Έχετε νιώσει ποτέ ότι ο χρόνος στο γυμναστήριο περνά απελπιστικά αργά, με κάθε λεπτό στον διάδρομο να μοιάζει ατελείωτο; Απ’ ό,τι φαίνεται, δεν το φαντάζεστε απλά.
Νέα έρευνα υποδεικνύει πως το μυαλό μας αντιλαμβάνεται τον χρόνο διαφορετικά όταν γυμναζόμαστε. Παρότι τα ρολόγια χτυπούν στον συνήθη ρυθμό τους, οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τα λεπτά πολύ μεγαλύτερα κατά τη διάρκεια μιας έντονης άσκησης παρά όταν ξεκουράζονται στον πάγκο.
Η άσκηση επιβραδύνει τον χρόνο
Πρόσφατη μελέτη, που δημοσιοποιήθηκε στο Brain and Behavior, βρήκε ότι οι συμμετέχοντες βίωσαν τον χρόνο να περνά πιο αργά ενώ γυμνάζονταν, άσχετα αν ανταγωνίζονταν άλλους ή αν ασκούνταν μόνοι τους.
Η έρευνα περιελάμβανε 33 άτομα που έπρεπε να ολοκληρώσουν ένα έργο συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από άσκηση σε στατικό ποδήλατο, ενώ παρακολουθούσαν μια προσομοιωμένη διαδρομή. Φορούσαν συσκευές εικόνας και ήχου (headset) που δημιουργούσαν διάφορα εικονικά περιβάλλοντα, περιλαμβανομένης της ατομικής ποδηλασίας, της ποδηλασίας με έναν παθητικό εικονικό χαρακτήρα και της ανταγωνιστικής ποδηλασίας ενάντια σε ενεργητικό αντίπαλο.
Οι συμμετέχοντες έπρεπε να εκτιμήσουν ένα χρονικό διάστημα 30 δευτερολέπτων κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης διαδικασίας, που έδινε συνοχή. Το έκαναν αυτό προτού ξεκινήσουν, κατά τη διάρκεια και αφού είχαν ολοκληρώσει την άσκηση.
Κατά τη διάρκεια του αγώνα, οι συμμετέχοντες ένιωθαν πως ο χρόνος περνούσε πιο αργά σε σχέση με το πριν και το μετά.
Όταν αξιολογήθηκαν σε διαστήματα 500 μέτρων, 1.500 μέτρων και 2.500 μέτρων, η αντίληψη της επιβράδυνσης του χρόνου παρέμεινε η ίδια καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής.
Είναι η πρώτη μελέτη που «καταδεικνύει πλήρως» πως η αντίληψη του χρόνου επιβραδύνεται κατά τη διάρκεια της άσκησης, χωρίς να επηρεάζεται από τον ανταγωνισμό και τα επίπεδα δυσκολίας, χρησιμοποιώντας ένα ελεγχόμενο πειραματικό σχέδιο, σύμφωνα με τους συγγραφείς.
Τα ευρήματα αφορούν την επιλογή άσκησης, την ευχαρίστηση και τη βελτιστοποίηση των επιδόσεων, είπε στους Epoch Times ο Άντριου Έντουαρντς, διευθυντής της Σχολής Ψυχολογίας και Επιστημών Ζωής του Πανεπιστημίου Canterbury Christ Church στο Ηνωμένο Βασίλειο και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Αν οι άνθρωποι νιώθουν τον χρόνο να περνά πιο αργά όταν κάνουν κάποιου είδους σωματική άσκηση και το αντιλαμβάνονται αυτό ως δυσάρεστο, ίσως να μην θέλουν να γυμναστούν», είπε.
Η χειραγώγηση της αντίληψης του χρόνου έχει πραγματικά οφέλη
Προκειμένου να μη λειτουργεί αυτό αποτρεπτικά για τους ανθρώπους, ίσως θα ήταν σκόπιμο να αποσπάται η προσοχή τους από τη σωματική δυσφορία και «να μειώνεται η επίγνωση της σωματικής αίσθησης και της ροής του χρόνου» όταν ασκούνται, είπε ο κος Έντουαρντς.
Αυτό μπορεί να γίνει με την εισαγωγή «διπλών εργασιών» – που ενσωματώνουν την επίλυση προβλημάτων κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας – τη συνεργασία ή την ακρόαση μουσικής. «Και, βεβαίως, με το να κάνουμε τη δραστηριότητα πιο ευχάριστη», πρόσθεσε, «επειδή ξέρουμε πως ο χρόνος κυλά γρήγορα όταν περνάς καλά».
Ο κος Έντουαρντς εξήγησε πως τα ευρήματα της μελέτης έχουν σημαντικές επιπτώσεις για τους ανταγωνιστικούς αθλητές. «Ακριβής καθορισμός στόχων, σχεδιασμός και επίγνωση του χρονολογικού ρυθμού και του χρόνου κατά τη διάρκεια του αγώνα, ενισχυμένα από τα εξωτερικά ερεθίσματα, έχουν προσφάτως φανεί να έχουν στενή συνάφεια με τα υψηλού επιπέδου παγκόσμια ρεκόρ», πρόσθεσε.
Νέες τεχνικές, όπως τα οπτικά ερεθίσματα από συστήματα φωτισμού LED τοποθετημένα στις διαδρομές, θα μπορούσαν να παρέχουν βοηθητικό εξωτερικό χρονισμό και καθοδήγηση του ρυθμού ώστε οι αθλητές και οι προπονητές να επιτυγχάνουν τις καλύτερες επιδόσεις τους, σύμφωνα με τον κο Έντουαρντς.
Παρά το γεγονός ότι η μελέτη του ρίχνει φως στο πώς η αντίληψη του χρόνου μπορεί να παραμορφωθεί υπό συγκεκριμένες συνθήκες, ο κος Έντουαρντς σημείωσε πως είναι αβέβαιο εάν τα αποτελέσματα μπορούν να γενικευτούν σε άλλους πληθυσμούς, λόγω του μικρού αριθμού συμμετεχόντων, οι οποίοι ήδη βρίσκονται σε καλή φυσική κατάσταση.
Η αντίληψη του χρόνου είναι ένα θέμα με ευρεία εφαρμογή και παρουσιάζει πολλές δρόμους για ενδιαφέρουσες έρευνες, πρόσθεσε.
«Είναι γνωστό πως ο Αϊνστάιν είπε: ‘Κάτσε με ένα όμορφο κορίτσι για μια ώρα και θα σου φανεί σαν ένα λεπτό. Κάτσε πάνω σε ένα καυτό φούρνο για ένα λεπτό και θα σου φανεί σαν ώρες. Αυτή είναι η σχετικότητα.’ Αυτή είναι η αντίληψη του χρόνου», είπε ο κος Έντουαρντς. «Αν το συσχετίσουμε αυτό με διάφορες καταστάσεις, το καταλάβουμε και κανονίσουμε από πριν γι’ αυτό, τότε πιθανόν να μπορέσουμε να το χρησιμοποιήσουμε υπέρ μας», πρόσθεσε.
Το επόμενο βήμα είναι να δούμε αυτά τα ευρήματα και σε άλλες ομάδες και να εξετάσουμε τον πιθανό αντίκτυπο στην υγεία και τις επιδόσεις. Οι ερευνητές σχεδιάζουν, επίσης, να εξερευνήσουν τρόπους να παρακινήσουν τους ανθρώπους να γυμναστούν, χρησιμοποιώντας την επιβραδυμένη αντίληψη του χρόνου υπέρ τους.
Του George Citroner
Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
