Σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times που επικαλείται εσωτερικό υπόμνημα εθνικής ασφάλειας της αμερικανικής κυβέρνησης, η Alibaba Group φέρεται να έχει παράσχει στην Κίνα, και ειδικότερα στον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (ΛΑΣ), τεχνολογικές ικανότητες και δεδομένα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να στοχεύσουν αμερικανικούς στόχους. Η πληροφορία έχει προκαλέσει ευρύτερη ανησυχία στην Ουάσιγκτον, αρνητικές κινήσεις στις μετοχές της Alibaba και σφοδρές διαψεύσεις από την ίδια την εταιρεία και το Πεκίνο. Τα στοιχεία στο υπόμνημα δεν έχουν, κατά την αναφορά των FT, ελεγχθεί ανεξάρτητα από το ίδιο το δημοσίευμα.
Τι αναφέρει το υπόμνημα
Το υπόμνημα, που σύμφωνα με ρεπορτάζ, φέρει ημερομηνία 1η Νοεμβρίου 2025 και παρουσιάστηκε στην Ουάσιγκτον άμεσα μετά τη συνάντηση των προέδρων Τραμπ και Σι Τζινπίνγκ, αναφέρει ότι η Alibaba έχει παράσχει στον ΛΑΣ πρόσβαση σε στοιχεία πελατών (συμπεριλαμβανομένων διευθύνσεων IP, δηλ. μοναδικών αριθμών που χρησιμοποιούνται για να αναγνωρίζονται συσκευές όταν συνδέονται στο διαδίκτυο ή σε ένα δίκτυο για να φτάνουν τα δεδομένα σε αυτήν, πληροφοριών Wi-Fi και αρχείων πληρωμών) καθώς και υπηρεσίες που σχετίζονται με τεχνητή νοημοσύνη και αναφορές για τρωτά σημεία λογισμικού (π.χ. zero-day εκμεταλλεύσεις). Το υπόμνημα χαρακτηρίζεται στην αναφορά ως «εθνικής ασφάλειας» και φέρεται να περιέχει αποχαρακτηρισμένες άκρως απόρρητες πληροφορίες που, κατά την εκτίμηση της κυβέρνησης, συνιστούν απειλή για τις ΗΠΑ.
Το υπόμνημα δεν παρείχε σαφείς λεπτομέρειες για τις συγκεκριμένες δυνατότητες ή επιχειρήσεις που ενδέχεται να εμπλέκονται, ούτε ανέφερε αν οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να αντιδράσουν με κάποιο τρόπο. Οι μετοχές της Alibaba σημείωσαν πτώση της τάξης του 4,2% μετά τη δημοσίευση της είδησης. Σε ανακοίνωσή της η εταιρεία υποστήριξε ότι οι ισχυρισμοί και τα υπονοούμενα του άρθρου είναι απολύτως αναληθή. «Αμφισβητούμε το κίνητρο της ανώνυμης διαρροής η οποία όπως παραδέχονται οι Financial Times, δεν μπόρεσε να επαληθευτεί – πρόκειται ξεκάθαρα για μια κακόβουλη εκστρατεία δημοσίων σχέσεων με στόχο την αποδυνάμωση της πρόσφατης εμπορικής συμφωνίας μεταξύ του προέδρου Τραμπ και της Κίνας».
Η Alibaba δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα να σχολιάσει τη σχέση της με τον ΛΑΣ, σύμφωνα με την εφημερίδα. Ο Λευκός οίκος και η CIA αρνήθηκαν να σχολιάσουν το δημοσίευμα των Financial Times.
H Alibaba και άλλες κινεζικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Huawei Technologies Co. και της μητρικής εταιρείας του TikTok, ByteDance Ltd., αντιμετωπίζουν αυξανόμενο έλεγχο από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στην Ουάσιγκτον, οι οποίοι θεωρούν ότι οι εν λόγω εταιρείες ελέγχονται από την κυβέρνηση του Πεκίνου και ως εκ τούτου συνιστούν απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ. Η Huawei έχει συμπεριληφθεί στη μαύρη λίστα των ΗΠΑ, ενώ το ΤiκΤοκ διατρέχει τον κίνδυνο απαγόρευσης από την αμερικανική αγορά βάσει νόμου του 2024, εκτός εάν η ByteDance εκποιήσει τις δραστηριότητες της δημοφιλούς εφαρμογής κοινωνικής δικτύωσης στις ΗΠΑ.
Αμερικανοί βουλευτές έχουν επανειλημμένα εκφράσει επιφυλάξεις σχετικά με τη σταθερή συνεργασία της Alibaba με τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή υποστηρίζοντας ότι ενδέχεται να δημιουργήσει κινδύνους για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2028 στο Λος Άντζελες.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, οι Ρεπουμπλικανοί πρόεδροι των επιτροπών της βουλής για θέματα Κίνας και εσωτερικής ασφάλειας, κάλεσαν τις αρμόδιες αρχές να εμποδίσουν την πρόσβαση της Alibaba σε κρίσιμες τοπικές υποδομές κατά τη διάρκεια των Αγώνων. Υποστήριξαν ότι η εταιρεία λειτουργεί ως «βασικός μοχλός» για τις δραστηριότητες παρακολούθησης και συλλογής πληροφοριών του κινεζικού κράτους, κάτι που κατά την άποψή τους, θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια της διοργάνωσης.
«Η παροχή από την Alibaba Group υπηρεσιών όπως υποδομές cloud, ηλεκτρονικό εμπόριο, σύστημα έκδοσης εισιτηρίων και ραδιοτηλεοπτικές μεταδόσεις σε παλαιότερους Ολυμπιακούς Αγώνες έχει ήδη δώσει στην εταιρεία πρόσβαση σε συστήματα και προσωπικό», ανέφεραν οι βουλευτές Τζον Μούλενααρ και Άντριου Γκαμπαρίνο σε επιστολή τους προς την υπουργό Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Κρίστι Νόεμ. « Ο κίνδυνος ενισχύεται από τη φύση της επιρροής του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας επί εταιρειών με έδρα την Κίνα και από την αυξανόμενη γεωπολιτική ένταση γύρω από κρίσιμες πλατφόρμες», επεσήμαναν.
Ο Μούλενααρ έχει την προεδρία της Επιτροπής Επιλογής της Βουλής για την Κίνα, ενώ ο Γκαμπαρίνο ηγείται της επιτροπής εσωτερικής ασφάλειας.
Αν η Alibaba αποκλειστεί από τις αμερικανικές κεφαλαιαγορές, θα αντιμετωπίσει σοβαρούς περιορισμούς στην παγκόσμια ανάπτυξή της και στη δυνατότητά της να αντλεί κεφάλαια διεθνώς. Προς το παρόν, Αμερικανοί επενδυτές κατέχουν περίπου το ένα τρίτο του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας, με αποτέλεσμα να υπάρχει σημαντική έκθεση των αμερικανικών χαρτοφυλακίων σε περίπτωση που εξεταστεί η διαγραφή της εταιρείας από το χρηματιστήριο.
Τα ρεπορτάζ σχετικά με το υπόμνημα του Λευκού Οίκου έχουν βάλει την Alibaba και τις κινεζικές τεχνολογίες στο επίκεντρο μιας νέας αντιπαράθεσης γύρω από την εθνική ασφάλεια .
