεδίο Ταρίμ της χώρας, ξεκίνησε η διάνοιξη γεώτρησης βάθους 10.000 μέτρων, που θα διαρκέσει περίπου 457 ημέρες. Το έργο αυτό που διευθύνεται από την China National Petroleum Corp, στοχεύει στην εξερεύνηση του εσωτερικού της γης και στην ανακάλυψη ενεργειακών πόρων, ενισχύοντας τις επιστημονικές και τεχνολογικές δυνατότητες της χώρας, σύμφωνα με τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας του το 2021.
Γεωπολιτική στροφή, η πολυπολική παγκόσμια τάξη
Η Κίνα, σε συνεργασία με τη Ρωσία και άλλες χώρες όπως τη Λατινική Αμερική, την Αφρική, και τις αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας, προωθεί την αποδολαριοποίηση και την ενίσχυση μιας πολυπολικής παγκόσμιας τάξης. Αυτή η συμμαχία είναι απαραίτητη για τις ηγεμονικές βλέψεις της Κίνας, η οποία θέλει να επικρατήσει στη μάχη κατά των ΗΠΑ, του ισχυρότερου ανταγωνιστή της. Η στρατηγική της αποσκοπεί στην αποδυνάμωση της δυτικής κυριαρχίας και στην ενίσχυση της επιρροής των αναδυόμενων οικονομιών.
Τι συζητήθηκε στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών
Στις 9-12 Απριλίου πραγματοποιήθηκε στους Δελφούς το 10ο Οικονομικό Φόρουμ όπου συζητήθηκε το θέμα της διαμάχης της Κίνας και των ΗΠΑ για το ρόλο του ηγέτη στην παγκόσμια τάξη.
Ο καθηγητής Στρατηγικής, από το Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, κος Αθανάσιος Πλατιάς, έκανε λόγο για ένα νέο «ψυχρό πόλεμο» μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ, αλλά και την προσπάθεια απεξάρτησης της αμερικανικής οικονομίας από την κινεζική. Ειδικότερα για την Κίνα, επεσήμανε ότι είναι σε ανοδική πορεία έχοντας στόχο να απομακρύνει τις ΗΠΑ από την κορυφή της οικονομίας. Δημιουργεί μια συμμαχία με τη Ρωσία, τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν επιδιώκοντας να ελέγξει την Ευρασία.
Αναφορικά με την οικονομική απεξάρτηση, ο κος Πλατιάς είπε ότι η ΗΠΑ έκαναν το λάθος να μεταφέρουν τη βιομηχανία τους στην Κίνα και τώρα ανησυχούν ότι η κατάσταση γύρισε εναντίον τους. Για αυτόν τον λόγο έχουν στραφεί στους δασμούς, προκειμένου να δημιουργήσουν αντικίνητρα για επενδύσεις στην Κίνα. Απώτερος στόχος αυτής της τακτικής είναι να επιστρέψει η παραγωγή στις ΗΠΑ ή σε γειτονικά κράτη όπως ο Καναδάς ή τουλάχιστον σε φιλικά κράτη όπως η Ιαπωνία και η Ταϊβάν, σημείωσε ο κος Πλατιάς.
Συνολικά, η Κίνα αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, αλλά ταυτόχρονα επιδιώκει να ενισχύσει τη θέση της στον παγκόσμιο χάρτη μέσω τεχνολογικών επενδύσεων και γεωπολιτικών συνεργασιών. Η έκβαση αυτής της προσπάθειας θα καθορίσει την παγκόσμια ισορροπία ισχύος τις επόμενες δεκαετίες.
